Cụ thể, số liệu từ Cục Kinh tế xây dựng - Bộ Xây dựng cho thấy, giá cát trong 6 tháng đầu năm 2023 lại có xu hướng tăng. Giá cát tăng bình quân 1,52%/tháng do nhu cầu xây dựng tăng. Đặc biệt, các tỉnh phía Nam có xu hướng tăng mạnh hơn, bình quân 3,4%/tháng.

Lý giải nguyên nhân giá phía Nam có xu hướng tăng cao hơn, các chuyên gia trên lĩnh vực vật liệu cho rằng yếu tố nguồn khai thác và nhu cầu sử dụng tại các tỉnh phía Nam lớn hơn khu vực miền Bắc và miền Trung. Chính vì thế nên so sánh tương quan giá cát bình quân tại khu vực miền Nam thường cao hơn các tỉnh miền Bắc và miền Trung từ 1,3 đến 1,5 lần. Tính chung trong quý II/2023, giá cát xây dựng tăng 2,5% so với quý đầu năm 2023.

Về giá đá xây dựng, giá loại vật liệu này có xu hướng tăng nhẹ nhưng đều và giữ ổn định qua từng quý. Theo đó, giá đá trong quý I/2023 tăng 2,7% so với cuối năm 2022, giá đá xây dựng quý II/2023 tăng 2,7% so với quý I/2023.

Dự báo giá cát, đá xây dựng dự kiến tăng, giá thép, nhựa đường giảm trong quý III năm nay

Việc tăng giá này có thể lý giải do nhu cầu sử dụng loại vật liệu cho các công trình giao thông đang thi công ở các khu vực trên cả nước, đặc biệt là các dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2 khu vực miền Trung và miền Nam. Cùng với đó, việc khan hiếm nguồn cát tự nhiên dùng trong thi công, nhu cầu chuyển đổi sang dùng vật liệu cát công nghiệp sản xuất từ đá cũng tăng mạnh.

Trái với giá cát, đá, giá nhựa đường đang giảm nhẹ và dự kiến tiếp tục giảm trong thời gian tới. Hiện nguồn cung vật liệu nhựa đường cũng cơ bản đáp ứng nhu cầu thi công tại các dự án trên cả nước.

Trong quý II/2023, giá nhựa đường ghi nhận việc giảm trung bình 400-700 đồng/kg các loại so với quý I. Giá nhựa đường thời điểm này trung bình khoảng 16.170 đồng/kg (giảm 10,8% so với quý I/2023 và giảm 8,2% so với cùng kỳ năm trước). Nguyên nhân được cho là do nhựa đường thuộc loại mặt hàng nhập khẩu nên phụ thuộc vào ngoại tệ, xăng dầu giảm và chi phí vận chuyển giảm.

Các mặt hàng vật liệu xây dựng khác như xi măng, thép xây dựng và nhựa đường… dự báo sẽ giữ ổn định hoặc giảm nhẹ trong quý III/2023 do khả năng cung cấp và sản xuất luôn đáp ứng được nhu cầu thi công xây dựng và xuất khẩu.

Riêng đối với giá thép, hiện giá thép xây dựng trong nước đã giảm 14 phiên liên tiếp trong vòng mấy tháng qua và dự báo tiếp tục giảm trong thời gian tới. Giá thép giảm sâu nhưng tiêu thụ thép vẫn ế ẩm.

Theo số liệu từ Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) công bố, trong tháng 6/2023, sản xuất thép thành phẩm đạt 2,012 triệu tấn, giảm 9,52% so với tháng 5/2023 và giảm 16,2% so với cùng kỳ 2022. Tiêu thụ thép các loại đạt 2,161 triệu tấn, giảm 6,41% so với tháng trước và giảm 4% so với cùng kỳ 2022;

Lũy kế 6 tháng năm 2023, sản xuất thép thành phẩm đạt 13,103 triệu tấn, giảm 20,9% so với cùng kỳ năm 2022. Tiêu thụ thép thành phẩm đạt 12,481 triệu tấn, giảm 17,5% so với cùng kỳ năm 2022.

Nguyên nhân khiến sản xuất và tiêu thụ thép ảm đạm là do cầu thị trường xuống thấp. Đối với thị trường trong nước, hoạt động bán hàng chịu tác động mạnh từ thị trường bất động sản đóng băng bởi các chính sách tín dụng bất động sản siết chặt; thị trường trái phiếu doanh nghiệp gặp khó khăn, lãi suất tăng cao… Thị trường xây dựng dân dụng đối mặt với sức mua yếu do lạm phát.

Trong quý III, dự báo giá cát, đá xây dựng vẫn tiếp tục tăng do từ đầu năm 2023 đến nay các dự án giao thông trọng điểm đã được khởi công đồng loạt trên cả nước, như 10 dự án thành phần thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2021 - 2025 đoạn từ tỉnh Hà Tĩnh đến tỉnh Khánh Hòa, Vành đai 4 Thành phố Hà Nội; Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh; cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột; cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng…

Các dự án này sẽ khiến nhu cầu về đất đắp, đá, cát xây dựng tăng đột biến, gây khó khăn cho cả chủ đầu tư, đơn vị thi công và chính quyền các địa phương. Trong đó, những điểm nóng về vật liệu sẽ tập trung tại 3 điểm là Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Đồng bằng sông Cửu Long.

Ông Đàm Đức Biên, Cục trưởng Cục Kinh tế xây dựng cho biết, trong thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục phối hợp cùng các bộ, ngành có liên quan tổ chức thực hiện các biện pháp nhằm kiểm soát thị trường vật liệu xây dựng.

Đồng thời sẽ tổng hợp, cập nhật các vướng mắc của địa phương phản ánh trong quá trình thu thập, công bố giá vật liệu xây dựng để hướng dẫn, đôn đốc các địa phương trong việc công bố giá vật liệu xây dựng, nhân công, giá thi công, chỉ số giá xây dựng bảo đảm đúng tần suất, thời gian và thống nhất trong cả nước.

Bộ Xây dựng cũng đã có kế hoạch kiểm tra, làm việc với các địa phương nơi có công trình trọng điểm như cao tốc Bắc - Nam, sân bay... đang triển khai để có những hướng xử lý về vấn đề nguồn vật liệu cho các dự án.