Trong cuộc phỏng vấn với tờ Times of India vào ngày 28/10, Tổng thống Ukraine Zelensky đã bày tỏ sự tin tưởng vào vai trò của Thủ tướng Ấn Độ Modi, người lãnh đạo một quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn trên cả phương diện dân số, kinh tế và ngoại giao.

Ông Zelensky chia sẻ: “Ông Modi là Thủ tướng của một quốc gia thực sự rộng lớn, không chỉ về mặt dân số mà còn ở khả năng ảnh hưởng và tác động. Một quốc gia như Ấn Độ không thể chỉ bày tỏ sự quan tâm chung đến việc chấm dứt xung đột; điều quan trọng là Ấn Độ có thể đóng vai trò tác động và thực sự góp phần thúc đẩy hòa bình ở Ukraine”. Ông nhận định, Thủ tướng Modi có thể là nhân tố quan trọng trong việc đẩy nhanh tiến trình chấm dứt xung đột, và điều này có thể tạo ra tác động lớn trong bối cảnh địa chính trị phức tạp hiện nay.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong một cuộc họp tại Cung điện Mariinskyi ở Kiev, Ukraine, ngày 23/8/2024. Ảnh: PTI

Ấn Độ - Điểm tựu họp “tiềm năng” cho các cuộc đàm phán hòa bình

Ngoài vai trò làm trung gian, ông Zelensky còn bày tỏ hy vọng rằng, các cuộc đàm phán hòa bình giữa Ukraine và Nga có thể được tổ chức tại Ấn Độ. Ông nhấn mạnh: “Chắc chắn có thể diễn ra ở Ấn Độ và tôi tin rằng Thủ tướng Modi có đủ khả năng đảm nhận trọng trách này. Tuy nhiên, chúng tôi cần chuẩn bị kỹ lưỡng, và các cuộc đàm phán cần tuân theo định dạng phù hợp với hoàn cảnh của chúng tôi, bởi xung đột hiện diễn ra trên lãnh thổ Ukraine. Hội nghị thượng đỉnh hòa bình là nền tảng mà chúng tôi hướng đến”.

Lời kêu gọi này của ông Zelensky diễn ra trong bối cảnh mùa đông lạnh giá đang đến gần, gây thêm khó khăn cho Ukraine khi Nga tiếp tục tập trung tấn công vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của quốc gia này. Gần 50% cơ sở hạ tầng về điện ở Ukraine bị hư hại, 10 triệu dân sống trong cảnh mất điện. Khi những đàn chim đi tránh đông trong mùa đông này, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dự đoán, khoảng 3 triệu người Ukraine cũng sẽ phải di cư để tìm nơi nương náu an toàn và ấm áp hơn nếu không muốn gặp rủi ro tính mạng.

Băng giá và khói lửa bao trùm tiền tuyến Ukraine, trong tình trạng thiếu hụt nhiên liệu đáng lo ngại. Ảnh: Reuters

Lãnh đạo Kiev cũng đang phải đối mặt với những thách thức ngày càng lớn khi Nga đẩy mạnh chiến dịch quân sự ở tỉnh Donetsk, đồng thời gia tăng lo ngại về sự tiếp tục hỗ trợ của Mỹ, đặc biệt trong trường hợp cựu Tổng thống Donald Trump đắc cử. Ông Zelensky từng cảnh báo rằng, nếu ông Trump thắng cử, nguồn viện trợ quân sự từ Washington cho Kiev có thể bị ảnh hưởng nặng nề.

Trong cuộc phỏng vấn, Tổng thống Ukraine nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố hệ thống năng lượng quốc gia để đối phó với các cuộc tấn công từ Nga, cũng như nâng cao vị thế của Ukraine trong bất kỳ cuộc đàm phán nào có thể xảy ra trong tương lai. Ông cũng đề cập đến “kế hoạch chiến thắng” mà ông công bố gần đây, cùng với việc thúc đẩy quá trình gia nhập NATO nhằm tăng cường an ninh lâu dài cho Ukraine.

“Kế hoạch chiến thắng không phải là một con bài mặc cả, cũng không phải là chủ đề đàm phán với Nga. Điều chúng tôi đang yêu cầu là lời mời tham gia NATO, để đảm bảo rằng không ai có thể làm thay đổi quyết định này trong tương lai”, ông Zelensky khẳng định.

Ngoài ra, Tổng thống Ukraine còn kêu gọi Thủ tướng Modi có các hành động cụ thể, nhấn mạnh rằng tầm ảnh hưởng của Ấn Độ có thể đóng vai trò then chốt trong việc giải quyết các vấn đề quan trọng, chẳng hạn như đưa các trẻ em Ukraine từ Nga trở về nước. Ông Zelensky tin rằng, Ấn Độ có thể là một lực lượng tích cực trong việc thúc đẩy hòa bình, đồng thời giúp giải quyết những vấn đề nhân đạo nảy sinh từ cuộc xung đột.

Ấn Độ duy trì trung lập, tiếp tục thúc đẩy đối thoại

Ấn Độ, từ lâu đã giữ quan điểm trung lập đối với cuộc xung đột Nga - Ukraine, vẫn kêu gọi cả hai bên tiến hành đối thoại để đạt được hòa bình. Mặc dù phương Tây đã áp đặt nhiều lệnh trừng phạt lên Nga từ khi cuộc xung đột nổ ra vào tháng 2/2022, Ấn Độ vẫn duy trì các mối quan hệ kinh tế và ngoại giao mật thiết với Moscow. Kim ngạch thương mại giữa Nga và Ấn Độ còn đạt mức cao kỷ lục trong năm 2023, cho thấy mối quan hệ này không có dấu hiệu giảm sút.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Ảnh: Reuters

Với tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của Ấn Độ trong các vấn đề quốc tế, việc Thủ tướng Modi đứng ra làm trung gian hòa giải có thể là yếu tố quan trọng giúp xoa dịu căng thẳng và mở ra cánh cửa đàm phán hòa bình cho xung đột Nga – Ukraine. Tuy nhiên, liệu New Delhi có đảm nhận vai trò này hay không, vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ khi chính quyền Thủ tướng Modi vẫn ưu tiên duy trì sự cân bằng và trung lập trong quan hệ quốc tế.

Những phát biểu của Tổng thống Zelensky không chỉ cho thấy mong muốn của Kiev đối với một nền hòa bình lâu dài mà còn phản ánh kỳ vọng của Ukraine vào tầm ảnh hưởng quốc tế của Ấn Độ trong bối cảnh các cường quốc tiếp tục nỗ lực tìm kiếm giải pháp cho cuộc xung đột phức tạp này.