Kỳ II: Chống buôn lậu còn nhiều nỗi lo

Thuốc lá lậu bị thu giữ

Ông Nguyễn Viết Thế - Chi cục trưởng Chi cục QLTT Quảng Trị - cho biết, trên tuyến biên giới, bọn buôn lậu đã phân tán, xé lẻ, vận chuyển bằng thuyền nhỏ dọc tuyến đường sông Sepon, gùi cõng qua đường mòn phụ cận, cất giấu trong các loại hàng hóa cồng kềnh trên các xe khách, xe du lịch để vận chuyển về nội địa, gây khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát. Tại quốc lộ 1A, hàng hóa nhập lậu, hàng giả từ các tỉnh biên giới phía Bắc vào và các tỉnh phía Nam ra được vận chuyển trên các phương tiện xe tải lớn, xe khách và cất giấu lẫn lộn với nhiều loại hàng hóa khác. Những hàng hóa này được viết hóa đơn khống, quay vòng, với giá trị ghi trên hóa đơn thấp hơn giá trị thực, nhằm hợp thức hóa hàng nhập lậu, trốn thuế, vi phạm về nhãn hàng hóa… Nổi cộm là tình trạng vận chuyển mũ bảo hiểm dán tem hợp quy CR giả với số lượng lớn.

Trước đây, hàng nhập lậu do Trung Quốc sản xuất vào thị trường nội địa chủ yếu vận chuyển bằng đường bộ, nay do công tác siết chặt trọng tải, nên một số đối tượng chuyển sang vận chuyển bằng đường sắt, đường biển… Nghiêm trọng hơn, đối tượng buôn lậu ngày càng manh động, liều lĩnh, khi bị bắt có thái độ bất hợp tác, dùng điện thoại hăm dọa, lăng mạ, thậm chí tấn công người thi hành công vụ…

Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo nhiều năm nay nổi cộm về buôn bán hàng nhập lậu qua biên giới nhưng thời gian gần đây, khi Thông tư 109 của Bộ Tài chính có hiệu lực (cắt giảm 17 nhóm hàng không còn được miễn thuế VAT tại Khu Kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo) - nhóm mặt hàng này khi nhập lậu từ Lào về Việt Nam thay vì công khai tập kết tại Lao Bảo như trước kia thì nay bọn buôn lậu thông qua các đường tiểu ngạch vận chuyển thẳng về các nơi tiêu thụ. Điều này gây khó cho các lực lượng chống buôn lậu hơn trước rất nhiều.

Đáng lo hơn đã xuất hiện nhiều loại tội phạm mới, như: Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo đã phát hiện nhiều vụ buôn bán phụ nữ và trẻ em sang Lào hành nghề mại dâm, vụ gần đây nhất vào tháng 10/2014 thông qua chuyên án 662 M. Tội phạm ma túy cũng tăng lên, gần nhất là ngày 9/1/2015, lực lượng chức năng tại Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo phát hiện Vladimir Shperlinh (quốc tịch Nga) - đối tượng chuyên mua bán, vận chuyển ma túy, bị Interpol truy nã hơn 10 năm nay - đang tìm cách đưa 2,3 kg lá ép cần sa khô vào Việt Nam…

Theo ông Nguyễn Viết Thế, hiện công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại gặp nhiều khó khăn do lực lượng mỏng, phải dàn trải trên nhiều lĩnh vực, trang thiết bị còn nhiều hạn chế… Ở lĩnh vực chống hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ thì thiếu sự hợp tác của các chủ sở hữu nhãn hiệu…

Để nâng cao hiệu quả chống buôn lậu, nhất là buôn lậu qua biên giới rất cần sự hợp tác với các nước trong khu vực; thực hiện cầu nối giữa các hiệp hội, doanh nghiệp trong hợp tác đấu tranh chống sản xuất - kinh doanh hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ; hỗ trợ kịp thời, có chất lượng về nghiệp vụ, pháp lý trong việc xử lý các vụ việc có tính chất phức tạp, nhạy cảm; có cơ chế về kinh phí phục vụ công tác đấu tranh chống buôn lậu nhằm tạo cơ sở, nhân mối trong thực hiện nhiệm vụ…

Hy vọng với những giải pháp đó nạn buôn lậu giảm thì nỗi lo cũng giảm theo.