Phát biểu khai mạc Hội nghị, bà Nguyễn Thị Thu Hương – Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật – cho biết, từ năm 2016, Cục Bảo vệ thực vật đã khởi động quá trình đàm phán để mở cửa thị trường xuất khẩu sang Trung Quốc.

Trong gần 6 năm qua, hai bên đã phối hợp tích cực để xúc tiến quá trình phân tích nguy cơ dịch hại và trao đổi thông tin đi đến thống nhất về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với quả chanh leo nhập khẩu vào thị trường Trung Quốc.

Công bố xuất khẩu thí điểm chanh leo chính ngạch sang thị trường Trung Quốc

Đến nay, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã có văn bản đồng ý nhập khẩu thí điểm quả chanh leo Việt Nam bắt đầu từ đầu tháng 7/2022. Như vậy, chanh leo là quả tươi thứ mười của Việt Nam được phép nhập khẩu vào Trung Quốc, cùng với các loại quả thanh long, dưa hấu, vải, nhãn, chuối, xoài, mít, chôm chôm và măng cụt.

Theo thỏa thuận về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với chanh leo của Việt Nam, trước mắt Tổng cục Hải quan Trung Quốc sẽ cho phép nhập khẩu qua chanh leo tươi của Việt Nam qua 7 cửa khẩu thuộc tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), bao gồm: Hữu Nghị quan, Pò Chài, ga đường sắt Bằng Tường, Bằng Tường, Đông Hưng, Long Bang và Thủy Khẩu.

Ngoài các yêu cầu về kiểm dịch thực vật trước xuất khẩu, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đề nghị các vùng trồng và cơ sở đóng gói chanh leo phải được đăng ký và phê duyệt bởi Tổng cục Hải quan Trung Quốc và Cục Bảo vệ thực vật, thực hành nông nghiệp tốt, ghi chép và lưu trữ hồ sơ, giám sát sinh vật gây hại và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, đảm bảo an toàn về sinh phòng chống Covid-19..., đặc biệt là phải có cán bộ kỹ thuật được đào tạo để kiểm soát toàn bộ quy trình sản xuất, đóng gói.

Căn cứ vào kết quả xuất khẩu thí điểm, hai bên sẽ tiến hành đánh giá tình hình xuất nhập quả chanh leo tươi của Việt Nam để làm cơ sở cho các bước tiếp theo tới ký kết Nghị định thư chính thức về kiểm dịch thực vật đối với quả chanh leo Việt Nam nhập khẩu Trung Quốc trong thời gian tới, góp phần phát triển thương mại nông sản giữa hai nước.

Để đảm bảo thực hiện đầy đủ các yêu cầu về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm đối với chanh leo xuất sang Trung Quốc, Cục Bảo vệ thực vật và Tổng cục Hải quan Trung Quốc sẽ thống nhất cấp mã số các vùng trồng và cơ sở đóng gói đáp ứng đủ điều kiện theo quy định. Đồng thời, Cục Bảo vệ thực vật tổ chức tập huấn ngay các quy định về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm; hướng dẫn thiết lập và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói chanh leo xuất khẩu... cho các đơn vị liên quan.

Hiện nay, tại Việt Nam có 46 địa phương đang sản xuất cây chanh leo với hơn 6.000 ha, sản lượng đạt hơn 111 nghìn tấn/năm, năng suất đạt 22,67 tấn/năm. Giai đoạn 2025 – 2030, cả nước ổn định diện tích chanh leo từ 12.000 – 15.000 ha, sản lượng quả tươi đạt 300 – 400 nghìn tấn/năm. Sản phẩm chế biến chủ yếu là nước ép cô đặc, đông lạnh, sấy dẻo nhằm phục vụ nhu câu trong nước và xuất khẩu như Mỹ, EU, khu vực Trung Đông.

Sau khi mở cửa xuất khẩu chanh leo tại thị trường Trung Quốc, tới đây, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tiếp tục mở cửa thị trường xuất khẩu chanh leo tại Australia, Hoa Kỳ.