Thái Lan kêu gọi giảm trồng lúa niên vụ 2023-2024: Nguồn cung gạo trên thị trường có thiếu hụt? Bài toán lúa gạo và thời điểm quyết định đối với an ninh lương thực toàn cầu |
Theo phân tích của công ty nghiên cứu dữ liệu toàn cầu BMI thuộc Fitch, lệnh cấm xuất khẩu của Ấn Độ và hiện tượng El Niño sẽ khiến giá gạo trên thị trường toàn cầu tăng cao trong năm tới.
Quan điểm của các nhà phân tích cho thấy các hạn chế xuất khẩu gạo của Ấn Độ sẽ vẫn có hiệu lực cho đến sau cuộc bầu cử lập pháp từ tháng 4 đến tháng 5 năm 2024 và điều này sẽ hỗ trợ giá ở mức gần đây cũng như rủi ro El Niño. Công ty nghiên cứu và dữ liệu toàn cầu này dự đoán Ấn Độ sẽ duy trì lệnh cấm xuất khẩu cho đến nửa cuối năm sau vì nước này không có nguy cơ gây ra lạm phát giá thực phẩm trước cuộc bầu cử.
BMI đã điều chỉnh tăng dự báo giá gạo trung bình lên 15,95 USD/tạ từ mức 15,50 USD/tạ đối với hợp đồng gạo thô kỳ hạn tháng thứ hai do Ủy ban Thương mại Chicago (CBOT) niêm yết vào năm 2024.
Cho đến nay, giá gạo đã đạt trung bình 16,39 USD/tạ kể từ đầu tháng 9 nhưng họ ước tính giá sẽ giảm xuống 13,25 USD/tạ vào năm 2027 hoặc khi kết thúc dự báo 5 năm. Về giá xuất khẩu, BMI lưu ý thị trường thế giới đã phần nào ổn định kể từ khi Ấn Độ quyết định thực hiện lệnh cấm ngay lập tức xuất khẩu gạo trắng non-basmati vào giữa tháng 7 năm nay.
Tuy nhiên, giá vẫn tăng, với số liệu tháng 10 cũng cao hơn 24,1% so với mức của 12 tháng trước đó. Trong ngắn hạn, nhu cầu nhập khẩu dự kiến từ Indonesia và Philippines sẽ hỗ trợ giá trong khi điều kiện mùa vụ ở đông bắc Thái Lan, giảm xuống mức kém vào cuối tháng 10, cũng sẽ tiếp tục được theo dõi chặt chẽ. BMI cũng cho biết El Niño sẽ kéo dài đến tháng 4 đến tháng 6 năm sau, với 35% khả năng đợt khô hạn sẽ trở thành hiện tượng “mạnh lịch sử” từ tháng 11 đến tháng 1 năm sau, dựa trên bản cập nhật mới nhất của cơ quan khí tượng Mỹ.
Gạo, lương thực chính của người dân châu Á, là cây trồng nhạy cảm với nước và dễ bị thiếu nước. Công ty nghiên cứu cho biết các dự báo dài hạn cũng chỉ ra một khoảng thời gian kéo dài có lượng mưa dưới mức trung bình, bắt đầu từ tháng 2 năm 2024, kéo dài từ vùng đông bắc Thái Lan qua Lào, Campuchia và Việt Nam đến Philippines.
Cơ quan này cho biết thêm trong trường hợp Ấn Độ không xuất khẩu gạo, Thái Lan và Việt Nam dự kiến sẽ chiếm một tỷ trọng lớn trong lượng gạo xuất khẩu toàn cầu, điều này sẽ khiến giá thương mại trở nên nhạy cảm với điều kiện thời tiết ở cả hai thị trường. BMI dự báo ngành gạo toàn cầu sẽ phải chịu mức thâm hụt thứ ba liên tiếp, dự kiến sẽ cải thiện thêm 4,9 triệu tấn (MT) vào năm 2024 so với mức thâm hụt dự kiến là 9,7 triệu tấn trong năm nay.
Các nhà phân tích và xuất khẩu cho biết giá gạo trên thị trường toàn cầu có khả năng sẽ ổn định giá cao cho đến giữa năm 2024 với việc hạn chế xuất khẩu của Ấn Độ dự kiến sẽ kéo dài, ít nhất là cho đến cuộc bầu cử Quốc hội, dự kiến vào tháng 4-tháng 5 năm 2024 và El Nino có nguy cơ hỗ trợ xu hướng tăng.