Trước đó, báo điện tử Thanh niên ngày 05/7/2022 đăng bài: “Hệ lụy từ cấp quyền khai thác khoáng sản kiểu xin cho, trong đó phản ánh: Liên quan đến việc đấu giá quyền khai thác khoáng sản, dự thảo báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật Khoáng sản của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy việc cấp phép khai thác khoáng sản vẫn phổ biến tình trạng “xin cho”.

Đến tháng 6/2021, Bộ Tài nguyên và Môi trường mới tổ chức đấu giá thành công 6 khu vực khoáng sản, chiếm tỷ lệ 1,4% trong tổng số 421 giấy phép đã cấp. Tại địa phương, có 394/4.279 giấy phép được cấp theo hình thức đấu giá, chiếm tỷ lệ 9,2%. Tức là có đến 98,6% giấy phép ở Bộ Tài nguyên và Môi trường và 90,8% giấy phép ở địa phương vẫn được cấp kiểu xin cho.

Theo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), một phần nguyên nhân của thực trạng trên nằm chính trong các quy định của Luật Khoáng sản 2010. Đó là không quy định rõ tiêu chí khoanh định khu vực đấu giá và không đấu giá. Các chuyên gia hàng đầu về tài nguyên lẫn pháp luật cạnh tranh đều nhấn mạnh mấu chốt là “có một số bên” không muốn công khai minh bạch để có thể dễ dàng “chuyển lợi ích công thành lợi ích tư”.

Về việc này, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành giao đồng chí Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo xem xét lại việc đấu giá quyền khai thác khoáng sản để bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả.