Xác định rõ mục tiêu chuyển đổi số trong ngành truyền tải có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của doanh nghiệp, thời gian qua, Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia (EVNNPT) và các đơn vị trực thuộc đã tích cực triển khai kế hoạch chuyển đổi số giai đoạn 2023 - 2025 ở cả lĩnh vực quản lý vận hành và đầu tư xây dựng.

Công nhân sử dụng thiết bị để phát hiện khiếm khuyết nhiệt tại trạm biến áp. Ảnh: EVNNPT

Ông Lưu Việt Tiến - Phó Tổng giám đốc EVNNPT - cho biết, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành doanh nghiệp số của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vào năm 2025, EVNNPT đã tập trung chuyển đổi số trong 3 lĩnh vực quan trọng: Quản lý đường dây, trạm biến áp (TBA) và thí nghiệm. Nhờ đó, EVNNPT thay đổi tổng thể và toàn diện về cách làm việc và phương thức tổ chức sản xuất cho gần 5.000 người lao động trực tiếp trong 3 lĩnh vực nêu trên. Đặc biệt, việc ứng dụng thiết bị bay UAV, phân tích hình ảnh do UAV thu thập được bằng trí tuệ nhân tạo (AI) giúp thay đổi toàn diện công tác quản lý vận hành đường dây.

EVNNPT đã ứng dụng camera xử lý hình ảnh bằng AI lắp đặt trên đỉnh cột đường dây tại một số vị trí đặc biệt; trang bị hệ thống quan trắc, cảnh báo sét; trang bị hệ thống định vị sự cố cho các đường dây 500 - 220kV quan trọng, nhân viên vận hành xác định nhanh được điểm sự cố với sai số trong khoảng 200m và quản lý lưới điện truyền tải thông qua hệ thống thông tin địa lý (GIS). EVNNPT chuyển các TBA 220kV sang vận hành không người trực, lắp đặt nhiều thiết bị giám sát trực tuyến như khí phân hủy trong dầu máy biến áp (DGA)…, mang lại hiệu quả tích cực trong việc tăng năng suất, tăng hiệu quả, giảm chi phí truyền tải điện.

Hiện nay, EVNNPT đang vận hành 160 TBA 500 - 220kV điều khiển tích hợp bằng máy tính (đạt tỷ lệ 86%), trong đó, TBA 220kV tại Thủy Nguyên (Hải Phòng) là TBA số 220kV đầu tiên của Việt Nam. Các TBA này cho phép giám sát chặt chẽ tình trạng vận hành; thu thập, lưu trữ đầy đủ dữ liệu vận hành của thiết bị, phục vụ cho công tác đánh giá, quyết định sửa chữa, bảo dưỡng, đồng thời cho phép áp dụng các giải pháp tự động hóa TBA.

EVNNPT đã chuyển 118 TBA 220kV sang thao tác xa từ các trung tâm điều độ hệ thống điện miền (đạt tỉ lệ 79%), tiết giảm gần 600 lao động so với TBA có người trực thao tác tại chỗ. Đồng thời, đang xây dựng các trung tâm giám sát vận hành TBA không người trực tại 4 công ty truyền tải điện. Bên cạnh đó, 100% dữ liệu thiết bị trên lưới truyền tải điện đã được số hóa trên phần mềm quản lý kỹ thuật PMIS, 100% dữ liệu công tơ đã được kết nối vào hệ thống thu thập và quản lý số liệu đo đếm MDMS.

Theo ông Nguyễn Việt Tiến, trong bối cảnh các dự án đầu tư xây dựng đường dây, TBA trải dài trên cả nước, lực lượng quản lý xây dựng của các ban quản lý dự án mỏng, việc ứng dụng công nghệ hỗ trợ quản lý đầu tư, giám sát, nghiệm thu rất cần thiết. Đối với các công trường xây dựng TBA, EVNNPT ứng dụng camera giám sát trực tuyến, qua đó, nắm được tiến độ xây dựng, nhân lực và phương tiện trên công trường. Đối với các dự án xây dựng đường dây, EVNNPT ứng dụng thiết bị bay UAV để chụp ảnh, hỗ trợ công tác nghiệm thu, đánh giá chất lượng đối với các thiết bị trên cao. Hồ sơ dự án, tiến độ triển khai, khối lượng thực hiện, tình hình chuẩn bị đầu tư, đấu thầu, thanh quyết toán của các công trình xây dựng được quản lý trên hệ thống đầu tư xây dựng IMIS.

Đối với từng nhiệm vụ, EVNNPT đã xây dựng kế hoạch triển khai chi tiết với các tiêu chí và lộ trình cụ thể. Đơn cử, đối với nhiệm vụ đánh giá chất lượng nhà thầu, EVNNPT sẽ triển khai phần mềm IMIS để đánh giá, chấm điểm tự động cho các nhà thầu đang thi công các dự án của EVN/EVNNPT dựa trên cơ sở dữ liệu (CSDL) hiện có của họ. Trong quản lý vật tư thiết bị dự án, EVNNPT đặt mục tiêu 100% vật tư thiết bị mua sắm cho dự án được quản lý trong CSDL giá toàn EVN, ứng dụng QR Code để quản lý vật tư, thiết bị, từ khâu chế tạo đến khâu lắp đặt....