Ngày 3/2 (theo giờ châu Âu), các chính phủ Liên minh châu Âu đã đồng ý để đặt mức giá trần 100 USD/thùng đối với dầu diesel của Nga trùng với lệnh cấm vận của EU đối với các bước nhiên liệu nhằm chấm dứt sự phụ thuộc năng lượng của khối vào Nga và hạn chế số tiền mà Moscow kiếm được để tài trợ cuộc chiến của nó ở Ukraine.

Theo đó, các nhà ngoại giao đại diện cho 27 chính phủ EU đã đặt mức trần đối với nhiên liệu diesel, nhiên liệu máy bay và xăng của Nga trước khi lệnh cấm có hiệu lực vào ngày 5/2. Động thái này nhằm mục đích giảm thu nhập của Nga trong khi vẫn giữ cho dầu diesel của nước này chảy sang các nước ngoài phương Tây để tránh tình trạng thiếu hụt toàn cầu khiến giá cả và lạm phát cao hơn.

Mức trần 100 USD/thùng áp dụng cho dầu diesel của Nga và các loại nhiên liệu khác được bán với giá cao hơn dầu thô được sử dụng để sản xuất chúng. Các quan chức đã nhất trí về giới hạn 45 USD/thùng đối với các sản phẩm dầu của Nga được bán với giá thấp hơn giá dầu thô. Thỏa thuận này tuân theo thỏa thuận G-7 tương tự nhằm hạn chế giá dầu thô của Nga ở mức 60 USD/thùng.

Tất cả các mức giá trần đều được thực thi theo yêu cầu đối với các công ty bảo hiểm và chủ hàng chủ yếu ở phương Tây trên thế giới phải tuân thủ các lệnh trừng phạt và chỉ xử lý các sản phẩm dầu có giá bằng hoặc cao hơn các giới hạn. Nga đã tuyên bố sẽ không bán cho các quốc gia tuân theo giới hạn dầu, nhưng vì dầu của họ đang được bán với giá dưới 60 USD/thùng nên vẫn tiếp tục chảy ra thị trường toàn cầu. Giá trần khuyến khích các khách hàng không phải phương Tây chưa cấm dầu của Nga ép buộc giảm giá, trong khi việc trốn tránh hoàn toàn mặc dù có thể sẽ mang lại các chi phí bổ sung như tổ chức các tàu chở dầu ngoài sổ sách.

Các đại sứ của 27 quốc gia EU đã đưa ra quyết định và chính phủ các quốc gia có thời hạn đến đầu sáng ngày 4/2 để phản hồi bằng văn bản phản đối. Không có thay đổi nào đối với thỏa thuận được mong đợi. Châu Âu đã giảm dần nguồn cung dầu diesel từ Nga từ khoảng một nửa tổng lượng nhập khẩu. Dầu diesel là chìa khóa cho nền kinh tế vì nó được sử dụng để cung cấp năng lượng cho ô tô, xe tải chở hàng, thiết bị nông nghiệp và máy móc nhà máy.

Giá đã tăng đột biến kể từ khi xảy ra chiến sự Ukraine do nhu cầu tăng trở lại và công suất lọc dầu hạn chế ở một số nơi. Các nhà phân tích cho rằng nếu giá trần hoạt động như dự định và dầu diesel của Nga tiếp tục lưu thông, giá nhiên liệu sẽ không tăng vọt. Châu Âu có thể nhận nguồn cung dầu diesel thay thế từ Mỹ, Ấn Độ và Trung Đông, trong khi Nga có thể tìm kiếm khách hàng mới bên ngoài châu Âu. Tuy nhiên, tác động của giới hạn sẽ không thể đoán trước được khi các chủ hàng định tuyến lại các luồng nhiên liệu đến các điểm đến mới và các chuyến đi biển dài hơn có thể làm giảm sức chứa của tàu chở dầu.

Doanh số bán nhiên liệu hóa thạch là một trụ cột chính trong ngân sách của Nga, nhưng các chính phủ châu Âu trước đây ngần ngại cắt giảm mua hàng vì nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào khí đốt tự nhiên, dầu mỏ và dầu diesel của Nga. Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến ở Ukraine, điều đó đã thay đổi. Châu Âu cắt than của Nga và sau đó cấm dầu thô vào ngày 5/12/2022.

Trong khi đó, Moscow đã ngừng cung cấp hầu hết khí đốt tự nhiên cho châu Âu, với lý do các vấn đề kỹ thuật và khách hàng từ chối thanh toán bằng tiền Nga. Các quan chức châu Âu nói rằng đó là sự trả đũa đối với các biện pháp trừng phạt và một nỗ lực làm suy yếu sự ủng hộ của họ đối với Ukraine.