Theo đó, số tiền này bao gồm cả chi tiêu trực tiếp của chính phủ để ngăn chặn tình trạng thiếu hụt và giá năng lượng cao, cũng như các chi phí gián tiếp khác nhau. Rõ ràng, đây mới chỉ là khởi đầu. Trong tương lai, chi tiêu sẽ chỉ tăng lên và giai đoạn khó khăn nhất đối với ngành công nghiệp châu Âu và các lĩnh vực khác của nền kinh tế sẽ là 2023-2025.

Bị dồn vào thế khó

Sau khi cắt đứt quan hệ thương mại với Nga, các nước EU buộc phải thực hiện các biện pháp cực đoan. Hóa ra điều này là không thể thay thế hơn 100 tỷ mét khối khí đốt, hàng triệu tấn dầu và than từ Nga cùng một lúc là sự hữu hạn của các nguồn tài nguyên có sẵn trên thị trường, cũng như hậu cần phức tạp hơn, khi lợi thế địa lý của nguồn cung cấp từ Nga biến mất.

Trong một số trường hợp, chẳng hạn như với than nhiên liệu của Nga, khó có khả năng tìm được vật thay thế. Các quyết định của Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ và đồng minh (OPEC+) cũng không giúp được gì khi ưu tiên ngừng tăng sản lượng vốn đã được lên kế hoạch vài tháng trước khi cuộc khủng hoảng trở nên tồi tệ hơn.

Các vấn đề trong lĩnh vực năng lượng châu Âu cũng bị ảnh hưởng. Một mùa hè khô hạn và không có gió đã làm giảm đáng kể việc sản xuất điện trên khắp lục địa từ các trang trại thủy điện và gió, dẫn đến việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch nhiều hơn dẫn đến cạn kiệt nguồn dự trữ. Ở nhiều quốc gia, sản xuất điện hạt nhân đã giảm đáng kể trong những thập kỷ gần đây (ở Ý, điện hạt nhân đã bị loại bỏ hoàn toàn). Tại Pháp, hơn một nửa số lò phản ứng đã đóng cửa để sửa chữa trong năm nay do lỗi thời và ăn mòn.

Ít nhiệt và ánh sáng

Để ngăn chặn tình trạng thiếu hụt năng lượng ngay trong mùa đông này, chính quyền của nhiều nước châu Âu đã đưa ra các hạn chế. Ví dụ, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron kêu gọi giảm 10% mức tiêu thụ năng lượng. Hơn nữa, các lệnh cấm đã được đưa ra đối với quảng cáo được chiếu sáng và độ sáng của ánh sáng trong các cửa hàng (không quá 70% khi khách hàng vắng mặt và 50% khi có mặt).

Nhiều công ty lớn đã sa thải hàng trăm nhân viên. Trong khi hàng ngàn người khác đã được nghỉ một phần. Ở nước láng giềng Đức, tình hình cũng không kém phần gay gắt: trong các tòa nhà công cộng, nhà chức trách từ chối sưởi ấm các phòng không cửa ngăn và thường đưa ra mức nhiệt độ tối đa là 19 độ, ngoại trừ bệnh viện và trường học.

Các cơ sở quảng cáo với ánh sáng thương mại sẽ bị tắt từ 22h00 đến 16h00 và các hồ bơi tư nhân sẽ không được sưởi ấm bằng khí đốt và điện. Ở Cộng hòa Séc, các nhà chức trách sẽ chuyển sinh viên sang đào tạo từ xa để không phải làm ấm giảng đường.

Đây chỉ là một số biện pháp gợi nhớ đến các chương trình trong thời kỳ khủng hoảng tài chính. Điều duy nhất là người dân châu Âu đang nói về là “đơn vị đo năng lượng” chứ không phải euro và bảng Anh. Để giải quyết triệt để vấn đề, các bước hạn chế là không đủ. Mặc dù mức tiêu thụ khí dự kiến ​​đã giảm 50 tỷ mét khối mỗi năm. Chính quyền các nước sẽ phải chi tiền từ ngân sách và hóa đơn đã lên tới hàng nghìn tỷ USD.

Chi phí bắt buộc

Khoảng 700 tỷ USD đã được dành riêng cho các biện pháp tài chính khác nhau trong ngân sách của các nước EU, Vương quốc Anh và Na Uy. Đức dự định chi tiêu nhiều nhất, cả về số tuyệt đối và tương đối, theo đó Đức phân bổ 264 tỷ USD, tương đương 7,4% GDP, và một phần đáng kể của các chi phí này sẽ được chi trả bằng cách phát hành nợ mới. Chẳng hạn, vào năm 2023, tổng số tiền vay ngân sách mới trong nước sẽ tăng từ 450 tỷ euro lên 540 tỷ euro. Để so sánh, vào năm sau đại dịch 2021, số tiền này không vượt quá 488 tỷ euro.

Trong khi đó, Vương quốc Anh sẽ chi khoảng 100 tỷ USD, quốc gia có lẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi cuộc khủng hoảng năng lượng. Đồng thời, 300 tỷ USD chi phí bổ sung cho người tiêu dùng và các công ty vẫn chưa được tiết lộ. Tuy nhiên, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã chỉ trích mong muốn của các nước châu Âu là tự bảo vệ mình khỏi các vấn đề năng lượng bằng chi tiêu bổ sung.

Đánh giá của tổ chức tài chính cho biết, điều này sẽ làm chậm quá trình điều chỉnh của lục địa đối với trạng thái cân bằng giá mới và làm chậm quá trình chuyển đổi năng lượng của châu Âu. Rõ ràng, đại diện của IMF tin rằng trong hoàn cảnh hiện tại, “liệu pháp sốc” là thích hợp hơn. Ngoài ra, chi tiêu mới sẽ đặt thêm gánh nặng lên hệ thống tài chính châu Âu đang ngập trong nợ nần.

Đối với quá trình chuyển đổi năng lượng, sau đó các nước sẽ phải phân bổ thêm. Thứ nhất, do sự tăng trưởng không thể tránh khỏi của lãi suất để kiềm chế lạm phát, các nguồn năng lượng tái tạo sẽ gặp khó khăn lớn nhất khi chúng đòi hỏi nguồn tài chính bền vững trong dài hạn. Không phải ngẫu nhiên mà các nhà máy năng lượng mặt trời và năng lượng gió bắt đầu nở rộ đúng vào thời kỳ tiền rẻ, thực tế là “miễn phí”, khi lãi suất cho vay chỉ hơn 0 một chút.

Thứ hai, trớ trêu thay, các quyết định của các chính phủ áp đặt thuế một lần đối với công nhân năng lượng lại đánh vào các nhà máy điện tái tạo ngay từ đầu. Vì điều này, các công ty quản lý chúng đã giảm động cơ đầu tư thêm.

Có rất ít khả năng các nguồn năng lượng tái tạo (RES) sẽ thay đổi cơ bản bản chất năng lượng của châu Âu trong 2-3 năm tới. Điều này có nghĩa là châu Âu sẽ vẫn phải mua khí đốt từ nước ngoài.

Dự trữ nguyên liệu

Vào năm 2022, châu Âu đã cố gắng hình thành nguồn dự trữ tốt để có thể sống sót qua mùa đông nếu trời không quá lạnh. Theo quy định, vào cuối tháng 2, các cơ sở lưu trữ khí đốt ngầm ở châu Âu phải đầy ít nhất 45% để tránh tình trạng thiếu hụt vào cuối mùa nóng. Nhiều khả năng, dự trữ sẽ không giảm xuống dưới mức này.

Tuy nhiên, vào năm 2023, châu Âu sẽ phải làm việc trong một thực tế hoàn toàn khác, khi nguồn cung từ Nga sẽ giảm xuống mức tối thiểu trong suốt cả năm. Nguồn cung cấp từ Mỹ và Qatar có thể không tăng mạnh cho đến năm 2026.

Về mặt lý thuyết, Qatar có thể tăng khối lượng xuất khẩu ngay bây giờ, nhưng vẫn không có đủ thiết bị đầu cuối ở châu Âu để tái khí hóa khối lượng nhập khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) tăng mạnh. Trong khi đó, Trung Quốc đang đẩy mạnh mua khí đốt trong thời gian qua, từ bỏ việc theo đuổi chính sách “Zero Covid”. Điều này có nghĩa là khả năng cao là giá khí đốt châu Âu và châu Á sẽ cân bằng trở lại. Việc thiếu khí đốt sẽ phải được bù đắp bằng cách chi tiêu nhiều hơn, dẫn đến hàng trăm tỷ USD dự kiến đã được đưa vào ngân sách châu Âu.