Số liệu từ Vietdata - nền tảng cung cấp dữ liệu vĩ mô, doanh nghiệp và nghiên cứu về nhiều lĩnh vực - cho thấy, kết quả kinh doanh của các thương hiệu trà sữa theo mô hình chuỗi ghi nhận phục hồi tốt trong năm ngoái so với 2021 thời điểm đỉnh dịch Covid-19. Tuy vậy, so với năm 2022, doanh thu và lợi nhuận các chuỗi này có xu hướng đi lùi. Trong đó, Toco Toco, Koi Thé, Ding Tea và Bobapop là những thương hiệu kinh doanh kém hiệu quả.

Năm trước, Toco Toco sụt khoảng 77,5 tỷ đồng doanh thu và nới khoản lỗ thêm 58,5 tỷ. Thuộc nhóm định vị cao cấp nhất nhì thị trường, chuỗi Koi Thé cũng giảm doanh thu và lãi lần lượt 35,6 tỷ và 25 tỷ đồng. Cũng ghi nhận doanh thu giảm hai con số trong năm ngoái, nhưng lợi nhuận của Ding Tea (chủ yếu ở miền Bắc) và Bobapop (phần lớn tại phía Nam) lại không bị bào mòn nặng. Theo đó, Ding Tea mất 0,9 tỷ đồng, còn Bobapop cải thiện 1,1 tỷ lãi trước thuế.

Sức mua giảm, áp lực cạnh tranh giữa các thương hiệu trà sữa ngày càng cao. Ảnh minh họa

Theo chuyên gia dịch vụ thực ẩm và đồ uống (F&B), thị trường trà sữa, đặc biệt tại một số thành phố lớn, đang ngày càng cạnh tranh gay gắt. Các cửa hàng được mở ra với mật độ dày đặc, trong khi sức tiêu dùng của người dân không tăng. Điều này dẫn đến việc các quán phải đưa ra nhiều chương trình khuyến mãi giảm giá để thu hút khách, khiến doanh số giảm.

Phân khúc trà sữa cao cấp như Koi Thé hay The Alley, sẽ gặp những ảnh hưởng nhất định vì người dân có xu hướng thắt chặt chi tiêu. Trong khi đó, những thương hiệu vẫn tăng trưởng tốt do họ sở hữu các yếu tố cộng thêm để gia tăng giá trị, chủ yếu ở dòng sản phẩm mới (ví dụ trà đậm vị) hoặc không gian trải nghiệm.

Ngoài nguyên nhân từ sức mua, đại diện một thương hiệu có kết quả kinh doanh đi lùi trong năm trước cho biết, do doanh nghiệp chủ động thay đổi chiến lược. Với riêng chuỗi này, họ thực hiện thay đổi thực đơn, san bằng mức giá về thấp ngang một số đối thủ trên thị trường để tăng tính cạnh tranh.

Để tăng cạnh tranh với mặt bằng giá bán trà sữa rẻ hơn, chuỗi này phải đánh đổi bằng biên lợi nhuận giảm xuống. Đại diện thương hiệu nói giá vốn vẫn giữ mức cao vì họ đảm bảo nguồn nguyên liệu chất lượng, nhưng từ chối nêu con số hay tỷ lệ cụ thể.

Thực tế, nhu cầu sử dụng dịch vụ ăn uống bên ngoài giảm mạnh từ năm ngoái. Báo cáo mới đây của iPOS - nền tảng cung cấp giải pháp quản lý cho hơn 100.000 doanh nghiệp nhà hàng và quán cà phê - cho thấy 30.000 cửa hàng ăn uống đóng cửa nửa đầu năm nay.

Cũng theo báo cáo này, người dân giảm chi tiêu và tần suất tới quán cà phê (gồm trà sữa và các loại thức uống khác) trong 6 tháng đầu năm. Theo khảo sát 2.360 người tiêu dùng chủ yếu ở Hà Nội và TP. HCM, có 41,7% người chỉ thỉnh thoảng uống nước tại quán. 32,3% người được hỏi đến quán với tần suất 1-2 lần mỗi tuần.

Tuy doanh số một số chuỗi giảm, các chuyên gia cho rằng dung lượng thị trường trà sữa vẫn mở rộng do sự xuất hiện của nhiều tên tuổi mới và thương hiệu cũ "lấn sân" sang các thị trường tỉnh, vùng ven. Do đó, xét trên mặt bằng chung, thị trường này vẫn còn tiềm năng.

Nổi lên trong số đó là Mixue - chuỗi trà sữa và kem nhượng quyền đến từ Trung Quốc, một trong số ít thương hiệu ghi nhận kết quả kinh doanh tăng và đạt con số bứt phá. Số liệu từ Vietdata cho thấy, công ty báo doanh thu hơn 1.257 tỷ đồng năm ngoái, gấp 2,6 lần so với năm trước đó.

Thị trường còn ghi nhận thêm hiện tượng mới mang tên Phê La. Thương hiệu mới ghi nhận kết quả kinh doanh từ năm 2023, nhưng có gần 300 tỷ doanh thu và 52 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế. Doanh thu của hãng tốt hơn các chuỗi lâu đời như Gong Cha, Ding Tea, Bobapop, còn lãi chỉ đứng sau Mixue.