Thống kê cho thấy, doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm tới 97% tổng số doanh nghiệp, đóng góp khoảng 40% GDP và 77% cơ cấu lực lượng lao động hiện nay. Song việc tham gia chuỗi giá trị toàn cầu của các doanh nghiệp này còn rất khiêm tốn, ước tính chỉ khoảng 21% doanh nghiệp vừa và nhỏ liên kết được với chuỗi cung ứng. Minh chứng là giá trị xuất khẩu đạt được rất cao, nhưng tỷ lệ gia tăng lại thấp.

Mặt khác, theo nghiên cứu của Viện Nghiên cứu thương mại (Bộ Công Thương), 76% máy móc và công nghệ của các doanh nghiệp trong nước nhập khẩu từ những năm 90 và 75% đã hết khấu hao. Thực tế này cho thấy, ứng dụng công nghệ thông tin thể hiện hàm lượng công nghệ của doanh nghiệp còn thấp, chủ yếu dừng ở khối văn phòng như email, trao đổi văn bản, trong khi việc ứng dụng công nghệ thông tin trong tự động hóa và điều hành sản xuất còn thấp. Đơn cử với ngành dệt may, chỉ khoảng 10% doanh nghiệp ứng dụng công nghệ thông tin tự động hóa toàn bộ quá trình sản xuất, còn đối với ngành sản xuất chế biến thực phẩm, con số này chỉ là 7%.

Theo bà Lại Việt Anh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và kinh tế số (Bộ Công Thương), Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có mức tăng trưởng thương mại điện tử nhanh nhất thế giới, với tốc độ 35% mỗi năm. Nếu các doanh nghiệp nhỏ và vừa chi hơn 30% ngân sách cho công nghệ thì khả năng doanh thu sẽ tăng gấp 9 lần so với doanh nghiệp chi dưới 10%.

Đưa ra những xu hướng hiện nay, bà Lại Việt Anh cho biết: Một trong những chìa khóa để tăng trưởng xuất khẩu, phát triển sản xuất trong thời đại công nghệ hiện nay chính là thương mại điện tử. Đã có nhiều doanh nghiệp siêu nhỏ nhưng đã tận dụng được Facebook và thương mại điện tử để bán hàng đi nhiều quốc gia, giúp giảm bớt khâu trung gian và giảm nhiều chi phí, từ đó đem hàng hóa trực tiếp đến tay người tiêu dùng và đạt lợi nhuận cao nhất.

“Các doanh nghiệp vừa và nhỏ có ưu thế hơn doanh nghiệp lớn trong việc tổ chức lại mô hình kinh doanh của mình dựa trên công nghệ thông tin, còn về vốn và công nghệ sẽ có nhiều gói và giải pháp hỗ trợ để doanh nghiệp tối ưu hóa chiến lược kinh doanh của mình”, đại diện Cục Thương mại điện từ và kinh tế số nói.

Tại hội thảo, ông Đỗ Kim Lang - Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cũng nhấn mạnh đến sức lan tỏa mạnh mẽ của thương mại điện tử trong xu hướng toàn cầu hóa hiện nay. Theo đó, doanh nghiệp sẽ có cơ hội tiếp cận thêm nhiều dịch vụ, tư vấn, ý tưởng, các giải pháp trong cuộc cách mạng công nghệ số để từ đó có được phương án kinh doanh hiệu quả hơn.

"Chương trình mang đến thêm những giải pháp, hỗ trợ từ chính các ngân hàng để có kết nối hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa nhiều hơn", ông Đỗ Kim Lang cho biết thêm.