Hoạt động nằm trong khuôn khổ các hoạt động truyền thông năm 2022 của Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030,do văn phòng Ban chỉ đạo Tiết kiệm năng lượng tổ chức.

Diễn đàn với sự tham dự của các khách mời là các chuyên gia gồm: Ông Trịnh Quốc Vũ - Phó Chánh văn phòng Ban chỉ đạo Tiết kiệm năng lượng, Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững, Bộ Công Thương; ông Trần Viết Nguyên - Phó Trưởng ban kinh doanh, Tập đoàn Điện lực Việt Nam; TS. Dương Trung Kiên - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Điện lực.

Chia sẻ về những đối tượng nào là doanh nghiệp công nghiệp sử dụng năng lượng trọng điểm, ông Trịnh Quốc Vũ cho biết: Theo Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Nghị định số 21/2011/NĐ-CP, cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm là các cơ sở sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, đơn vị vận tải có tiêu thụ năng lượng tổng cộng trong một năm quy đổi ra 1.000 tấn dầu tương đương (1.000 TOE) trở lên; các công trình xây dựng được dùng làm trụ sở, văn phòng làm việc, nhà ở; cơ sở giáo dục, y tế, vui chơi giải trí, thể dục, thể thao; khách sạn, siêu thị, nhà hàng, cửa hàng có tiêu thụ năng lượng tổng cộng trong một năm quy đổi ra 500 tấn dầu tương đương (500 TOE) trở lên.

Các khách mời tham gia chia sẻ tại Diễn đàn

Trong 2.961 cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm theo Quyết định số 1881/QĐ-TTg ngày 9/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ ban hành danh sách cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm năm 2020, trong đó có 2.480 cơ sở sản xuất công nghiệp, 13 cơ sở sản xuất nông nghiệp, 80 đơn vị vận tải, 388 công trình xây dựng.

Nhận định về sự tuân thủ các quy định pháp luật của các doanh nghiệp trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, ông Trần Viết Nguyên khẳng định, hầu hết các doanh nghiệp đều nhận thức được những quy định pháp luật cũng như những lợi ích mà tiết kiệm năng lượng mang lại tuy nhiên việc thực thi tại các doanh nghiệp còn hạn chế.

Nguyên nhân thì có rất nhiều như là thiếu nguồn lực cán bộ quản lý năng lượng, nguồn lực tài chính để đầu tư các giải pháp… tuy nhiên qua quá trình đi khảo sát và kiểm tra trong thời gian qua cùng với Bộ Công Thương và với các chuyên gia quốc tế, chúng tôi nhận thấy nguyên nhân không kém phần quan trọng là do giá bán điện của Việt Nam còn thấp so với các nước trên thế giới, trong khi đó Chính phủ có quy định giá bán điện cho khối sản xuất là giá điện ưu đãi, đây là chính sách của Nhà nước nhằm khuyến khích các doanh nghiệp sản xuất. Do đó, nhiều doanh nghiệp không mặn mà khi phải bỏ ra nguồn kinh phí lớn để đầu tư vào các dây chuyền sản xuất hiệu suất cao.

“Điều này cho thấy về cơ bản là các doanh nghiệp đều có nhận thức về vấn đề này nhưng để chuyển từ nhận thức sang hành động thì còn rất nhiều khó khăn”, ông Nguyên chia sẻ.

Chia sẻ về góc nhìn trên, TS. Dương Trung Kiên lại cho rằng, Việt Nam là nước đang phát triển, đa số trình độ công nghệ, dây chuyền sản xuất của các doanh nghiệp còn lạc hậu, việc sử dụng năng lượng hiệu quả về mặt công nghệ là chưa bằng các nước khác, nguồn nhân lực cho tư vấn triển khai các giải pháp chưa được nhiều. Hơn nữa, chúng ta mới thực thi Luật được hơn 10 năm, cá nhân tôi nhận thấy chúng ta còn rất nhiều tiềm năng để thực hiện trong các ngành công nghiệp và cơ hội cho cho các cơ sở đào tạo trong việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực về quản lý năng lượng, tư vấn, kiểm toán năng lượng.

Bộ Công Thương đã xây dựng định mức tiêu hao năng lượng cho một đơn vị sản phẩm cho 7 lĩnh vực sản xuất công nghiệp như: Thép, nhựa, mía đường, giấy… hiện Bộ Công Thương đang phối hợp với Bộ Xây dựng để xây dựng định mức tiêu hao năng lượng cho các ngành xi măng, sản xuất kính… Bên cạnh đó các cơ sở sử dụng năng lượng là các cơ quan hành chính sự nghiệp, sử dụng ngân sách nhà nước cũng phải châp hành Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả thông qua các hoạt động như: đầu tư, mua sắm công, xây dựng quy chế qui định về sử dụng năng lượng tại cơ quan, công sở..

Tại diễn đàn, các chuyên gia cũng đưa ra những thực trạng và khó khăn trong quá trình triển khai thực thi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cùng với nhiều giải pháp trong đó đáng chú ý là các giải pháp về cơ chế, chính sách đang được Bộ Công Thương xem xét, để có những điều chỉnh, sửa đổi phù hợp trình Quốc hội và Chính phủ trong thời gian tới. Theo đó, hướng sửa đổi, chỉnh sửa sẽ mở rộng đối tượng thi hành Luật và theo hướng chuyển từ khuyến khích sang bắt buộc. “Đồng thời, có những chính sách khuyến khích để các doanh nghiệp có đủ nguồn lực đầu tư tham gia các giải pháp tiết kiệm năng lượng”, ông Trịnh Quốc Vũ cho biết.