Tỷ lệ thanh toán điện tử chưa cao

Đánh giá về việc triển khai không dùng tiền mặt, ông Đặng Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết: 6 tháng qua, số lượng giao dịch thanh toán điện tử tăng 30%; giá trị giao dịch tăng 18% và thanh toán qua internet tăng 238%. Tuy nhiên, nếu nhìn rộng ra hầu hết các mảng giao dịch hiện không có sự đồng đều. Thống kê cho thấy vẫn còn rất nhiều mảng thanh toán không dùng tiền mặt đến nay vẫn khá yếu và phổ biến theo hình thức dùng tiền mặt (COD). “Việc thanh toán bằng tiền mặt về cơ bản không có gì xấu song đây lại là một rào cản đối với các nhà kinh doanh nhất là đối với thương mại điện tử”- ông Đặng Hoàng Hải nêu vấn đề.

Đồng tình quan điểm trên, ông Phạm Trung Kiên- Tổng công ty Dịch vụ số Viettel cho hay: Mặc dù năm 2019, Việt Nam có tốc độ tăng trưởng thanh toán điện tử số 1 thế giới nhưng nhưng tiền mặt vẫn chiếm lĩnh tại hầu hết các giao dịch. Chính vì vậy, dù được gọi là thanh toán thương mại điện tử nhưng vẫn có tới trên 90% là tiền mặt. Thời gian qua, việc phát triển hàng trăm công ty công nghệ tài chính (Fintech) và hàng chục công ty thanh toán trên thị trường chứng tỏ tiềm năng phát triển của thương mại điện tử rất lớn. Dù vậy, hầu hết số lượng và giá trị giao dịch mới đang dừng lại ở loại hình đơn giản như chuyển tiền, thanh toán tiền điện thoại, tiền điện, nước…

Sớm hiện thực hóa thanh toán qua tài khoản viễn thông

Tại toạ đàm, ông Phạm Trung Kiên thông tin, dùng thanh toán bằng tài khoản viễn thông – Mobile Money là xu hướng triển khai chung của thế giới. Đối với Việt Nam, tài khoản viễn thông có vùng phủ xấp xỉ rất lớn, điều này cũng phù hợp cho một quốc gia mà phần trăm dân số có tài khoản ngân hàng còn chiếm tỷ lệ tương đối thấp.

Ông Phạm Trung Kiên bày tỏ, nếu Chính phủ cho sử dụng tài khoản viễn thông để thanh toán các dịch vụ hàng hóa có mệnh giá nhỏ không những không phải là là đối thủ cạnh tranh mà ngược lại còn thúc đẩy các ngân hàng phát triển mạnh hơn. “Giá trị nhỏ đang hiểu từ những thứ như: Cốc trà đá, vé gửi xe, mua bánh xà phòng, bánh mỳ hay cà phê...Những thanh toán nhỏ lẻ này từ trước đến nay chưa ai sử dụng tài khoản ngân hàng. Người dân mới chỉ quen phương tiện thanh toán điện tử khi tiêu khoản tiền lớn và sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử. Nếu được cấp phép dịch vụ Mobile Money thì chỉ qua 1 đêm tất cả người dân sử dụng dịch vụ di động đều có thể tham gia thanh toán không dùng tiền mặt”, lãnh đạo Viettel nói.

Lý giải vấn đề này, ông Đặng Hoàng Hải cho rằng: Các chính sách phải bắt đầu từ nhu cầu cuộc sống. Theo chỉ đạo của Chính phủ hiện nay đã có rất nhiều những báo cáo đánh giá, đặc biệt là báo cáo đánh giá gần đây của Ngân hàng Nhà nước phân tích về tất cả rủi ro cũng như hiện thực hóa việc thanh toán qua tài khoản viễn thông. Mới đây nhất Bộ Công Thương đã nhận được góp ý cho Nghị định 101/2012/NĐ-CP của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt, trong đó cũng có những điều khoản là tiền đề cho việc thanh toán qua tài khoản viễn thông. “Tôi cho rằng với tất cả sự chuẩn bị sẵn sàng, chúng ta sẽ sớm có một hành lang pháp lý tốt để có thể thực hiện đến việc thanh toán qua tài khoản viễn thông"- ông Đặng Hoàng Hải cho biết.

Trước những lo ngại về rủi ro từ phương thức thanh toán bằng tài khoản viễn thông, ông Phạm Trung Kiên khằng định với kinh nghiệm gần 10 năm, Viettel luôn làm chủ công nghệ, có các giải pháp để bảo vệ an toàn cho người dùng.

Trong khi đó, ông Phùng Anh Tuấn, Tổng thư ký Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) cho rằng giao dịch bằng phương thức nào cũng có rủi ro nhất định, chủ yếu do cơ chế giám. “Đánh bạc online cũng vậy, nó phát sinh từ con người, công nghệ chỉ là công cụ và cách họ sử dụng thôi. Do vậy phải có cơ chế phòng vệ giám sát rủi ro hiệu quả”, ông Phùng Anh Tuấn lưu ý.