Cuộc đối đầu trên không giữa các máy bay không người lái (UAV) của Nga và Ukraine đã bước sang một giai đoạn mới với những phát triển công nghệ đáng chú ý. Các UAV trang bị hệ thống phòng không FPV (First Person View) của Ukraine đã đạt hiệu quả rõ rệt, giúp quân đội Ukraine giành lợi thế trong các hoạt động chiến trường. Những UAV này không chỉ ngăn cản đối phương tiếp cận mà còn cản trở Nga thu thập thông tin tình báo, từ đó làm suy yếu khả năng tấn công bằng pháo binh của Nga.

Trước sự thay đổi này, phía Nga không ngừng tìm kiếm các biện pháp đối phó nhằm khắc phục tình hình. Họ đã triển khai một số thử nghiệm công nghệ mới, như thiết bị cảnh báo UAV, lưới phóng ngăn chặn và nay là hệ thống trốn tránh tự động đầy triển vọng.

Theo đó, các UAV trinh sát của Nga sẽ được trang bị một camera quan sát có góc nhìn rất rộng ở phía sau, kết nối với hệ thống thị giác máy và trí tuệ nhân tạo để nhận diện mối đe dọa đang đến gần. Ngay khi phát hiện tín hiệu nguy hiểm, máy tính sẽ lập tức chỉ thị UAV thực hiện thao tác né tránh, giúp UAV trinh sát thoát khỏi tầm ngắm của UAV phòng không FPV của Ukraine.

Hệ thống này có thể khiến người điều khiển UAV đối phương mất liên lạc trực quan với mục tiêu, buộc họ phải mất thêm thời gian điều chỉnh và chuẩn bị cho cuộc tấn công khác.

Bên cạnh đó, Nga cũng tích hợp hệ thống gây nhiễu điện tử tự động (EW) nhằm làm gián đoạn tín hiệu video, một công cụ được đánh giá cao trong các tình huống đối đầu trực tiếp với UAV phòng không.

Một UAV loại ZALA của Nga cố gắng né tránh một máy bay không người lái FPV đang bay tới. Một kỷ nguyên đào tạo AI của Nga cho UAV - Ảnh: Chụp màn hình của video

Khả năng phát tín hiệu gây nhiễu này không chỉ giúp UAV trinh sát bảo vệ mình mà còn gây trở ngại cho các hoạt động điều khiển từ xa của đối phương.

Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ đối kháng UAV từ phía Nga thể hiện rõ ràng qua các đoạn video thử nghiệm do các nhà phát triển nước này công bố, được phân tích bởi chuyên gia tác chiến điện tử Ukraine, ông Serhii “Flash” Beskrestnov.

Ông Beskrestnov đã phát hiện rằng các UAV của Nga không chỉ được lắp camera quan sát và hệ thống gây nhiễu mà còn kết hợp thêm hệ thống thị giác máy để nhận diện và phản ứng nhanh với mối đe dọa.

Đáng chú ý, những nỗ lực tăng cường khả năng đối kháng của Nga chỉ mới được tiến hành từ tháng 9 năm nay, tuy nhiên, với tốc độ phát triển công nghệ mạnh mẽ, Nga đã nhanh chóng đưa các biện pháp này vào ứng dụng trên chiến trường. Điều này phản ánh sự đầu tư lớn vào UAV trinh sát của Nga, vốn có chi phí cao, như Orlan-10 – dòng UAV camera phổ biến nhất của Nga, có giá thành bắt đầu từ 100.000 USD. Do vậy, việc bổ sung các tính năng chống lại UAV FPV được xem là cần thiết để bảo vệ các tài sản công nghệ cao này.

Mặc dù tích hợp các công nghệ mới vào UAV sẽ gia tăng chi phí, chiến thuật này được đánh giá là khả thi bởi không chỉ giảm tổn thất mà còn kéo dài thời gian hoạt động của UAV trên chiến trường. Trong bối cảnh cuộc chiến ngày càng quyết liệt, cả Nga và Ukraine đều nhận thấy rằng việc phát triển và ứng dụng công nghệ UAV tiên tiến không chỉ quyết định cục diện tại một số trận đánh mà còn ảnh hưởng lâu dài đến năng lực phòng thủ quốc gia trong thời đại công nghệ cao như hiện nay.