CôngThương - Khu dự trữ sinh quyển thế giới quần đảo Cát Bà có tổng diện tích 26.140ha với 366 hòn đảo lớn nhỏ, là khu vực có giá trị cao về đa đạng sinh học không chỉ trên đất liền mà còn ở khu vực biển xung quanh. Ngoài các giá trị cao về đa dạng sinh học, Cát Bà còn có nhiều cảnh quan thiên nhiên, hang động kì vĩ, độc đáo và các di chỉ, di tích lịch sử nổi tiếng, góp phần đưa Cát Bà trở thành một trong số ít các nơi phát triển mạnh mẽ hoạt động du lịch sinh thái và nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, đứng trước những vấn đề như: phát triển kinh tế nóng, ứng phó với BĐKH, nước biển dâng cao…, Cát Bà đã và đang xây dựng những kế hoạch cụ thể, lồng ghép phát triển sinh kế với các biện pháp ứng phó BĐKH, cân đối giữa phát triển và bảo tồn. Để giải được bài toán vừa phát triển kinh tế, vừa bảo tồn được hệ sinh thái của khu vực này, chính quyền địa phương và các nhà hoạch định chính sách, nhà khoa học và người dân địa phương đang tích cực tìm kiếm các giải pháp phù hợp.

Dự án Quản lý tài nguyên và phát triển sinh kế bền vững tại Khu dự trữ sinh quyển Cát Bà được thực hiện từ tháng 1/2011 - 9/2013. Dự án được thực hiện với sự giúp đỡ của Trung tâm Bảo tồn sinh vật biển và Phát triển cộng đồng  (MCD), Khoa sinh thái học hệ thống Đại học Stockholm và Cơ quan Hợp tác Phát triển quốc tế Thụy Điển. Mục tiêu của dự án nhằm nâng cao sức đề kháng và khả năng hồi phục trước BĐKH và tai biến môi trường của khu dự trữ sinh thái quần đảo Cát Bà, góp phần tăng cường quản lý tài nguyên biển và phát triển bền vững.

Mặc dù mới ở giai đoạn đầu, song dự án đang thực hiện khá thuận lợi. Chính quyền địa phương rất tích cực trong việc hỗ trợ di dân đối với người dân đang sinh sống trong vùng lõi; đào tạo chuyển nghề; xây dựng mô hình phát triển nuôi trồng, khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản theo hướng thân thiện với môi trường, đảm bảo yêu cầu phát triển bền vững. Nhận thức của người dân đã thay đổi rõ rệt khi tham gia các buổi tập huấn, hướng dẫn của cán bộ dự án về cách thức phát triển kinh tế, vừa bảo tồn được hệ sinh thái vùng biển và ứng phó BĐKH tại đảo Cát Bà. Thông qua dự án này, quần đảo Cát Bà sẽ được cải thiện đáng kể về môi trường hệ sinh thái, giữ gìn vẻ đẹp thiên nhiên, xứng đáng với danh hiệu khu dự trữ sinh quyển thế giới. Hy vọng dự án sẽ giúp cộng đồng cư dân ven biển Hải Phòng nói chung, Cát Bà nói riêng được nâng cao kiến thức và năng lực về ứng phó với BĐKH, quản lý tài nguyên biển, bảo đảm hài hòa giữa phát triển và bảo tồn tại khu dự trữ sinh quyển Cát Bà.

Phạm Tiệp