Sáng 18/2 (tức mùng 9 tháng Giêng năm Giáp Thìn), tại Sân vận động huyện Trạm Tấu (Yên Bái) đã diễn ra Lễ hội Gầu Tào năm 2024 (Tsang Hâur Tox Shông 2024). Đây là sự kiện văn hóa quan trọng nhằm bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc Mông, đồng thời thúc đẩy du lịch địa phương.

Lễ hội Gầu Tào là sự kiện văn hóa quan trọng nhằm bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc Mông (Ảnh: CĐTYB)

Lễ hội Gầu Tào của đồng bào dân tộc Mông huyện Trạm Tấu là nét văn hóa độc đáo được người dân nơi đây trông chờ vào dịp đầu Xuân. “Gầu Tào” theo tiếng Mông có nghĩa là “chơi ngoài trời” hay “hội chơi đồi". Theo quan niệm, đây là dịp để đồng bào cầu cảm tạ thần linh, xin trời đất ban cho con cái, sức khỏe, may mắn để làm ăn và cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt...

Trong Lễ hội, cây nêu là biểu tượng chính, là "phần hồn" của sinh hoạt tín ngưỡng truyền thống và là nghi lễ đặc sắc được chú ý nhất trong lễ hội. Hoạt động đầu tiên trong phần lễ là dựng cây nêu. Cây nêu là biểu tượng cho sự trường tồn và mạnh mẽ của người Mông trên mảnh đất cao cằn cỗi. Khi đã dựng xong, nghi lễ cúng do nghệ nhân Giàng A Su thực hiện với nội dung: "Tạ ơn thần núi, thần đất, thần trời, thần suối đã cho đồng bào các dân tộc huyện Trạm Tấu một năm có nhiều điều tốt lành, mùa màng bội thu và cầu xin thần linh tiếp tục phù hộ độ trì cho đồng bào các dân tộc huyện Trạm Tấu một năm mới nhiều may mắn...”.

Sau phần lễ là phần hội diễn ra sôi động với các tiết mục múa hát mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông và các môn thể theo truyền thống như: Kéo co, ném pao, đánh quay, thi giã bánh dày… góp phần tạo sự đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng dân cư; là dịp để mọi người gặp gỡ, giao lưu, vui chơi, hát các điệu hát giao duyên và cùng nhau múa khèn, mời nhau uống chén rượu đầu xuân năm mới.

Kết thúc lễ hội là nghi lễ tạ và hạ cây nêu trên cánh đồng, khe suối. Khi cây nêu được hạ xuống hướng về phía mặt trời lặn, đi ra sông suối, biển cả với quan niệm ngăn chặn những điều không may măn, không tốt với người dân, giúp cho người dân năm mới mưa thuận, gió hòa, sản xuất phát triển, nhân dân có nhiều sức khỏe, cuộc sống ấm no, hạnh phúc và bình an.

Phát biểu tại Lễ hội Gầu Tào, ông Vũ Lê Chung Anh - Chủ tịch UBND huyện Trạm Tấu nhấn mạnh: “Là một huyện vùng cao của tỉnh Yên Bái, với 12 dân tộc anh em cùng sinh sống tại 11 xã và 1 thị trấn, diện tích trên 74 ngàn ha; dân số trên 38 nghìn người, huyện Trạm Tấu có nhiều thế mạnh về điều kiện tự nhiên, khí hậu với đặc điểm riêng biệt của khí hậu vùng Tây Bắc quanh năm mát mẻ, cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ với đỉnh Tà Chì Nhù cao 2.979m; Tà Xùa 2.865m so với mực nước biển, có rừng rêu, hoa đỗ quyên, thác Háng Đề Chơ, đồi thông Eo Gió, Bản Cu Vai xinh đẹp … là điểm đến thu hút du khách và là nơi hội tụ nhiều hoạt động văn hóa, lễ hội truyền thống của đồng bào các dân tộc vùng cao. Đặc biệt, lễ hội Gầu Tào của đồng bào dân tộc Mông, huyện Trạm Tấu là một trong những lễ hội tiêu biểu thể hiện truyền thống văn hóa của dân tộc có từ rất lâu đời, được đồng bào dân tộc Mông duy trì và gìn giữ, lễ hội thường được diễn ra vào dịp hết năm cũ, sang đầu năm mới với quan niệm của sự sinh sôi, nảy nở. Việc tổ chức Lễ hội Gầu Tào hàng năm với mong muốn đưa lễ hội ngày càng trở thành sản phẩm du lịch đặc sắc, góp phần duy trì và phát triển giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Mông huyện Trạm Tấu, tiến tới đề nghị Bộ Văn hóa - Thể Thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia; từng bước biến di sản thành tài sản để phát triển kinh tế - xã hội của đồng báo các dân tộc trên địa bàn huyện”.

Dưới đây là một số hình ảnh tại Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu:

Những thanh niên khỏe mạnh người Mông tham gia múa khèn

Phần thi kéo co tại lễ hội

Hoạt động ném pao thu hút đông đảo nhân dân và du khách tham gia

Trò chơi đánh quay truyền thống của người Mông

Hoạt động thi giã bánh dày hút đông đảo đại biểu, nhân dân và du khách đón xem (Ảnh: CĐTYB)