Thời gian qua, hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Việt Nam và Nga có bước chuyển tích cực, nhất là từ khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Liên minh kinh tế Á – Âu chính thức có hiệu lực từ tháng 10/2016.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng chủ trì buổi họp Tổ công tác cấp cao Việt - Nga về các dự án đầu tư ưu tiên Việt - Nga

Theo số liệu thống kê, năm 2018, kim ngạch thương mại hai chiều Việt - Nga tăng thêm 33% so với năm 2017, thêm 70% so với năm 2016, và tăng gấp 2,2 lần so với năm 2015 khi Hiệp định chưa có hiệu lực. Đặc biệt, năm 2018, Việt Nam và Nga đã đưa ra nhiều dự án đầu tư mới liên quan đến việc xây dựng tuyến tàu điện ngầm ở TP. Hồ Chí Minh và tuyến đường sắt ở Việt Nam. Hay như Tập đoàn TH thực hiện thành công Dự án chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa khổng lồ tại khu vực Matxcơva và Kaluga và một số khu vực khác của LB Nga. Đây đều là những dự án thuộc Danh mục các dự án đầu tư ưu tiên Việt – Nga, đã được thông qua tại Khóa họp lần thứ 20 Ủy ban liên Chính phủ Việt-Nga về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng phát biểu tại buổi họp

Tại buổi họp Tổ công tác cấp cao Việt – Nga về các dự án đầu tư ưu tiên, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng thông tin, đến nay có tổng cộng 17 dự án đầu tư ưu tiên Việt - Nga. Các dự án này thuộc các lĩnh vực dầu khí, giao thông vận tải, nông nghiệp, điện lực, xây dựng, công nghiệp và công nghệ cao…

“Tuy nhiên, qua rà soát, trong số 17 dự án thì 7 dự án không triển khai nên đề xuất loại bỏ và sẽ bổ sung thêm một số dự án mới” – Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nhấn mạnh.

Thứ trưởng Bộ Phát triển kinh tế Liên bang Nga (ở giữa) tại buổi họp

Đồng tình với quan điểm trên, Thứ trưởng Bộ Phát triển kinh tế Liên bang Nga – ông Talybov Azer Mutalimovich - cho rằng, các dự án đầu tư ưu tiên trong khuôn khổ cấp cao Việt - Nga bao trùm nhiều dự án khác nhau và một trong số dự án này đã được hoàn thành. Tuy nhiên, việc rà soát các dự án này cần có quy trình tổng hợp các ý kiến của 2 bên lại để tối ưu hóa các hoạt động của Tổ công tác cũng như các hoạt động của doanh nghiệp hai nước.

Hợp tác năng lượng, đặc biệt là dầu khí, tiếp tục là trụ cột quan trọng của hợp tác Việt - Nga. Chính vì vậy, 4 dự án trong lĩnh vực dầu khí, năng lượng vẫn là các dự án đầu tư ưu tiên. Cụ thể, Dự án hợp tác giữa Công ty CP Zarubezhneft và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) trong việc cùng tham gia vào ác dự án dầu khí trên thềm lục địa Nga và Việt Nam. Đối với dự án này, phía Nga đề xuất đổi tên thành “Phát triển Lô 01, 02 trên thềm lục địa Việt Nam” do Công ty Zarubezhneft và Liên doanh Vietsovpetro thực hiện. Tuy nhiên, hiện nay, PVN đang thạm thời tiếp nhận mỏ Lô 01, 02 và duy trì khai thác.

“Trước mắt, Bộ Công Thương đề nghị Zarubezhneft tiếp tục chủ động trao đổi với PVN về khả năng tham gia vào Hợp đồng chia lô dầu khí Lô 01/17 và 02/17 theo quy định của pháp luật. Do đó, đề nghị giữ tên cũ của dự án” – Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nhấn mạnh.

Đối với 3 dự án còn lại trong lĩnh vực năng lượng, dầu khí, mặc dù gặp khó khăn về tài chính nên một số dự án đã tạm dừng, chờ phương án cụ thể để tiếp tục triển khai dự án. Tuy nhiên, các dự án này vẫn nằm trong danh mục đầu tư ưu tiên Việt – Nga. Trước những khó khăn về nguồn vốn, Thứ trưởng Bộ Phát triển kinh tế LB Nga đã đề xuất thành lập Quỹ đầu tư Nga – Việt. Đây sẽ nguồn động lực, hỗ trợ cho các dự án trong tương lai.

Như vậy, qua quá trình rà soát, hai bên đã nhất trí loại bỏ 7 dự án. “Đối với các dự án còn lại, mong các đối tác Nga sẽ sớm triển khai nghiên cứu để phê duyệt các báo cáo tiền khả thi, nhằm có chủ trương triển khai các dự án này trong thời gian sớm nhất”- Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng bày tỏ.

Được biết, Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt báo cáo tiền khả thi dự án Trung tâm nghiên cứu khoa học - công nghệ hạt nhân vào tháng 11 vừa qua. Đây là dự án quy mô, có ý nghĩa quan trọng đối với Việt Nam, hứa hẹn trở thành biểu tượng mới cho hợp tác giữa hai nước thời gian tới.