Quảng Ninh là một trong những địa phương tiên phong trong việc cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc. Những sáng tạo trong ban hành cơ chế, đề án đã tạo nên bước đột phá đáng kể, góp phần giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), miền núi, biên giới và hải đảo của tỉnh.

Khánh thành Hệ thống trạm xử lý nước sạch hồ chứa nước Khe Mười tại thôn Khe Sâu huyện Ba Chẽ. Ảnh: Bình Minh

Bắc Sơn, một xã biên giới thuộc thành phố Móng Cái, đã trở thành địa phương đầu tiên của tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025. Đồng bào DTTS, chiếm phần lớn dân số xã, chủ yếu là người Dao, Sán Dìu, đã chứng kiến sự chuyển mình rõ rệt. Năm 2020, thu nhập bình quân của xã mới đạt 53,8 triệu đồng/người, nhưng đến cuối năm 2023, con số này đã tăng lên 75,2 triệu đồng/người.

Bắc Sơn giờ đây không còn những con đường lầy lội, gập ghềnh. Đường bê tông đã phủ khắp ngõ xóm, đời sống người dân được nâng cao rõ rệt. Ông Nguyễn Văn Cảnh, một người dân ở thôn Pẹc Nả, chia sẻ: "Xã không còn nhà ở tạm hay dột nát. So với trước đây, đời sống người dân thay đổi rất nhiều, từ điều kiện sống đến thu nhập."

Gia đình bà Chìu Xi Múi, người dân tộc Dao Thanh Y, là một trong những hộ điển hình. Từng gặp nhiều khó khăn khi chuyển đến Bắc Sơn, nhưng nhờ được hỗ trợ vốn vay và hướng dẫn phát triển kinh tế, gia đình bà đã cải thiện thu nhập đáng kể. Bà Múi phấn khởi nói: "Nhờ vay vốn và được cán bộ xã hướng dẫn trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao, cuộc sống gia đình tôi khấm khá hơn nhiều."

Chính quyền Bắc Sơn đã tập trung quy hoạch vùng sản xuất hàng hóa, hỗ trợ người dân phát triển kinh tế hộ gia đình, nâng cao thu nhập từ các loại cây trồng đặc sản như trà hoa vàng, cây dược liệu. Kinh tế trang trại, gia trại cũng được đẩy mạnh, kết hợp giữa chăn nuôi, trồng trọt và phát triển các dịch vụ khác.

Huyện Bình Liêu, nơi DTTS chiếm tới 96% dân số, cũng là một điển hình sáng giá. Những năm qua, nhờ thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TU của Tỉnh ủy và các chương trình mục tiêu quốc gia, thu nhập bình quân đầu người của huyện đã tăng lên 70,35 triệu đồng/năm vào cuối năm 2023, tăng 62,9% so với năm 2020. Đây cũng là huyện DTTS, miền núi đầu tiên trong cả nước đạt chuẩn NTM.

Chị Bùi Thị Hương, người dân xã Hoành Mô, Bình Liêu chia sẻ rằng: "Nhờ Nhà nước đầu tư hạ tầng, nâng cấp đường sá, trường học khang trang, đời sống bà con chúng tôi tốt hơn nhiều. Việc hỗ trợ xoá nhà ở tạm, nhà dột nát cũng giúp người dân yên tâm làm ăn."

Với hơn 162.000 người thuộc 42 dân tộc thiểu số, Quảng Ninh đã không ngừng triển khai các chính sách đồng bộ, kịp thời để cải thiện đời sống của đồng bào. Giai đoạn 2015-2020, tỉnh đã thực hiện Nghị quyết số 07-NQ/TU, huy động nguồn lực từ ngân sách và xã hội hóa để đầu tư gần 1.800 tỷ đồng xây dựng 696 công trình hạ tầng thiết yếu. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, không còn xã đặc biệt khó khăn từ năm 2019.

Giai đoạn 2021-2024, thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TU, tỉnh tiếp tục phê duyệt chương trình tổng thể phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS, với mục tiêu đảm bảo vững chắc quốc phòng - an ninh. Hơn 414 dự án hạ tầng thiết yếu đã được triển khai, đưa 100% xã vùng DTTS có đường ô tô nhựa hóa, bê tông hóa đến trung tâm xã và các thôn, bản. Trạm y tế đạt chuẩn quốc gia, điện lưới quốc gia, nước sạch cũng đã đến với 100% hộ dân.

Những chính sách đúng đắn và sự đồng thuận từ nhân dân đã giúp Quảng Ninh đạt nhiều thành tựu nổi bật. Đến cuối năm 2023, thu nhập bình quân của vùng đồng bào DTTS, miền núi đạt 73,348 triệu đồng/người/năm, cao hơn 2,8 lần so với mục tiêu quốc gia đến năm 2025.

Người dân xã Hải Sơn (TP Móng Cái) vui mừng trước mùa vàng bội thu. Ảnh: Bình Minh

Ông Tô Văn Lưu, Bí thư Đảng ủy xã Bình Dân, huyện Vân Đồn, cho biết: "Nhờ chính sách của tỉnh, người dân tích cực lao động sản xuất, nhiều hộ nghèo đã chủ động xin thoát nghèo. Xã đạt chuẩn NTM từ năm 2020 và đang tiến đến chuẩn NTM nâng cao."

Quảng Ninh tiếp tục định hướng đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại, khai thác tốt lợi thế giao thông để thúc đẩy liên kết vùng, hình thành các hành lang phát triển mới. Với những nỗ lực này, vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh đang vững bước trên hành trình phát triển bền vững, tạo nền tảng vững chắc cho sự thịnh vượng lâu dài.