Toàn cảnh cuộc họp
Là hai tỉnh có chung đường biên giới với Trung Quốc, thời gian qua, Lạng Sơn và Cao Bằng là 2 địa phương có đóng góp lớn cho hoạt động xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Trung Quốc – một trong những bạn hàng lớn của nước ta. Cụ thể, các cửa khẩu Lạng Sơn đã phát huy được vai trò là trung tâm chuyển giao quan trọng trong quan hệ kinh tế thương mại với Trung Quốc. Kim ngạch xuất nhập khẩu đã tăng dần qua từng năm và đạt mức độ tương đối cao, ổn định, trong đó năm 2012 đạt 2.088 trệu USD, năm 2013 đạt 2.418 triệu USD, ước 9 tháng năm 2015 đạt 2.850 triệu USD. Mật độ, lưu lượng phương tiện vận chuyển hàng hóa ra vào khu vực của khẩu tăng cao, năm 2013 có 346.403 phương tiện; Năm 2014 có 438.374 phương tiện; Ước 9 tháng năm 2015 có 320.000 lượt phương tiện, bình quân 1.200 xe/ngày. Khu cửa khẩu này không những mang lại kim ngạch tăng cao qua từng năm mà còn thúc đẩy phát triển những ngành du lịch, dịch vụ ngày càng phát triển tại Lạng Sơn.
Ông Nguyễn Văn Bình – Phó chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết: “Khi khu trung chuyển hàng hóa tại cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn được xây dựng, hàng hóa sẽ được giao dịch ngay tại Lạng Sơn chứ không phải xếp hàng chờ đợi tại cửa khẩu như trước đây. Khu trung chuyển sẽ làm giảm đáng kể thời gian chờ đợi, đồng thời, kho lạnh được đầu tư tại đây sẽ giúp giữ chất lượng hàng hóa”.
Tương tự như vậy, với Cao Bằng, ông Lê Thành Chung – Trưởng ban quản lý Khu kinh tế Cao Bằng cho biết, trước đây, việc xuất khẩu nông sản và hoa quả sang Trung Quốc chủ yếu được thực hiện qua 2 cửa khẩu tại Lào Cai và Lạng Sơn. Tuy nhiên, căn cứ vào tình hình phát triển kinh tế đối ngoại của tỉnh, Cao Bằng đã xin phép Chính phủ cho thành lập một khu trung chuyển hàng hóa tại cửa khẩu Trà Lĩnh – Cao Bằng. Tỉnh Cao Bằng và thành phố Bách Sắc – Trung Quốc cũng đã bàn bạc và thống nhất, thỏa thuận sẽ tận dụng khu trung chuyển này để kết nối DN 2 bên ký kết kinh doanh hàng nông thủy sản theo hình thức thương mại quốc tế.
Thứ trưởng Trần Tuấn Anh (trái) cam kết, Bộ Công Thương sẽ tạo thuận lợi tối đa về cơ chế chính sách để 2 dự án sớm đi vào vận hành
Với vai trò quan trọng như vậy, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã chỉ đạo UBND các tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng căn cứ nhu cầu thực tế hàng hóa xuất nhập khẩu qua địa bàn tỉnh và khả năng ngân sách địa phương để xem xét, quyết định theo thẩm quyền việc triển khai xây dựng Khu trung chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu, góp phần giải quyết tình trạng ách tắc hàng hóa xuất khẩu tại cửa khẩu trên địa bàn tỉnh, tránh việc hàng nông sản xuất khẩu bị ép giá, giảm chất lượng khi chờ thông quan xuất khẩu.
Mặc dù vậy, trong quá trình triển khai, dự án gặp phải nhiều khó khăn về vốn, xây dựng cơ sở hạ tầng cũng như kêu gọi DN đầu tư vào các hạng mục cụ thể. Lãnh đạo 2 địa phương đều mong muốn được cân đối nguồn vốn từ trái phiếu Chính phủ để đầu tư cho hạng mục cơ sở hạ tầng của dự án, từ đó tạo vốn mồi kích thích các DN đầu tư vào các hạng mục có lợi cho việc kinh doanh của họ. Vốn đầu tư của dự án khu trung chuyển hàng hóa tại Lạng Sơn vào khoảng 1.000 tỷ đồng và tại Cao Bằng dự kiến vào khoảng 700 tỷ đồng. Bên cạnh đó, 2 dự án cũng mong muốn sẽ được hỗ trợ tối đa trong việc đầu tư nguồn, đẩy nhanh tiến độ xây dựng đường giao thông đến dự án...
Tuy nhiên, do nguồn vốn từ trái phiếu chỉ dành cho các dự án giao thông, thủy lợi cấp thiết, có tác động đến đời sống an sinh xã hội cho nên việc cân đối một nguồn vốn lớn cho 2 dự án này là khó khả thi. Vì vậy, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh yêu cầu các địa phương làm rõ năng lực tài chính của mình trong việc đầu tư 2 dự án. Phần vốn cần sự hỗ trợ của Nhà nước cần được xem xét điều chỉnh lại để Nhà nước có thể hỗ trợ tốt nhất cho dự án.
“Thời gian tới, các địa phương cần làm việc và đề ra kế hoạch cụ thể để xây dựng khu trung chuyển, làm sao đảm bảo yêu cầu tạo ra một khu trung chuyển có sự kết nối chặt chẽ với phía bạn theo hướng đơn giản, thuận lợi hóa, đảm bảo yêu cầu của thương mại quốc tế để tạo thuận lợi tối đa về giao thương hàng hóa. Bộ Công Thương cam kết dành sự hỗ trợ cao nhất về cơ chế chính sách để 2 khu trung chuyển sớm đi vào vận hành hiệu quả” – Thứ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.