Nhiều thách thức

Thực hiện BHYT toàn dân là một chủ trương lớn, xuyên suốt của Đảng, Nhà nước. Sau 25 năm thực hiện chính sách pháp luật về BHYT, đặc biệt sau 4 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 21 của Bộ Chính trị, công tác BHYT đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, hiện số người tham gia BHYT là hơn 72,81 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 79% dân số. Nhóm đối tượng tham gia BHYT đều có sự gia tăng về số lượng, nhóm đối tượng có tỷ lệ tham gia BHYT cao (đạt gần 100%) là nhóm người lao động thuộc khối hành chính sự nghiệp; nhóm đối tượng hộ gia đình cận nghèo cũng có tỷ lệ bao phủ tăng đáng kể (hiện tại khoảng 90%). Quyền lợi của người dân tham gia BHYT ngày càng được mở rộng, nguồn kinh phí cho công tác khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế được bảo đảm.

Tuy nhiên, hiện tỷ lệ bao phủ BHYT vẫn chưa đạt mục tiêu đề ra do còn nhiều vướng mắc. Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn cho rằng, những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện BHYT toàn dân có nguyên nhân, trong đó từ chính sách, pháp luật và cách thức tổ chức thực hiện. Ngoài ra, theo ông Sơn, việc hạn chế trong tuân thủ pháp luật về BHYT đang là vấn đề cần quan tâm. Trách nhiệm của các cơ quan liên quan trong thực hiện chính sách như nhà trường, chính quyền địa phương… vẫn chưa được thể hiện rõ ràng. Mặt khác, một số hạn chế trong đáp ứng và tiếp cận dịch vụ y tế, nhất là ở các tuyến y tế cơ sở và các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa hay tình trạng quá tải tại các bệnh viện tuyến tỉnh, trung ương… là nguyên nhân khiến người dân chưa tích cực tham gia BHYT.

Tăng cường giám sát

Để đạt mục tiêu BHYT toàn dân vào năm 2020, BHXH Việt Nam kiến nghị Quốc hội tăng cường công tác giám sát tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT ít nhất 1 năm/lần đối với các địa phương có tỷ lệ bao phủ BHYT dưới 80%. Đề xuất Chính phủ chỉ đạo các tỉnh, thành phố cân đối ngân sách thực hiện hỗ trợ 100% mức đóng cho đối tượng cận nghèo tham gia BHYT, hỗ trợ tối thiểu 50% với các hộ gia đình nông - lâm - ngư - diêm nghiệp có mức sống trung bình; chỉ đạo các tỉnh, thành phố tăng cường các giải pháp quản lý quỹ BHYT…

Đồng thời, BHXH Việt Nam cũng đề nghị các Bộ, ngành liên quan phối hợp tăng tỷ lệ bao phủ BHYT đối với nhóm đối tượng đang quản lý; Bộ Y tế phối hợp hoàn thiện mở rộng, nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh BHYT, đổi mới phương thức hoạt động của hệ thống BHYT theo hướng phục vụ chi trả nhanh chóng, kịp thời, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia.

Đặc biệt, cần kíp hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về BHYT, từng bước mở rộng chính sách hỗ trợ của nhà nước đối với người yếu thế, lao động trong khu vực phi chính thức, các đối tượng chính sách, người thuộc hộ gia đình cận nghèo, nông dân, học sinh, sinh viên, đồng bào ở các vùng đặc biệt khó khăn, vùng núi. Mở rộng, nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh BHYT, đổi mới phương thức hoạt động của hệ thống BHYT theo hướng phục vụ chi trả nhanh chóng, kịp thời, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm.