Tại các huyện Quỳnh Nhai, Sông Mã, Sốp Cộp, Thuận Châu... đã hình thành những vùng nguyên liệu dứa bạt ngàn. Đây là mô hình trồng dứa theo chuỗi liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm với Công ty cổ phần thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao.

Tại xã Chiềng Khương, huyện Sông Mã, từ tờ mờ sáng, những người nông dân đã có mặt trên nương để thu hoạch dứa. Trước đây, hầu hết bà con trong xã chỉ trồng ngô, sắn. Đầu năm 2021, được xã, bản vận động chuyển đổi sang trồng dứa, nhiều hộ đồng bào đã đăng ký trồng với diện tích trung bình khoảng 1 ha. Bà con được huyện hỗ trợ 100% tiền giống; được tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc. Sau 16 tháng trồng, dứa đã cho thu hoạch; sau khi trừ chi phí, mỗi hộ gia đình thu lãi khoảng 80 triệu đồng/1 ha.

Thu hoạch dứa

Huyện Quỳnh Nhai là địa phương có diện tích dứa nguyên liệu lớn nhất cung cấp cho Trung tâm chế biến rau quả Doveco. Năm đầu tiên triển khai trồng, Trung tâm đã cử cán bộ kỹ thuật xuống từng bản, vào từng hộ dân, đồng hành, hướng dẫn bà con trong tất cả các công đoạn chăm sóc, thu hái. Đồng thời, thường xuyên liên lạc, trao đổi về thời gian thu mua để bà con chủ động thu hái. Dứa thu hoạch bán cho nhà máy đảm bảo yêu cầu về độ chín, thời gian từ thời điểm thu hoạch đến khi vận chuyển về nhà máy không quá 24h. Để đảm bảo quyền lợi cho bà con, việc bao tiêu dứa cũng được thực hiện theo chuỗi liên kết thông qua vai trò HTX. Toàn bộ dứa sau thu hoạch được chở về các điểm tập kết của HTX, sau đó xe của công ty sẽ đến tận nơi thu mua toàn bộ cho bà con. Tiền sẽ được trả cho HTX theo từng đợt thu mua, HTX sẽ có trách nhiệm thanh toán đến người dân.

Tại huyện Thuận Châu, mô hình trồng dứa Queen với 7 ha được triển khai tại xã Co Mạ vừa được nghiệm thu và đánh giá. Triển khai mô hình, Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp huyện phối hợp với Công ty CP Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao khảo sát vùng trồng, tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật cho các hộ dân về quy trình trồng và chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh hại; lựa chọn các đơn vị cung ứng giống, thuốc BVTV đảm bảo về chất lượng và nguồn gốc xuất xứ, tổ chức cung ứng cho các hộ dân đảm bảo theo quy định. Sau 1 năm, 2 ha dứa cây dứa đã cho thu hoạch đồng bộ với sản lượng 25-30 tấn quả/ha, trừ chi phí lãi khoảng 50 triệu đồng/ha. Theo đánh giá, cây dứa Queen trồng đơn giản, dễ chăm sóc, chống xói mòn đất dốc, phù hợp với điều kiện thời tiết nóng ẩm và thổ nhưỡng đất dốc, đồi núi của các xã trên địa bàn huyện.

Bà con mở rộng vùng nguyên liệu dứa

Ở huyện biên giới Sốp Cộp, Hợp tác xã nông nghiệp Nam Phượng đã triển khai trồng dứa nguyên liệu theo chuỗi liên kết. Quả dứa thu hoạch được xuất bán cho Trung tâm chế biến rau quả Doveco Sơn La. Sau hơn 1 năm, dứa đã cho thu hoạch với năng suất từ 35-40 tấn quả/ha. Với giá 4.800 đồng/kg, trừ chi phí đầu tư, người trồng dứa nơi đây có thể thu lãi từ 100 - 120 triệu đồng/ha trở lên, cao hơn so với trồng ngô, trồng sắn từ 3 đến 4 lần.

Năm 2021, Công ty cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao đã ký kết hợp đồng với 21 HTX trồng 264 ha dứa nguyên liệu tại 9 huyện trên địa bàn tỉnh Sơn La. Để đảm bảo vùng nguyên liệu bền vững, năm 2022, công ty dự kiến trồng mới 1.000 ha dứa, nâng tổng diện tích dứa toàn tỉnh lên gần 1.300 ha.