Người dân phản đối quy hoạch khu xử lý rác

Phản ánh đến Vuasanca , nhiều người dân làng Phác Thôn (thôn Phác Thôn 1 và thôn Phác Thôn 2) xã Yên Lạc, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa cho rằng, việc quy hoạch Khu xử lý rác tập trung (khu xử lý rác) tại làng Phác Thôn, xã Yên Lạc chưa đảm bảo tính công khai, khách quan, chưa lấy ý kiến cộng đồng dân cư dẫn đến chưa nhận được sự đồng thuận của nhân dân. Đồng thời, việc quy hoạch khu xử lý rác xã Yên Lạc nằm ở vùng trũng, thường xuyên bị ngập lụt và rất gần khu dân cư, khi dự án đi vào hoạt động có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường xung quanh.

Theo quy hoạch chung của xã Yên Lạc, khu xử lý rác trên sẽ xử lý chất thải rắn cho 17 xã, thị trấn và Cụm công nghiệp thị trấn Quán Lào… Diện tích quy hoạch khoảng 7,5ha, công suất xử lý khoảng 250 tấn/ngày đêm. Công nghệ xử lý bằng công nghệ đốt hoặc hỗn hợp.

Người dân phản đối việc quy hoạch khu xử lý rác vì cho rằng chưa được lấy ý kiến rộng rãi nhân dân. Ảnh Quốc Huy

Ông Nguyễn Hữu Tình, người dân làng Phác Thôn cho biết, diện tích lập quy hoạch khu xử lý rác có hiện trạng là đất nông nghiệp đã giao cho người dân. Khu vực này là vùng trũng, gần khu vực cống chảy ra sông Cầu Chày, mỗi khi mưa bão cả khu vực này sẽ bị ngập, nước tràn vào khu dân cư bên cạnh.

Ông Tình cũng như bà con làng Phác Thôn lo ngại rằng nếu dự án khu xử lý rác được thực hiện ở vị trí trên, mỗi khi mưa bão, ngập úng nước mưa đi kèm với rác thải sẽ tràn ngập khu dân cư gần đó. Ngoài ra, vị trí quy hoạch khu xử lý rác lại rất gần khu dân cư nên khi dự án đi vào hoạt động thì việc ô nhiễm môi trường là điều không thể tránh khỏi.

Bên cạnh đó, người dân cũng cho rằng việc lập quy hoạch khu xử lý rác nói trên cũng chưa được thông báo, lấy ý kiến rộng rãi của nhân dân, chỉ lấy ý kiến đại diện cộng đồng dân cư dẫn đến khi “việc đã rồi” người dân mới biết và phản ứng gay gắt?

Ông Đào Ngọc Lực, thôn Phác Thôn 2 cho biết, vào thời điểm tháng 3/2022, UBND xã Yên Lạc có tổ chức hội nghị báo cáo cáo lấy ý kiến cộng đồng dân cư và các đơn vị liên quan về Quy hoạch chung xây dựng xã Yên Lạc đến năm 2030, ông có đi dự với vai trò Trưởng thôn Phác Thôn 2; tại hội nghị đó bản thân ông đã phản đối việc quy hoạch khu xử lý rác nói trên, tuy nhiên sau đó việc quy hoạch vẫn được thực hiện.

Đại diện cho người dân làng Phác Thôn, ông Lê Văn Thưởng, Trưởng làng Phác Thôn cho biết, trong việc lập quy hoạch khu xử lý rác trên còn nhiều bất cập, chưa được công khai, minh bạch; nếu lấy ý kiến rộng rãi, tham vấn ý kiến cộng đồng dân cư thì người dân đã phản đối ngay từ đầu, không dẫn đến việc quy hoạch được thực hiện. Đồng thời, ông Thưởng cũng như người dân làng Phác Thôn rất lo sợ việc ô nhiễm môi trường có nguy cơ xảy ra khi dự án được triển khai, đi vào hoạt động.

Rà soát lại theo ý kiến người dân

Theo tìm hiểu của phóng viên, vào ngày 1/11/2021, UBND huyện Yên Định có tờ trình số 318/TTr-UBND gửi UBND tỉnh Thanh Hóa về việc điều chỉnh, bổ sung khu xử lý rác tại xã Yên Lạc trong phương án xử lý chất thải rắn tỉnh Thanh Hóa đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050. Sau đó, ngày 10/11/2021, đoàn liên ngành do Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa chủ trì đã tổ chức đi kiểm tra thực địa để có căn cứ giải quyết đề nghị của huyện Yên Định.

Tại buổi kiểm tra thực địa này, đại diện UBND xã Yên Lạc cho rằng, vị trí, cự ly khoảng cách từ khu đất dự kiến bổ sung quy hoạch đến khu dân cư gần nhất trên 500m, đây là vùng chiêm trũng, rốn lũ, thường xuyên bị ngập lụt. Do đó, UBND xã Yên Lạc đề nghị xem xét, cân nhắc vị trí quy hoạch cho phù hợp.

Trong khi đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư và Sở Xây dựng đề nghị làm rõ nội dung có liên quan đến quy trình, công nghệ xử lý chất thải rắn, quy mô, công suất, khoảng cách đến khu dân cư, các đối tượng nhạy cảm về môi trường xung quanh.

Người dân lo ngại khi khu xử lý rác đi vào hoạt động việc ô nhiễm môi trường là không thể tránh khỏi. Ảnh Quốc Huy

Ngoài ra, trong quá trình lập quy hoạch chung xây dựng xã Yên Lạc đến năm 2030, UBND xã Yên Lạc đã phối hợp với đơn vị tư vấn tổ chức hội nghị lấy ý kiến cộng đồng dân cư về các nội dung quy hoạch (trong đó có cả khu xử lý rác) vào ngày 17/3/2022 và phiếu lấy ý kiến của nhân dân. Tuy nhiên thời điểm đó, ông Đào Ngọc Lực, Trưởng thôn Phác Thôn 2 đã không đồng tình với quy hoạch khu xử lý rác nói trên. Nhiều người dân cho rằng, tại buổi lấy ý kiến trên, họ không được lấy ý kiến và không nắm được thông tin liên quan đến việc quy hoạch khu xử lý tác tại địa phương mình.

Trao đổi với phóng viên Vuasanca , ông Trịnh Đăng Vĩnh, Chủ tịch UBND xã Yên Lạc cho biết, thời điểm lập quy hoạch, cơ quan chức năng đã thuê một đơn vị độc lập để lập quy hoạch chung cho cả xã, cả huyện, trong đó có khu xử lý rác. Theo ông Vĩnh, việc lập quy hoạch không cần xin ý kiến tham vấn cộng đồng khu dân cư mà chỉ cần đại diện là đủ điều kiện.

“Lo lắng, tâm tư nguyện vọng của người dân là chính đáng, theo dự kiến, tuần sau chúng tôi sẽ tổ chức hội nghị đối thoại với nhân dân. Đây chỉ là quy hoạch, còn khi nào dự án bắt đầu đi vào thực hiện thì bắt buộc phải cần tham vấn ý kiến cộng đồng dân cư và nhiều quy định khác, đây là bước không thể bỏ qua”, Chủ tịch UBND xã Yên Lạc cho biết.

Khu vực được quy hoạch khu xử lý rác thải tại xã Yên Lạc, huyện Yên Định. Ảnh: Quốc Huy

Về việc này, đại diện Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Định cho biết, theo quy hoạch, khu xử lý rác nói trên sẽ sử dụng công nghệ đốt + hỗn hợp (chế biến phân vi sinh, năng lượng), không xử lý theo kiểu chôn lấp. Đồng thời, theo đo đạc thì khoảng cách gần nhất khu vực quy hoạch đến khu dân cư gần nhất thôn Phác Thôn 1 là khoảng 611m, đảm bảo khoảng cách an toàn về môi trường theo quy định. Khi triển khai dự án thì không thể bỏ qua bước tham vấn ý kiến cộng đồng dân cư.

“Vấn đề này huyện cũng đã có các văn bản trả lời các hộ dân và đang tiếp tục rà soát theo ý kiến của người dân”, Chủ tịch UBND huyện Yên Định Phạm Tiến Dũng thông tin.

Được biết, sau khi nhận được kiến nghị của công dân, Ban Nội chính Tỉnh ủy Thanh Hóa, UBND tỉnh Thanh Hóa đã chuyển đơn đến UBND huyện Yên Định để trả lời công dân và báo cáo kết quả giải quyết trong tháng 11/2024.