Cuộc sống ngày càng hối hả, cư dân từ khắp nơi đổ về các thành phố lớn, mật độ đông đúc khiến nhu cầu về nhà ở ngày càng bức thiết. Các chung cư, chung cư mini mọc lên như nấm ở khắp nơi. Đặc biệt, những năm gần đây, tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh còn nở rộ mô hình sleep box (hộp ngủ) với nguy cơ chưa đảm bảo điều kiện phòng cháy chữa cháy.

Ghi nhận tại các khu vực tập trung nhiều trường đại học như Nguyễn Gia Trí, Xô Viết Nghệ Tĩnh (quận Bình Thạnh); phường Tân Phong (quận 7); đường Lê Hồng Phong (quận 10), đường Cống Quỳnh (quận 1)… cho thấy các sleep box "mọc" lên như nấm.

Đây đều là các mô hình cho thuê có sức chứa lớn, lên đến hàng trăm người trong một tòa nhà. Những căn phòng trọ siêu nhỏ với bề ngang phòng khoảng 1,2m; chiều dài hơn 2m; tổng diện tích sinh hoạt chỉ khoảng 2,5m².

Đúng như tên gọi, căn phòng vừa vặn không gian cho một người nằm với giá tiền thuê từ 1,8 đến 2 triệu đồng/người/tháng đã bao gồm chi phí điện, nước, vệ sinh, Internet. Chủ nhà trang bị sẵn điều hòa chung, quạt gió 2 chiều cho từng phòng, tủ lạnh dùng chung và dàn máy giặt trên sân thượng để phục vụ nhu cầu giặt đồ của người thuê trọ. Nhân viên dọn vệ sinh đi thu gom rác định kỳ 3 lần/tuần.

Mô hình lưu trú hộp ngủ phù hợp với sinh viên, nhân viên văn phòng hay những người độc thân đi làm cả ngày. Họ chỉ cần một chỗ nghỉ vào mỗi buổi tối khi kết thúc thời gian làm việc. Quan trọng hơn, sleep box giúp tiết kiệm tài chính, chi phí sinh hoạt cho bản thân.

Những hộp ngủ chồng lên nhau trong điều kiện chật hẹp tiềm ẩn nguy cơ lớn về cháy nổ

Anh Nguyễn Văn Cường (22 tuổi, ngụ quận 10), sinh viên năm cuối của một trường đại học tại TP. Hồ Chí Minh cũng cho biết anh đã từng ở 2 năm trong sleep box với giá 2 triệu đồng/tháng. Vẫn biết không gian chật hẹp, song anh phải chấp nhận để tiết kiệm cho phí. "Rất khó tìm được phòng trọ nằm ngay trung tâm quận 1 tiện ích với chi phí rẻ như vậy. Một căn phòng đủ tiện nghi trong cùng khu vực sẽ tốn ít nhất từ 6-8 triệu đồng/tháng tiền thuê. Sleep box là lựa chọn hợp lý cho người muốn tiết kiệm tối đa chi phí sinh hoạt”, anh Cường nói.

Mặc dù có nhiều tiện lợi và giá cả hợp lý, song theo các chuyên gia, người lao động không nên nhắm mắt làm liều khi sinh sống tại đây, bởi nguy cơ cháy nổ luôn hiện hữu bởi không gian sống chật hẹp, chỉ duy nhất một lối đi rộng khoảng chừng 1m, thậm chí có những chủ đầu tư tận dụng tối đa diện tích để đặt các hộp ngủ nên lối đi chỉ còn đủ cho đúng một người đi. Dưới tầng một là nơi để xe máy.

Bên trong những ngôi nhà này phần lớn là vật liệu dễ cháy như gỗ, quần áo… Trong khi đó, các sleep box không có hệ thống báo cháy, bình chữa cháy… Người sống cùng phòng sẽ sử dụng một khu nhà vệ sinh và bếp chung, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao. Với diện tích nhỏ, số lượng người ở đông. Chỉ với một cầu thang bộ duy nhất và không đủ để cư dân thoát hiểm khi gặp hỏa hoạn.

Chị Nguyễn Thị Hoa (20 tuổi, Tiền Giang) thuê hộp ngủ trên đường Nguyễn Gia Trí (quận Bình Thanh, TP. Hồ Chí Minh) đã 2 năm cho biết, từ khi ở chị không để ý về vấn đề an toàn phòng cháy chữa cháy. Tuy nhiên, khi vụ cháy chung cư gần đây tại Hà Nội, chị mới tá hỏa xem xét và thấy nơi mình ở không đảm bảo về an toàn. "Khi chung cư mini Khương Hạ bị cháy, tôi mới tá hỏa kiểm tra quanh nhà và nhận ra lối thoát hiểm duy nhất là cầu thang bộ. Điều này khiến tôi cảm thấy lo lắng khi một tầng có đến 8 hộp ngủ tương đương 8 người ở. Dưới tầng một lại để rất nhiều xe máy”, chị Hoa lo lắng.

Kiến trúc sư Trần Huy Ánh - Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho biết, những căn nhà trọ hộp diêm như thế này hiện đã quá tải rất nhiều lần so với căn hộ nguyên thủy ban đầu. Và những người thuê trọ ở đây đang luôn phải đối diện với nhiều nguy cơ tiềm ẩn như hỏa hoạn, cháy nổ.

Được biết, khi góp ý cho Dự thảo Tiêu chuẩn Việt Nam Nhà ở riêng lẻ - Yêu cầu chung về thiết kế, Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cho hay hiện đang thiếu quy định của Bộ Xây dựng về tiêu chuẩn tối thiểu đối với phòng ở, nhất là tiêu chuẩn tối thiểu đối với phòng trọ thuộc khu nhà trọ cho thuê. Do vậy, rất cần thiết ban hành quy định về tiêu chuẩn đối với phòng trọ do số lượng phòng trọ thuộc khu nhà trọ cho thuê rất lớn trong phạm vi cả nước. Theo đó, HoREA đề nghị Bộ Xây dựng xem xét và quyết định diện tích tối thiểu của phòng trọ là 10m² (hoặc có thể là 12 - 15m2), diện tích sử dụng không nhỏ hơn 5m² (hoặc có thể là 6 - 7,5m2) cho một người để đảm bảo không gian ở phù hợp.

Thiết nghĩ, tính mạng con người là vô giá, chúng ta không thể cứ “Mất bò mới lo làm chuồng". Do đó, cần thiết phải có biện pháp mạnh trong xử lý, chế tài, như tạm đình chỉ, đình chỉ hoạt động, nếu không chấp hành thì đề xuất chính quyền địa phương tổ chức cưỡng chế theo quy định. Đối với chủ đầu tư còn cố tình vi phạm các quy định pháp luật về phóng cháy chữa cháy, có khả năng dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản thì tiến hành điều tra, truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Một đô thị hiện đại phải luôn đặt yêu cầu về an toàn của đời sống cư dân lên cao nhất, mọi cơ quan, tổ chức, mọi cá nhân đều phải chấp hành quy định pháp luật về phòng cháy chữa cháy. Về phía người thuê, cũng cần thận trọng lựa chọn, không nên “nhắm mắt làm ngơ” trước những nguy hiểm luôn rình rập.