Thị trường thuốc lá tại tỉnh Đồng Tháp hiện đang tồn tại với quy mô chủ yếu là các cửa hàng nhỏ lẻ, tập trung vào việc bán buôn thuốc lá điếu sản xuất trong nước. Qua khảo sát tại các cửa hàng tạp hóa trên địa bàn thành phố Cao Lãnh, có thể thấy sản phẩm thuốc lá được bày bán rất đa dạng, từ các thương hiệu cao cấp đến bình dân. Tuy nhiên, hầu hết các chủ cửa hàng đều ưu tiên lựa chọn các sản phẩm thuốc lá nội địa, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và được phân phối chính hãng. Điều này cho thấy sự tuân thủ nghiêm túc của các doanh nghiệp đối với quy định pháp luật về kinh doanh thuốc lá.

Theo quy định hiện hành, việc kinh doanh thuốc lá phải được cấp phép và đáp ứng đầy đủ các điều kiện kinh doanh. Sở Công Thương Đồng Tháp đã tiến hành kiểm tra thường xuyên các doanh nghiệp kinh doanh thuốc lá trên địa bàn tỉnh. Kết quả cho thấy, chưa phát hiện các trường hợp vi phạm nghiêm trọng như vận chuyển, tàng trữ hoặc buôn bán trái phép các loại thuốc lá ngoại, thuốc lá điện tử hay thuốc lá nung nóng.

Thuốc lá được bày bán trong tủ kính đủ các loại, chủ yếu là sản phẩm nội địa. Ảnh: ST

Đến nay, các ngành chức năng tỉnh Đồng Tháp đã cấp 7 giấy phép bán buôn sản phẩm thuốc lá; 311 giấy phép bán lẻ sản phẩm thuốc lá. Thời gian qua, Sở Công Thương phối hợp với Cục Quản lý thị trường Đồng Tháp và các đơn vị liên quan tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống các vi phạm về buôn bán, kinh doanh, in nhãn quảng cáo trên bao bì thuốc lá, địa điểm bán thuốc lá, cấp giấy phép bán thuốc lá; kiểm soát việc khuyến mãi, tiếp thị, tài trợ của các doanh nghiệp kinh doanh thuốc lá...

Thực hiện công tác quản lý, phòng, chống tác hại của thuốc lá, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đều thực hiện tốt các quy định, hướng dẫn về phòng, chống tác hại thuốc lá; tỷ lệ người hút thuốc tại các cơ quan, đơn vị ngày càng giảm.

Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế như: một số đơn vị chưa treo đầy đủ các biển báo cấm hút thuốc, nội quy cấm hút thuốc tại cơ quan chưa phù hợp với thực tế. Riêng tại các điểm công cộng, người dân còn vi phạm về hành vi hút thuốc lá.

Hàng năm, các địa phương trên toàn tỉnh chỉ đạo các thành viên trong Ban Chỉ đạo chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân thực hiện giám sát định kỳ hoặc lồng ghép vào các đợt kiểm tra hoạt động chuyên môn đối với các cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn tỉnh về công tác thực thi chính sách, pháp luật về phòng, chống tác hại thuốc lá.

Việc kiểm soát chặt chẽ thị trường thuốc lá không chỉ giúp đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng mà còn góp phần hạn chế tình trạng buôn lậu và gian lận thương mại. Các cơ quan chức năng tỉnh Đồng Tháp đã tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này.

Cùng với đó, tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi nhập lậu thuốc lá, buôn bán thuốc lá giả, thuốc lá nhái nhãn mác và kinh doanh trái phép các sản phẩm thuốc lá. Thực hiện xử phạt nghiêm những cá nhân, tổ chức vi phạm quy định theo Nghị định số 117/ND-CP ngày 28/9/2020 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Hàng năm, ngành y tế cũng đã triển khai các đợt giám sát tăng cường công tác thực thi Luật phòng, chống tác hại thuốc lá tại các cơ quan, đơn vị, cơ sở giáo dục, cơ sở y tế, các trường đại học, cao đẳng, những nơi công cộng, nơi sản xuất, kinh doanh, mua bán, nhà hàng, khách sạn... để hỗ trợ tăng cường việc kiểm tra, việc sử dụng thuốc lá không đúng nơi quy định và hỗ trợ hướng dẫn các biện pháp thực hiện môi trường không khói thuốc, cũng như xây dựng mô hình không khói thuốc tại nơi làm việc nhằm bảo vệ môi trường không khói thuốc.

Mặc dù đã đạt được những kết quả nhất định, việc quản lý và kiểm soát thị trường thuốc lá tại Đồng Tháp vẫn còn một số thách thức. Việc buôn bán thuốc lá lậu với số lượng nhỏ lẻ vẫn tiềm ẩn rủi ro, đòi hỏi các cơ quan chức năng phải tăng cường công tác nắm tình hình và xử lý kịp thời. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và người dân. Bên cạnh đó, việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá và tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật cũng là một giải pháp hữu hiệu.