Tại cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) được tổ chức tại Washington DC vào cuối tháng 10, Tổng giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala cho biết, trong bối cảnh thách thức ngày càng gia tăng đối với thương mại quốc tế, những thách thức hiện tại có thể là cơ hội để chuyển đổi hệ thống thương mại toàn cầu, tầm quan trọng mang tính lịch sử của hệ thống thương mại đa phương do WTO thể hiện và tiềm năng của hệ thống này trong việc giải quyết các thách thức hiện tại.

WTO kêu gọi tái thiết hệ thống thương mại toàn cầu trong bối cảnh thách thức ngày càng gia tăng. Ảnh: S.T

Trong tám thập kỷ qua, kiến ​​trúc kinh tế đa phương, bao gồm cả hệ thống thương mại, đã mang lại rất nhiều lợi ích cho thế giới. Việc giải quyết những thách thức toàn cầu mới: Làm thế nào có thể duy trì sự gắn kết đa phương trong khi tái thiết hệ thống thương mại đa phương đã khám phá sự gắn kết đang phát triển giữa các thể chế Bretton Woods và WTO, đặc biệt tập trung vào mối quan hệ giao thoa giữa khí hậu và thương mại.

Tổng giám đốc Okonjo-Iweala nhấn mạnh rằng các thành viên WTO có cơ hội tăng cường khả năng phục hồi toàn cầu trong khi làm cho hệ thống hỗ trợ nhiều hơn cho tăng trưởng toàn diện và tính bền vững của môi trường.

Các quy tắc thương mại hiện tại phải phù hợp hơn với mục đích thay vì né tránh trong khi các quy tắc mới phù hợp với hiện tại là cần thiết trong các lĩnh vực quan trọng như môi trường và thương mại điện tử.

Theo cách này, các nước đang phát triển bị bỏ lại phía sau bởi làn sóng hội nhập kinh tế toàn cầu gần đây sẽ được hưởng lợi, tạo điều kiện cho sự phụ thuộc lẫn nhau mà không phụ thuộc quá mức.

Ban Thư ký WTO ghi nhận, kể từ đầu năm đến nay, có hơn 130 biện pháp hạn chế thương mại mới. Con số này thể hiện mức tăng 8% so với hơn 1600 biện pháp hạn chế được đưa ra trong giai đoạn 2009-2023, tính đến năm ngoái đã ảnh hưởng đến hơn 10% thương mại hàng hóa thế giới.

Ngoài ra, các thành viên WTO đã khởi xướng 210 cuộc điều tra về biện pháp khắc phục thương mại trong nửa đầu năm 2024 - gần bằng tổng số của cả năm 2023. Mặc dù không phải tất cả đều dẫn đến việc áp thuế, nhưng các cuộc điều tra có tác động làm giảm thương mại đã được ghi nhận rõ ràng. Sáu trong số tám tranh chấp WTO khởi xướng trong năm nay liên quan đến công nghệ xanh, đặc biệt là xe điện.