Chuyên mục “Ngày này năm xưa” Vuasanca tổng hợp, giới thiệu những sự kiện ngày 5/11 trong nước và quốc tế; các sự kiện liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh trong ngày 5/11.

Sự kiện trong nước

Ngày 5/11/1426, mở màn trận phục kích ở Tốt Động và Chúc Động, đánh tan âm mưu phản công của nhà Minh năm 1426. Trận đánh này diễn ra từ ngày 5/11/1426 (tức ngày 5 tháng 10 năm Bính Ngọ), do nghĩa quân Lam Sơn, dẫn đầu bởi anh hùng dân tộc Lê Lợi, đã đánh bại viện quân nhà Minh do danh tướng Vương Thông dẫn đầu. Thắng lợi Tốt Động và Chúc Động đã làm phá sản âm mưu phản công của quân xâm lược, ép nhà Minh phải chấp nhận đàm phám. Đây cũng là trận đánh làm nên tên tuổi của các tướng Đinh Lễ, Lý Triện.

Ngày 5/11/1901, ngày sinh Trần Huy Liệu. Ông là một nhà sử học và nhà báo Việt Nam, từng giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ Tuyên truyền trong Chính phủ đầu tiên của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ông cũng là chủ tịch đầu tiên của Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam.

Ngày 5/11/1909, ngày sinh nhà cách mạng Hoàng Văn Thụ. Ông là lãnh đạo cấp cao của Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương. Bên cạnh hoạt động cách mạng, Hoàng Văn Thụ cũng được biết đến là nhà thơ nổi tiếng trước thời Cách mạnh Tháng Tám.Trong quá trình hoạt động cách mạng, Hoàng Văn Thụ bị địch bắt năm 1943, bị giam giữ ở nhà tù Hỏa Lò. Tại đây, ông cùng nhiều đồng đội đã nêu cao tinh thần cách mạng kiên cường, bất khuất, đồng thời cảm hóa được nhiều giám ngục và lính canh tù. Hoàng Văn Thụ bị giặc xử tử hình vào 25 tháng 4 năm 1944. Ông từ chối bịt mắt, từ chối rửa tội và khẳng định cách mạng nhất định sẽ thắng lợi. Khí tiết của nhà cách mạng trẻ khiến viên giám thị phái cảm khái: “Thật là một người cộng sản gang thép”!

Ngày 5/11/1918, ngày sinh nhà văn, nhà thơ nổi tiếng Nguyên Hồng. Ngay từ nhỏ, khiếu văn thơ và khả năng quan sát đã được Nguyên Hồng bộc lộ. Chính những quan sát và cảm nhận cuộc sống từ nhỏ đã giúp ông viết tác phẩm Những Ngày Thơ Ấu, là tác phẩm nổi tiếng nhất của Nguyên Hồng. Nguyên Hồng cũng tham gia cách mạng và từng bị giặc bắt trước Cách mạng Tháng Tám. Sau đó, ông cùng với Nam Cao, Tô Hoài, Nguyễn Huy Tưởng… tham gia Hội Văn hóa Cứu quốc. Năm 1957, Nguyên Hồng trở thành hội viên sáng lập của Hội Nhà văn Việt Nam. Ông mất năm 1982 tại Bắc Giang. Đến năm 1996, ông được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

Ngày 5/11/2000, Văn phòng Chính phủ cùng các cơ quan liên quan đã tham mưu cho Chính phủ Việt Nam chính thức ký tham gia hiệp định khung eASEAN về Chính phủ Điện tử.

Ngày 5/11/2012, Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI) đã ban hành Chỉ thị 19-CT/TW của về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dạy nghề cho lao động nông thôn”.

Báo Diễn đàn Doanh nghiệp nay là Tạp chí Diễn dàn doanh nghiệp được thành lập vào ngày 5/11/1993 và xuất bản số báo đầu tiên.Báo Yên Bái kỷ niệm 60 năm Ngày xuất bản số đầu tiên (5/11/1962 - 5/11/2022)

Sự kiện ngành Công Thương

Ngày 5/11/2022, Quyết định số 37/2022/QĐ-UBND về việc quy định vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Sở Công Thương thành phố Hà Nội do Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh vừa ký ban hành có hiệu lực.

Ngày 5/11/2016, Nghị quyết hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá XII về thực hiện có hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững ổn định chính trị-xã hội trong bối cảnh nước ta tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới đã được ban hành.

Ngày 5/11/2014, Bộ Công Thương ban hành Thông tư số 40/2014/TT-BCT Quy định quy trình điều độ hệ thống điện quốc gia. Thông tư có hiệu lực bắt đầu từ ngày 24/12/2014.

Công ty Cổ phần Tôn Đông Á là đơn vị chuyên sản xuất thép cán nguội, tôn kẽm, tôn lạnh, tôn màu, thép hộp mạ kẽm phục vụ cho ngành xây dựng công nghiệp và dân dụng, hạ tầng giao thông, thiết bị gia dụng.

Công ty thành lập ngày 5/11/1998 với tên gọi Công ty TNHH Đông Á, sau đó đổi thành Công ty TNHH Tôn Đông Á vào năm 2004. Năm 2009 được xem là một bước ngoặt lớn của Tôn Đông Á khi chuyển đổi từ hình thức công ty TNHH sang công ty cổ phần để phù hợp với tình hình mới, hòa nhập vào sự phát triển chung của đất nước và thế giới.

Sự kiện quốc tế

Từ ngày 5-11 đến 5-12-1922, Đại hội lần thứ IV của Quốc tế cộng sản họp tại Mátxcơva thông qua luận cương của Lênin về mặt trận thống nhất và nghe Lênin báo cáo về cách mạng Nga và triển vọng của phát triển thế giới.

Ngày 5/11/1879, nhà vật lý Scốtlen Giêm Clác Mǎcxoen mất. Ông đã phát minh ra sóng điện từ và bản chất sóng điện từ của ánh sáng. Ông đã chứng minh: Ở cùng nhiệt độ, động nǎng trung bình của các phân tử không phụ thuộc vào bản chất của chúng; và tìm ra công thức tính công điện từ khi mạch điện xê dịch trong từ trường, phương trình tổng quát về sự truyền điện từ trường. Tên của Mắcxoen được đặt cho đơn vị từ thông, ký hiệu là M.

Ngày 5/11/1930, ngày mất của Chrixtian Âykhơman (Christian Eijkman). Ông sinh nǎm 1858, là nhà sinh lý học Hà Lan, học vi trung học ở Béclin (nước Đức) cùng với Rôbe Kôc. Sau đó, ông làm Giám đốc Viện bệnh lý học Batavia, giáo sư Vệ sinh học, y học Utrêc (Hà Lan). Công trình về bệnh phù thũng của Âykhơman đưa đến phát minh các sinh tố, do đó ông được giải nôben về sinh lý và y học 1929.

Ngày 5/11/1872, Susan Brownell Antony bỏ lá phiếu bầu cử tổng thống ở Rochester, New York. Khi ấy, phụ nữ bị cấm bỏ phiếu, do đó Susan bị bắt và kết án trong một phiên tòa công khai. Đến năm 1878, Susan Brownell Antony đã lần đầu tiên trình bày trước Quốc hội Mỹ đề xuất cho phép phụ nữ có quyền bỏ phiếu. Tuy nhiên, phải đến năm 1920, 14 năm sau khi bà qua đời, tu chính án thứ 9 của Hiến pháp Mỹ mới công nhận quyền bầu cử của phụ nữ. Susan Brownell Antony là nhà nữ quyền nổi tiếng trong lịch sử nước Mỹ cũng như toàn thế giới. Bà đã dành cả cuộc đời để đấu tranh đòi quyền bầu cử cũng như các quyền cơ bản khác cho phụ nữ.

Ngày 5/11/1922, khai mạc Đại hội thứ IV của Quốc tế cộng sản tại Moscow. Đây là dấu mốc quan trọng, thông qua luận cương về Mặt trận thống nhất công nhân do Ban chấp hành Quốc tế cộng sản soạn thảo. Bác Hồ, khi ấy còn hoạt động dưới tên Nguyễn Ái Quốc, cùng với Lenin là những người tích cực tham gia vào việc vận động, ủng hộ sự ra đời của Mặt trận đấu tranh sơ khai này.

Ngày 5/11/1935, đánh dấu mốc lần đầu tiên trò chơi boardgame nổi tiếng Monopoly (có bản Việt hóa là Cờ tỷ phú) được phát hành. Đến nay, trò chơi này đã được phổ biến ra hơn 103 quốc gia với 37 ngôn ngữ khác nhau. Monopoly có nguồn gốc từ Trò chơi lãnh chúa, được sáng tạo bởi một người Mỹ nhằm mục đích… quảng bá lý thuyết kinh tế của nhà kinh tế học Henry George. Kể từ năm 1991 đến nay, quyền phát hành trò chơi Monopoly được hãng Parker Brothers chuyển giao sang cho hãng Hasbro.

Ngày 5/11/1968, Richard Nixon là thành viên Đảng Cộng hòa và là tổng thống thứ 37 của Mỹ. Trong Chiến tranh Việt Nam, Nixon là người đề ra chiến lược Việt Nam hóa chiến tranh. Sau khi chiến lược này thất bại, Nixon cũng chính là người chấm dứt sự can thiệp của Mỹ vào Việt Nam, một trong những nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của ngụy quyền miền Nam Việt Nam. Nixon cũng là tổng thống Mỹ đầu tiên từ chức, ở nhiệm kỳ thứ 2, vào năm 1974, do bê bối Watergate khiến ông mất đi sự ủng hộ chính trị, đối diện với nguy cơ bị luận tội.

Ngày 5/11/2006, Saddam Hussein bị tuyên tử hình với tội danh “chống lại loài người”, sau đó bị hành quyết vào cuối tháng 12 cùng năm. Dư luận quốc tế gọi Saddam Hussein là kẻ độc tài, diệt chủng, tuy nhiên ông là một người bạn thân thiết, hết lòng hỗ trợ Việt Nam trong những năm tháng đầu thời kỳ mở cửa. Năm 2015, bí mật về “vũ khí hủy diệt” được người Mỹ dùng làm cớ để tấn công Iraq được tiết lộ thực chất chỉ là một lọ muối. Chính vì điều này, nhiều người tin rằng Mỹ và các nước phương Tây xâm lược Iraq với lý do chiếm quyền kiểm soát với trữ lượng dầu mỏ của nước này.

Sự kiện, kỷ niệm về Bác Hồ

Ngày 5/11/1946, Bác Hồ viết văn kiện “Công việc khẩn cấp bây giờ”. Bản chỉ thị “Công việc khẩn cấp bây giờ” được Bác Hồ viết tay nhằm thể hiện tinh thần sẵn sàng chiến đấu chống quân xâm lược, đồng thời xây dựng, kiến thiết đất nước. Trong văn kiện, bên cạnh gạch đầu dòng những việc cần làm về kinh tế, quân sự và chính trị, Bác Hồ còn nhắc nhở người Đảng viên phải giữ gìn hình ảnh, phát huy vai trò, đồng thời khẳng định “cuộc kháng chiến sẽ rất gay go cực khổ” nhưng kháng chiến nhất định sẽ thắng lợi.

Sự kiện hôm nay

Theo chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, Quốc hội chất vấn và trả lời chất vấn đối với các thành viên Chính phủ.

Từ ngày 2 - 5/11, tại Thành phố Hồ Chí Minh diễn ra Triển lãm Quốc tế máy móc, thiết bị, công nghệ và sản phẩm công nghiệp tại Hồ Chí Minh năm 2022 – Vinamac Expo 2022.

Chào mừng 190 năm thành lập tỉnh An Giang (1832-2022), Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tổ chức Ngày Hội sách tỉnh An Giang lần thứ I, từ ngày 4/11 đến hết ngày 6/11/ 2022 tại Quảng trường Trưng Nữ Vương, phường Mỹ Long, TP. Long Xuyên.