Vốn hóa sàn HOSE “bốc hơi” hơn 1,15 triệu tỷ đồng chỉ trong quý II

Sở Giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE) vừa công bố dữ liệu thống kê giao dịch trên thị trường chứng khoán trong tháng 6 và quý II/2022.

Theo dữ liệu công bố, kết thúc phiên giao dịch cuối cùng của tháng 6/2022, chỉ số VN-Index đạt 1.197,60 điểm, giảm 7,36% so với tháng 5, tương ứng giảm 20,07% so với cuối năm 2021; VNAllshare đạt 1.202,51 điểm, giảm 8,36% so với tháng 05, tương ứng giảm 22,98% so với cuối năm 2021; VN30 đạt 1.248,92 điểm, giảm 6,28% so với tháng trước, tương ứng giảm 18,67% so với cuối năm 2021.

Tính đến hết ngày 30/6, trên HOSE có 546 mã chứng khoán niêm yết; trong đó gồm 403 mã cổ phiếu, 2 mã chứng chỉ quỹ đóng, 9 mã chứng chỉ quỹ ETF, 128 mã chứng quyền có bảo đảm và 4 mã trái phiếu. Tổng khối lượng cổ phiếu đang niêm yết đạt trên 130 tỷ cổ phiếu. Giá trị vốn hóa niêm yết trên HOSE đạt hơn 4,75 triệu tỷ đồng, giảm 7,18% so với tháng trước, đạt khoảng 56,65% GDP năm 2021 (GDP theo giá hiện hành).

Với mức sụt giảm mạnh như trên, vốn hóa sàn HoSE đã mất hơn 1,15 triệu tỷ đồng chỉ trong quý II này. Cuối tháng 3/2022, giá trị vốn hóa niêm yết trên HOSE ghi nhận đạt hơn 5,9 triệu tỷ đồng, đạt khoảng 70,3% GDP năm 2021 (GDP theo giá hiện hành).

Đến hết tháng 6/2022, trên HOSE có 42 doanh nghiệp có vốn hóa hơn 1 tỷ USD; trong đó, có 3 doanh nghiệp có vốn hóa trên 10 tỷ USD, bao gồm: Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (VCB), Công ty cổ phần Vinhomes (VHM) và Tập đoàn Vingroup (VIC).

Chuyên gia vẫn kỳ vọng thị trường trong dài hạn

Mặc dù thị trường chứng khoán Việt có mức giảm sâu, tuy nhiên trong phân tích mới đây ông Michael Kokalari, CFA - Chuyên gia Kinh tế trưởng của Tập đoàn VinaCapital đánh giá rằng, chỉ số VN-Index hiện có dấu hiệu suy giảm cùng với thị trường chứng khoán toàn cầu, nhưng nền kinh tế đất nước vẫn đang trong tình trạng vững mạnh, chủ yếu do tiêu dùng nội địa - chiếm 2/3 GDP của Việt Nam - đang bùng nổ. Do đó, thị trường có đồng thuận rằng kỳ vọng EPS của VN-Index sẽ tăng trưởng gần 20% trong năm nay, theo Bloomberg. Vì thế, VinaCapital kỳ vọng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ phục hồi mạnh mẽ một khi Fed nới lỏng việc tăng lãi suất. Tuy nhiên, điều tương tự không thể xảy ra đối với tất cả những nền kinh tế mới nổi khác, đặc biệt là các quốc gia có thâm hụt tài khoản vãng lai và các khoản nợ bằng USD khổng lồ.

Theo phân tích của ông Michael Kokalari, các giai đoạn biến động của thị trường chứng khoán toàn cầu trong quá khứ đã ảnh hưởng nặng nề đến Việt Nam - bao gồm khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, sự kiện “Taper Tantrum” của Fed vào năm 2013 và sự kiện đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc giảm giá vào năm 2015. Tuy nhiên VinaCapital và các tổ chức khác đã quan sát thấy một số cơ sở sẽ giúp nền kinh tế Việt Nam tăng cường đáng kể khả năng chống chịu đối với sự leo thang của căng thẳng kinh tế toàn cầu hiện nay.

Ví dụ, Fed Dallas đã công bố nghiên cứu phân tích các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong thời kỳ “Taper Tantrum” năm 2013, và kết luận rằng các nền kinh tế thị trường mới nổi và thị trường cận biên chịu ảnh hưởng nhiều nhất bởi việc thắt chặt chính sách tiền tệ của Fed vào thời điểm đó là những đất nước có quá ít dự trữ ngoại hối và/hoặc có quá nhiều khoản nợ bằng USD. Việt Nam hiện có gần 100 tỷ USD trong dự trữ ngoại hối, phù hợp với mức khuyến nghị của IMF, và nợ bằng ngoại tệ của Việt Nam đang ở mức dưới 40%/GDP, và khoảng một nửa trong số đó về cơ bản là các khoản vay “mềm” từ các nhà cho vay siêu quốc gia (ví dụ: Ngân hàng Thế giới) với các điều khoản ưu đãi.

Hơn nữa, vào cuối năm 2021, tạp chí Economist và các tạp chí khác đã công bố bảng xếp hạng các nền kinh tế thị trường mới nổi/cận biên sẽ dễ bị ảnh hưởng nhất khi Fed tăng lãi suất và thắt chặt định lượng (Quantitative Tightening) trong năm nay. Việt Nam được xếp hạng là quốc gia ít bị ảnh hưởng nhất do mức dư nợ khiêm tốn, tình hình kinh tế vĩ mô ổn định (bao gồm cả mức lạm phát), và có tài khoản vãng lai liên tục đạt mức thặng dư.

Những dự đoán nêu trên của tạp chí Economist đối với Việt Nam trong quá trình thắt chặt chính sách tiền tệ hiện tại của Fed đã được chứng minh bằng các diễn biến kinh tế ở Việt Nam trong năm nay. Tiền đồng mất giá chưa đến 2% so với đầu năm, so với mức giảm 5% của đồng Nhân dân tệ, và lạm phát ở Việt Nam vẫn đang ở mức khiêm tốn - trái ngược hoàn toàn với hầu hết các nền kinh tế phát triển và mới nổi.

Cuối cùng, sự cải thiện trong khả năng chống chịu của Việt Nam trước các cơn bão kinh tế toàn cầu là kết quả của các chính sách đã được thực hiện trong suốt thập kỷ qua sau quyết định được đưa ra ở các cấp cao nhất của Chính phủ Việt Nam vào khoảng năm 2011. Vào thời điểm đó, các nhà hoạch định chính sách đã thay đổi cách tiếp cận trong việc quản lý nền kinh tế Việt Nam, chuyển từ ngầm chấp thuận tăng trưởng GDP thiếu kiểm soát, sang cân bằng giữa tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô. Các quyết định chính sách xuất phát từ sự thay đổi mang tính chiến lược đó bao gồm nhiều chính sách an toàn vĩ mô, kiểm soát cho vay tín dụng thiếu cẩn trọng của các ngân hàng thương mại trong nước, và nỗ lực gia tăng mức dự trữ ngoại hối của quốc gia.

Các đợt tăng lãi suất mạnh của Fed đã làm trầm trọng hơn tình trạng kinh tế trên thế giới vốn đã trong trạng thái căng thẳng do chiến tranh Nga-Ukraine và sự kiện Trung Quốc đóng cửa do COVID và đã đè nặng lên thị trường chứng khoán toàn cầu, bao gồm Việt Nam. Tuy nhiên, khả năng chống chọi với các cú sốc kinh tế toàn cầu của Việt Nam đã tốt hơn nhiều so với trước đây, phần lớn là do các chính sách đúng đắn của Chính phủ nhằm cân bằng giữa tăng trưởng và ổn định kinh tế.

“Khả năng chống chịu này, cùng với tốc độ tăng trưởng GDP và tăng trưởng thu nhập cao của Việt Nam sẽ thúc đẩy chỉ số VN-Index tăng đáng kể nếu-và-khi Fed từ bỏ việc tăng lãi suất”- ông Michael Kokalari đúc kết.

Thậm chí, vị chuyên gia này còn kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận của hai quỹ mở cổ phiếu Quỹ đầu tư cổ phiếu tiếp cận thị trường Việt Nam (VESAF) và Quỹ đầu tư cổ phiếu Hưng Thịnh VinaWealth (VEOF) của VinaCapital sẽ tiếp tục vượt chỉ số tham chiếu VN-Index, điều mà các quỹ này đến nay đã và đang đạt được - vượt chỉ số VN-Index bởi 13 điểm % so với đầu năm, tính đến ngày 23/6/2022.