Ngày 1/4, tại tỉnh Bắc Giang, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái làm việc với Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc về tái cơ cấu doanh nghiệp, xử lý tình trạng thua lỗ tại đơn vị này.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái làm việc với Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc ngày 1/4

Dự kiến cuối năm đạm Hà Bắc tiếp tục có lãi

Báo cáo tại cuộc làm việc, ông Phùng Quang Hiệp - Tổng Giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) cho biết, những năm qua, Tập đoàn đã quyết liệt thực hiện tái cơ cấu Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc, đổi mới công tác quản trị, tổ chức lại sản xuất và quản lý sản xuất theo hướng tinh gọn, giảm đầu mối trực thuộc; định biên của Công ty năm 2015 là 1.774 người, đến nay giảm còn khoảng 1.200 người.

Bên cạnh đó, các đầu mối của Công ty cũng được sắp xếp lại theo hướng tinh gọn. Nếu như năm 2015, Công ty có 32 đầu mối thì đến năm 2020 còn 24 đầu mối.Dự kiến năm 2022 sẽ cắt giảm còn 18 đầu mối.

Việc làm và thu nhập của người lao động cũng được đảm bảo, bình quân năm 2021 đạt 8 triệu đồng/người/tháng. Sản phẩm làm ra đều tiêu thụ hết.

Kết thúc năm 2021, doanh thu toàn Vinachem đạt hơn 53 nghìn tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay; lãi hơn 2.000 tỷ đồng. Trong đó, dự án Đạm Hà Bắc mở rộng, nâng công suất, đi vào vận hành từ tháng 4/2015 luôn duy trì công suất ổn định trên 90%.

Cũng trong năm 2021, tình hình sản xuất, kinh doanh của Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc có tín hiệu khả quan. Công suất đạt 92% với 473 nghìn tấn Ure thành phẩm (đạt mức kỷ lục) được cung cấp cho thị trường, doanh thu 4.558 tỷ đồng, lần đầu tiên lãi 6,25 tỷ đồng sau nhiều năm chịu lỗ. Điều này đã động viên, khích lệ cán bộ, công nhân viên của doanh nghiệp.

Bước sang năm 2022 tình hình sản xuất, kinh doanh của Đạm Hà Bắc tiếp tục có những tín hiệu tốt, giá phân bón tăng. Nhà máy phấn đấu sản xuất cung cấp cho thị trường khoảng 410 nghìn tấn Ure. Dự kiến sản xuất năm nay Công ty sẽ tiếp tục có lãi.

Tập trung 4 phương án xử lý

Theo lãnh đạo Vinachem, bên cạnh kết quả sản xuất kinh doanh đang có dấu hiệu khởi sắc, thì khoản lỗ lũy kế trong 5 năm qua của Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc vẫn còn rất lớn.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cùng đoàn công tác thăm Trung tâm Điều khiển nhà máy Đạm Hà Bắc

Nguyên nhân cơ bản là do giá nguyên vật liệu đầu vào tăng và chi phí tài chính lớn. Công ty đang vay của các ngân hàng với lãi suất cao và phải chịu lãi phạt (do không trả đúng hạn), dẫn đến lãi chồng lãi.

Theo đó, Vinachem xây dựng 4 phương án xử lý đối với Đạm Hà Bắc là: Chuyển vốn vay thành vốn góp; Cơ cấu lại tài chính; Bán vốn nhà nước tại doanh nghiệp; Cho phá sản doanh nghiệp.

Trên cơ sở đánh giá ưu, nhược điểm của từng phương án, Tập đoàn đề xuất lựa chọn phương án tái cơ cấu lại các khoản nợ ngân hàng của Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc, với những giải pháp như: khoanh nợ, giãn nợ, dừng tính phạt trên số tiền gốc, tiền lại chậm trả…

Liên quan đến vấn đề này, ông Hồ Sỹ Hùng – Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp (Ủy ban) cho biết, thời gian qua Ủy ban đã cùng với Tập đoàn và Công ty đã bàn thảo, xây dựng các phương án tái cơ cấu. Sau khi tính toán kỹ lưỡng các mặt, Ủy ban và doanh nghiệp đã đồng thuận lựa chọn đề xuất lựa chọn phương án tái có cấu tái chính.

Đồng thời, Phó Chủ tịch Hồ Sỹ Hùng mong muốn các cơ quan liên quan và cấp có thẩm quyền sớm quyết định để tháo gỡ khó khăn cho Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc.

Thông tin thêm, ông Nguyễn Đức Chi - Thứ trưởng Bộ Tài chính nêu, nguyên nhân chính dẫn đến thua lỗ của Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc là do cơ cấu tài chính trong đầu tư của dự án mở rộng, dẫn đến chi phí tài chính trong quá trình sản xuất đưa vào giá thành sản phẩm rất cao.

Bên cạnh đó, giá một số nguyên, nhiên, vật liệu chi phí đầu vào tăng nhưng không được tính đến trong dự án, đầu ra sản phẩm giá trồi sụt, kể cả thời điểm hiện nay có lợi thế về giá bán nhưng cũng rất ngắn hạn, không thể tính được trong phương án tái cơ cấu, vì vậy cần rất thận trọng trong tính toán phương án tái cơ cấu Công ty.

“Khẳng định sản phẩm của Công ty rất cần phục vụ cho nền nông nghiệp, là đơn vị có truyền thống lâu đời, Bộ Tài chính ủng hộ phương án tái cơ cấu tài chính đối với đơn vị, đây là phương án tốt cho cả chủ nợ và chủ sở hữu”- lãnh đạo Bộ Tài chính nêu giải pháp.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân phát biểu tại buổi làm việc

Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, liên quan đến phương án xử lý về tái cơ cấu của Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc đưa ra tại buổi làm việc, đây hoàn toàn là vấn đề tái cơ cấu về tài chính. “Trong 12 dự án, rất mừng đã có 5 dự án ra khỏi danh sách các dự án kém hiệu quả ngành Công Thương. Tuy nhiên vẫn còn một số dự án khó khăn. Hy vọng sẽ tiếp tục khắc phục trong thời gian tới”- Thứ trưởng nhìn nhận.

Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho rằng, đối với những dự án thuộc ngành phân bón có vai trò cũng quan trọng phục vụ phát triển ngành nông nghiệp. Bản thân nhà máy Đạm Hà Bắc cần tiếp tục duy trì "phong độ" như hiện nay. “Hiện tại lĩnh vực phân bón có thuận lợi về thị trường, giá cả, đáng chú ý sản phẩm của Nhà máy Đạm Hà Bắc sản xuất ra đến đâu tiêu thụ hết tới đó”- Thứ trưởng nói.

Tuy nhiên Thứ trưởng cũng lưu ý, những tồn tại của dự án cần được tiếp tục tháo gỡ, cụ thể phải xử lý dứt điểm tranh chấp xung quanh các hợp đồng EPC và đưa ra giải pháp xử lý tối ưu nhất.

Về phía chính quyền địa phương, ông Lê Ánh Dương - Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang nhận định, đạm Hà Bắc là thương hiệu rất lớn, có uy tín trong bà con nông dân. Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Bắc Giang mong muốn Trung ương có biện pháp cơ cấu lại tài chính để sớm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Tỉnh Bắc Giang cũng sẽ tạo điều kiện tốt nhất để Đạm Hà Bắc ổn định sản xuất, kinh doanh.

Ông Nguyễn Hoàng Anh – Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp khẳng định, sau quá trình nỗ lực của Ủy ban và các Tập đoàn, Tổng công ty liên quan, phối hợp hiệu quả cùng các bộ, ngành, địa phương để tìm ra những phương án giải quyết, đây là thời điểm thích hợp để xử lý dứt điểm những tồn tại của các dự án kém hiệu quả ngành Công Thương, trong đó có Dự án cải tạo, mở rộng Nhà máy sản xuất Đạm Hà Bắc.

Lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đề xuất Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng cơ chế đặc thù, sớm giải quyết những khó khăn, vướng mắc của Dự án, báo cáo Ban Cán sự Đảng Chính phủ và Bộ Chính trị.

Ông Nguyễn Hoàng Anh – Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp phát biểu tại buổi làm việc

Phương án khả thi nhất là tái cơ cấu tài chính

Sau khi nghe báo cáo của Vinachem, ý kiến của các bộ ngành, địa phương, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái ghi nhận những nỗ lực của Vinachem.

Về xử lý khó khăn cho doanh nghiệp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu rõ: Việc tìm giải pháp để xử lý yếu kém của Đạm Hà Bắc là yêu cầu cấp bách. Công ty đang nợ số tiền lớn. Nếu để lâu, vốn ngày càng mất đi, lỗ nhiều hơn, do đó phải có giải pháp khả thi, xử lý dứt điểm, không để kéo dài.

Phó Thủ tướng cho biết, vừa qua, Bộ Chính trị đã nhất trí đưa 5 dự án ra khỏi danh sách các dự án kém hiệu quả ngành Công Thương để các Tập đoàn, Tổng công ty thực hiện các giải pháp tiếp theo tháo gỡ khó khăn, đưa dự án vào hoạt động hiệu quả đạt mục tiêu đề ra.

Với những dự án còn lại, Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, tôi sẽ cùng các bộ, ngành xem xét từng giải pháp cụ thể, đề xuất cơ chế, chính sách, nguồn vốn đảm bảo khả thi để tiếp tục tháo gỡ khó khăn.

“Vấn đề nào thuộc thẩm quyền của doanh nghiệp, của bộ thì phải chủ động xử lý. Vấn đề nào vượt thẩm quyền thì báo cáo, đề xuất các phương án trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Tinh thần là dự án nào dễ thì chúng ta làm trước”- Phó Thủ tướng lưu ý.

Phó Thủ tướng khẳng định, Bộ Chính trị, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm chỉ đạo phải cương quyết kịp thời có giải pháp xử lý dứt điểm các dự án kém hiệu quả ngành Công Thương, không để tồn tại kéo dài ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh, thâm hụt vốn, tài sản của nhà nước"

Nhìn nhận các phương án tái cơ cấu Công ty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc, Phó Thủ tướng cho rằng, phương án khả thi nhất là tái cơ cấu tài chính. Phó Thủ tướng nêu rõ: Nếu chọn phương án tái cơ cấu tài chính, phải làm rõ từng cơ chế, giải pháp khả thi, từ việc khoanh nợ, điều chỉnh lãi suất cho vay, kéo dài thời hạn vay, dừng tính lãi phạt trả chậm, đến thời hạn cơ cấu lại, phải xác định đến thời hạn nào xử lý được âm vốn chủ sở hữu. Đồng thời phải làm rõ về mặt thẩm quyền về cơ chế, giải pháp tài chính, rà soát tình hình thị trường, dự báo dài hạn giá bình quân…

Phó Thủ tướng cũng lưu ý Tập đoàn Hóa chất Việt Nam còn 2 dự án là DAP-2 Lào Cai và Đạm Ninh Bình cần chuẩn bị đề án chi tiết, để đưa vào tổng hợp chung.