Ngày 23/10, Tổng hội Y học Việt Nam phối hợp Bộ Y tế tổ chức Hội nghị khoa học năm 2024 với chủ đề "Nghiên cứu và ứng dụng trong y học".

Phát biểu tại hội nghị, GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, Việt Nam đối mặt với mô hình bệnh tật kép, bên cạnh phải ứng phó với bệnh truyền nhiễm, mới nổi tăng, các bệnh không lây nhiễm như ung thư, tim mạch, tiểu đường, COPD, rối loạn sức khoẻ tâm thần... cũng ngày càng gia tăng. Theo các báo cáo mới nhất, tỷ lệ tử vong do bệnh không lây nhiễm gây ra chiếm 84% tổng số ca tử vong tại Việt Nam.

GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Thái Bình

"Đây là một con số đáng lo ngại, cho thấy gánh nặng mà các bệnh mãn tính này đang gây ra đối với hệ thống y tế và xã hội", GS.TS Trần Văn Thuấn nói và cho biết thêm, các bệnh không lây nhiễm cũng là những thách thức không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn cầu. Trên phương diện y tế công cộng, các bệnh này đang gia tăng cả về số lượng ca mắc cũng như mức độ nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe cộng đồng.

Hội nghị khoa học của Tổng hội Y học tổ chức năm nay tập trung vào 4 nhóm vấn đề lớn, đó là bệnh hô hấp, bệnh khớp, sản phụ khoa và ung thư.

Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, tình trạng ô nhiễm không khí, biến đổi khí hậu và lối sống hiện đại đã làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý hô hấp như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), hen phế quản, và viêm phổi do virus. Đặc biệt, sau đại dịch Covid-19, càng nhận ra rõ hơn sự mong manh của hệ thống y tế trước các bệnh lý đường hô hấp, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phòng ngừa và điều trị sớm.

Lãnh đạo Bộ Y tế đề nghị các nghiên cứu y sinh cần tập trung vào bệnh dịch, sức khỏe dân số, quản lý bệnh tật và phát triển phương pháp điều trị mới. Bên cạnh đó, ứng dụng tiến bộ của công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực y học.

Ông Thuấn thông tin thêm, để đối phó với những thách thức trên, Bộ Y tế đã xây dựng và đang triển khai các chiến lược, kế hoạch, hướng tới mục tiêu nâng cao sức khỏe toàn dân. Tại kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, dự thảo Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung và Luật Dược sửa đổi, bổ sung dự kiến sẽ được xem xét thông qua.

Bộ Y tế sẽ tiếp tục hoàn thiện Luật Bảo hiểm y tế theo hướng đề xuất quỹ bảo hiểm y tế chi trả cho khám sàng lọc phát hiện sớm một số bệnh phổ biến như: Ung thư vú, ung thư cổ tử cung để giảm tỷ lệ tử vong do bệnh không lây nhiễm.

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Thái Bình

Theo các chuyên gia, tại Việt Nam bệnh không lây nhiễm là nhóm bệnh tật có tỷ lệ mắc và tử vong cao nhất, cứ 10 người tử vong thì có hơn 8 người mắc bệnh tim mạch hoặc đái tháo đường, ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Ước tính, mỗi năm nước ta có khoảng 17 triệu người trưởng thành bị tăng huyết áp; 4,6 triệu người bị bệnh đái tháo đường; 2-6 triệu người mắc bệnh tim, phổi mạn tính và hơn 182.000 ca mắc mới ung thư.

Nguyên nhân là do người dân chưa có ý thức phòng ngừa bệnh và chưa có thói quen khám sức khỏe định kỳ. Tỷ lệ những người mắc bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, nguy cơ tim mạch, ung thư, tâm thần được phát hiện sớm và quản lý điều trị còn thấp.

Tại hội nghị, PGS.TS Nguyễn Thị Xuyên - Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam, cho biết y học dựa bằng chứng ngày càng trở nên phổ biến. Các nghiên cứu trong lĩnh vực y tế đã tiếp cận trình độ khoa học công nghệ của thế giới, góp phần vào phòng chống dịch bệnh, dự phòng, chăm sóc sức khỏe và nâng cao hiệu quả quản lý bệnh nhân.

Hội nghị là diễn đàn để các chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà quản lý, cán bộ y tế tiếp tục cập nhật kiến thức y khoa, chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn từ nghiên cứu y học đến thực hành ứng dụng trong chẩn đoán, điều trị và dự phòng bệnh tật, nhất là các bệnh không lây nhiễm.

Ngoài phiên toàn thể, hội nghị có các phiên chuyên đề về các bệnh: Ung thư, hô hấp, khớp, sản phụ khoa, da liễu... Tổng số có 26 bài trình bày của các báo cáo viên là các chuyên gia đến từ Tổng hội Y học Việt Nam, Trường Đại học Y Hà Nội, Trường Đại học Dược Hà Nội, Viện Chiến lược và chính sách y tế, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương… và các bệnh viện: Bạch Mai, Chợ Rẫy; Trung ương Quân đội 108; Phổi Trung ương, Phụ sản Trung ương, Phụ sản Hà Nội.