Bộ Tư pháp vừa công bố Bộ pháp điển Việt Nam sau 10 năm triển khai thực hiện. Ngày 6/11, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh đã trao đổi với báo chí xung quanh vấn đề này.

Thứ trưởng có thể cho biết Bộ pháp điển Việt Nam được hình thành như thế nào và có tác dụng gì đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân?

Bộ pháp điển được xây dựng, hình thành từ gần 09 nghìn văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) đang còn hiệu lực của cấp Trung ương và được sắp xếp, cấu trúc vào 45 chủ đề. Trong mỗi chủ đề có một hoặc nhiều đề mục (có 271 đề mục thuộc 45 chủ đề).

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh - Ảnh: Hoàng Thư

Mỗi đề mục được pháp điển từ nhiều văn bản khác nhau cùng điều chỉnh một lĩnh vực nhất định và được sắp xếp theo một trật tự khoa học, logic. Cấu trúc của đề mục dựa theo bố cục của VBQPPL có hiệu lực pháp lý cao nhất trong các văn bản được pháp điển vào mỗi đề mục.

Với cách làm như vậy, Bộ pháp điển sẽ giúp các cá nhân, tổ chức dễ dàng, thuận tiện trong tra cứu, tìm kiếm các quy định pháp luật, qua đó, góp phần đưa pháp luật vào cuộc sống và trình độ pháp lý của người dân ngày càng được nâng cao.

Sau khi công bố Bộ pháp điển Việt Nam, Bộ Tư pháp và các bộ, ngành sẽ thực hiện những giải pháp gì để bảo đảm Bộ pháp điển phát huy giá trị hiệu quả trong đời sống xã hội và nói như Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh là Bộ pháp điển phải “đúng, đủ, sạch, sống”, thưa Thứ trưởng?

Sau 10 năm triển khai, thực hiện, đến nay, Bộ pháp điển đã được xã hội đón nhận tích cực, Hiện đã có gần 2 triệu lượt truy cập khai thác, sử dụng Bộ pháp điển. Trong thời gian tới, để công tác hệ thống hóa VBQPPL được thực hiện ngày càng chuyên nghiệp, hiệu quả và Bộ pháp điển Việt Nam ngày càng lan tỏa, phát huy được giá trị hữu ích trong thực tiễn, cần tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về công tác hệ thống hóa VBQPPL, pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật.

Theo đó, các cơ quan cần tăng cường tính chủ động, thực hiện nghiêm Luật Ban hành VBQPPL, Pháp lệnh Pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành; đẩy mạnh công tác rà soát thường xuyên, kịp thời thực hiện hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới văn bản để bảo đảm sự phù hợp, thống nhất của hệ thống pháp luật; nâng cao hơn nữa trách nhiệm, vai trò của người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương, chỉ đạo sát sao việc thực hiện rà soát, hệ thống hóa văn bản, pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật; xác định chính xác hiệu lực của văn bản, thực hiện xử lý VBQPPL để chấm dứt hiệu lực của VBQPPL, công bố VBQPPL hết hiệu lực, ngưng hiệu lực theo đúng quy định pháp luật và cập nhật kịp thời các quy định pháp luật trong Bộ pháp điển.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long và các đại biểu nhấn nút công bố Bộ pháp điển Việt Nam - Ảnh: Hoàng Thư

Các bộ, ngành, địa phương cũng cần tiếp tục quan tâm chỉ đạo, củng cố tổ chức, nâng cao năng lực cho đội ngũ công chức làm công tác pháp chế nói chung và công tác rà soát, hệ thống hóa VBQPPL, pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật nói riêng; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là đẩy mạnh số hoá, phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) và bảo đảm nguồn lực kinh phí phục vụ triển khai hiệu quả các công tác này; thường xuyên cập nhật, quản lý, duy trì kết hợp với truyền thông, giới thiệu và hướng dẫn để từng cá nhân, cơ quan, tổ chức trong xã hội khai thác, sử dụng hiệu quả Bộ pháp điển.

Về phía Bộ Tư pháp, Bộ sẽ làm gì để gia tăng giá trị của Bộ pháp điển Việt Nam, thưa Thứ trưởng?

Việc xây dựng Bộ pháp điển đã góp phần quan trọng vào quá trình xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật cũng như góp phần vào việc áp dụng và thi hành pháp luật được hiệu quả. Thông qua công tác pháp điển, Bộ Tư pháp đã cùng với các bộ, ngành rà soát, làm "sạch" gần 9 nghìn VBQPPL của Trung ương, góp phần bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.

Trong thời gian tới, cùng với các bộ, ngành liên quan, Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục nghiên cứu, tham mưu hoàn thiện thể chế về rà soát, hệ thống hóa VBQPPL và pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật để tăng cường hơn nữa trách nhiệm, hiệu quả thực hiện của nhiệm vụ này trong thời gian tới, trong đó cần lưu ý đến việc quản lý đầy đủ toàn bộ hệ thống VBQPPL cũng như hiệu lực thi hành của các văn bản.

Với trách nhiệm của mình, Bộ Tư pháp chúng tôi sẽ thực hiện trách nhiệm đăng tải đầy đủ, kịp thời, cập nhật chính xác tình trạng hiệu lực của văn bản trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật.

Đồng thời, quan tâm, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đầu tư, nâng cấp Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật, bảo đảm nguồn dữ liệu về văn bản pháp luật “đúng, đủ, sạch, sống” vận hành liên tục, ổn định, không chỉ phục vụ việc tra cứu, áp dụng pháp luật của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, bảo đảm thực hiện mục tiêu công khai, minh bạch hệ thống pháp luật, mà còn là cơ sở để triển khai hiệu quả các công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản, pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật, trong xây dựng, hoàn thiện đến tổ chức thực thi pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật.

Xin cảm ơn Thứ trưởng!