Mở đầu họp báo, thông tin với báo chí về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1/2023 dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn, Người phát ngôn của Chính phủ, cho biết:

Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1/2023 được tổ chức trực tuyến với các địa phương nhằm đánh giá tình hình kinh tế-xã hội (KTXH) tháng 1 và nhiệm vụ trọng tâm tháng 2; tình hình triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, xã hội, tình hình phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công; tình hình triển khai 3 chương trình mục tiêu quốc gia; chủ trương xây dựng Đề án Trung tâm dữ liệu quốc gia; đặc biệt, triển khai các nhiệm vụ sau Tết theo Chỉ thị 03 của Thủ tướng Chính phủ.

Trong tháng 1/2023, cùng với chỉ đạo thực hiện quyết liệt, linh hoạt các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế, xã hội, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo tổ chức cho nhân dân đón Tết Nguyên đán vui tươi, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm, không để ai không có Tết. Tổ chức, bảo đảm an ninh, an toàn, an dân trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão; triển khai đúng, đủ, kịp thời các chính sách an sinh xã hội; chú trọng các hoạt động tri ân, nghĩa tình đối với thương binh, gia đình liệt sĩ, Mẹ Việt Nam anh hùng, người có công với cách mạng theo đúng Chỉ thị của Ban Bí thư.

Chính phủ cũng nhận định, tình hình thế giới tháng 1 tiếp tục phức tạp, khó lường. Việc Trung Quốc mở cửa trở lại mang lại nhiều cơ hội, như khả năng mở rộng thị trường xuất khẩu những mặt hàng thế mạnh của Việt Nam, nhưng cũng không ít khó khăn, thách thức. Ở trong nước, tháng vừa qua cũng diễn ra nhiều sự kiện kinh tế, chính trị, xã hội và đối ngoại quan trọng. Ngay từ những ngày đầu, tháng đầu năm, Chính phủ tổ chức triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Nghị quyết của Quốc hội, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư và Nghị quyết của Chính phủ về phát triển kinh tế-xã hội năm 2023.

Toàn cảnh buổi họp báo Chính phủ thường kỳ

Trong tháng 1, các bộ, ngành, quyết liệt, tập trung triển khai các nhiệm vụ năm 2023 ngay từ những ngày đầu năm. Tình hình kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 1/2023 tăng 0,52% so với tháng 12/2022 và tăng 4,89% so với cùng kỳ năm trước, lạm phát cơ bản tháng tăng 5,21% do nhu cầu mua sắm tăng cao dịp Tết Nguyên đán và giá xăng dầu tăng.

Thị trường tiền tệ, tín dụng, ngoại hối cơ bản ổn định. Tính đến ngày 17/01/2023, tín dụng toàn nền kinh tế tăng 0,65% so với cuối năm 2022, huy động vốn tăng 0,34%. Về thu, chi ngân sách nhà nước: Tổng thu cân đối ngân sách nhà nước tháng 01/2023 ước đạt 183,7 nghìn tỷ đồng, bằng 11,3% dự toán. Tổng chi ngân sách nhà nước ước đạt 114,9 nghìn tỷ đồng, bằng 5,5% dự toán.

Về đầu tư phát triển: Ước giải ngân kế hoạch vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước năm 2022 đến 31/01/2023 đạt 92,97% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn so với năm 2022 (năm 2022 đạt 95,11%), tuy nhiên số tuyệt đối giải 13 tháng năm 2022 cao hơn cùng kỳ năm 2021 khoảng 100 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 23%. Ước thanh toán từ đầu năm đến 31/01/2023 là 12.819,57 tỷ đồng, đạt 1,81% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2022 đạt 2,50% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).

Tính đến ngày 20/01/2023, tổng vốn đầu tư đăng ký có yếu tố nước ngoài (bao gồm vốn đăng ký cấp mới, vốn đăng ký điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài) đạt 1,69 tỷ USD, giảm 19,8% so với cùng kỳ năm 2022.

Về sản xuất công nghiệp, ước tính chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 01/2023 giảm 14,6% so với tháng trước và giảm 8% so với cùng kỳ năm 2022, trong đó ngành chế biến, chế tạo giảm 9,1%; ngành sản xuất và phân phối điện giảm 3,4%; ngành cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 3,7%, ngành khai khoáng giảm 4,9%.

Đáng chú ý, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong tháng 01/2023 ước đạt 544,8 nghìn tỷ đồng, tăng 5,2% so với tháng trước và tăng 20% so với cùng kỳ năm 2022, nếu loại trừ yếu tố giá tăng 15,8% (năm 2022 giảm 4%); trong đó: doanh thu bán lẻ hàng hóa ước đạt 435,4 nghìn tỷ đồng, tăng 18,1%; doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống ước đạt 56 nghìn tỷ đồng, tăng 37,3%; doanh thu du lịch lữ hành ước đạt 2,2 nghìn tỷ đồng, tăng 113,4%.

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa tháng 01/2023 ước đạt 46,56 tỷ USD, giảm 25% so với cùng kỳ năm 2022, trong đó: kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 25,08 tỷ USD, giảm 21,3%; kim ngạch nhập khẩu hàng hóa ước đạt 21,48 tỷ USD, giảm 28,9%.

Số doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 01/2023 là 10.843 doanh nghiệp, giảm 16,6% so với cùng kỳ năm 2022; số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động là 15.067 doanh nghiệp, giảm 21,2%; số lượng doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh là 34.994 doanh nghiệp, tăng 19,6%; số doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể là 6.841 doanh nghiệp, giảm 3,4%; số doanh nghiệp giải thể là 2.038 doanh nghiệp, tăng 0,6%. Tổng số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 01/2023 là 68.583 người, giảm 11%.

Cùng với đó, an sinh xã hội được bảo đảm; cả nước đón Tết vui tươi, lành mạnh, đầm ấm, an ninh, an toàn, mọi nhà đều có Tết. Công tác phòng, chống dịch bệnh; khám, chữa bệnh, vệ sinh an toàn thực phẩm trong dịp Tết bảo đảm. Tình hình an ninh được giữ vững, không có vụ việc phức tạp xảy ra; trật tự, an toàn xã hội tốt hơn so với dịp Tết Nhâm Dần 2022. Trước, trong và sau Tết, nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch và thông tin tuyên truyền được tổ chức đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần, tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích, vui tươi, phấn khởi. Cả nước thực hiện tốt chủ trương tiết kiệm, chống lãng phí của Đảng và Nhà nước, chỉ đạo của Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ.

Bộ trưởng Trần Văn Sơn cũng cho biết: Dự báo, tình hình sắp tới tiếp tục có khó khăn, thách thức nhiều hơn là cơ hội và thuận lợi. Nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm trong tháng 2 và thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương theo chức năng, quyền hạn tích cực thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ được giao, chủ động giải quyết những vấn đề phát sinh, đẩy mạnh 3 đột phá chiến lược (thể chế, hạ tầng, nhân lực), tập trung cho 3 động lực tăng trưởng là đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu.

Các kết luận, nghị quyết của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, đặc biệt là Nghị quyết 01 của Chính phủ và Chỉ thị 03 của Thủ tướng đã nêu rõ các nhiệm vụ, giải pháp, các bộ trưởng, trưởng ngành, chủ tịch UBND các cấp cần nghiêm túc quán triệt, cụ thể hóa thành kế hoạch, lộ trình thực hiện của từng cấp, từng ngành và cơ quan, triển khai đồng bộ, hiệu quả ngay từ đầu năm; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, báo cáo theo quy định, chủ động xử lý các vấn đề vướng mắc, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Thủ ttướng cũng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp để tiếp tục ưu tiên giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn. Theo đó, phải điều hành cân bằng, hợp lý, hiệu quả giữa tỷ giá với lãi suất, giữa kiểm soát lạm phát với tăng trưởng, chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa, giữa tình hình trong nước và ngoài nước.

Về kiểm soát lạm phát, cần chú trọng nhóm trong "rổ hàng" tác động lớn đến lạm phát, như lương thực, thực phẩm và vật liệu xây dựng; điều hành thận trọng giá các mặt hàng Nhà nước quản lý ngay trong những tháng đầu; bảo đảm nguồn cung, lưu thông thông suốt các hàng hóa khác, nhất là những mặt hàng thiết yếu; hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí đầu vào.

Thực hiện chính sách tiền tệ chắc chắn, chủ động, linh hoạt, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và các chính sách khác. Trong bối cảnh hiện nay, cần thực hiện đồng thời cả chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa, trong đó chính sách tài khóa đóng vai trò quan trọng, hỗ trợ cho chính sách tiền tệ.

Bảo đảm thanh khoản, an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, an ninh tiền tệ; thúc đẩy tăng trưởng tín dụng phù hợp, hướng vào sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và động lực tăng trưởng; đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt.

Tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, xác định đây là nút thắt cần giải quyết để tháo gỡ khó khăn cho nhiều lĩnh vực liên quan, như trái phiếu doanh nghiệp. Tổ chức cuộc họp về tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản trong tháng 2. Khẩn trương hoàn thiện, ban hành nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 65 về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.

Về bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, Thủ tướng yêu cầu chỉ đạo quyết liệt công tác quản lý thu ngân sách Nhà nước bảo đảm thu đúng, đủ, kịp thời theo quy định pháp luật (tăng cường chuyển đổi số kết hợp dữ liệu dân cư để sớm triển khai thanh toán, thu phí, lệ phí, thuế bằng công nghệ số, nhất là dịch vụ ăn uống). Triệt để tiết kiệm chi, chống lãng phí, kiên quyết cắt giảm các khoản chi thường xuyên không thực sự cần thiết; ưu tiên chi đầu tư phát triển các công trình hạ tầng KTXH quan trọng, chiến lược. Tiếp tục đề xuất các giải pháp miễn giảm thuế, phí, lệ phí phù hợp; cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính...

Khẩn trương hoàn thành kế hoạch và hướng dẫn sử dụng tăng thu ngân sách Nhà nước năm 2022, ngoài phần dành cho tăng lương và các vấn đề đột xuất, bất ngờ, cần tập trung cho hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, văn hóa...

Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh. Thúc đẩy chính phủ điện tử, chính phủ số, công dân số, kinh tế số; sớm hoàn thành xây dựng, kết nối các cơ sở dữ liệu quốc gia và báo cáo Chính phủ về chủ trương xây dựng Đề án Trung tâm Dữ liệu quốc gia.

Thủ tướng yêu cầu theo dõi sát tình hình khu vực và quốc tế, kịp thời tham mưu chiến lược, các biện pháp xử lý các tình huống liên quan đến chủ quyền, quốc phòng, an ninh quốc gia, quan hệ đối ngoại, không để bị động, bất ngờ, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ.

Đẩy mạnh tuyên truyền về các nhiệm vụ thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội; tăng cường thông tin về các điển hình tốt, không khí phấn khởi ra quân triển khai nhiệm vụ đầu năm mới, tạo khí thế mới, năng lượng mới cho đất nước, cho dân tộc. Chủ động, tích cực đấu tranh, phản bác thông tin sai sự thật, xấu, độc, các quan điểm sai trái, thù địch.