Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã vừa kết thúc thành công Đợt đánh giá lần thứ 7 Cơ chế Rà soát chính sách thương mại (TPRM), đưa ra kết quả tiềm năng đầu tiên về cải cách WTO để xem xét tại Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 13 (MC13) sẽ được tổ chức tại Abu Dhabi vào cuối tháng 2 năm 2024.

Tại cuộc họp cuối tháng 7 của Cơ quan Rà soát Chính sách Thương mại (TPRB), các thành viên đã đồng ý về một loạt các biện pháp thực tế, hợp lý và hướng tới tương lai sẽ tăng cường đáng kể TPRM như một công cụ minh bạch, đồng thời giúp Rà soát Chính sách Thương mại (TPR) hiệu quả hơn và ít tốn kém hơn cho các thành viên WTO.

Các thành viên WTO khởi động đánh giá vào đầu năm 2022 và bao gồm các cuộc họp không chính thức, các phiên họp chuyên biệt và nhiều cuộc tư vấn. Việc cải tiến sẽ tăng cường đáng kể TPRM như là nền tảng của sự minh bạch trong các chính sách và thông lệ thương mại của các thành viên, đồng thời giảm khối lượng công việc của các thành viên để chuẩn bị và tham gia TPR.

Tổng giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala cho biết, kết quả đạt được sẽ chuyển đến các bộ trưởng tại MC13. Giám sát các chính sách thương mại quốc gia là một hoạt động cơ bản quan trọng xuyên suốt công việc của WTO. Trung tâm của công việc này là TPRM. Tất cả các thành viên WTO đều được rà soát, tần suất rà soát của mỗi quốc gia khác nhau tùy theo tỷ trọng thương mại thế giới của nước đó.

Ngoài ra, hoạt động giám sát thương mại theo cơ chế cung cấp thông tin thường xuyên và cập nhật sáu tháng một lần về các xu hướng toàn cầu trong các biện pháp thương mại và hoạch định chính sách thương mại.

Một trong những ưu tiên được các thành viên đặt ra là triển khai hệ thống công nghệ thông tin cải tiến nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho quy trình đặt câu hỏi và trả lời (Q&A) trong quá trình Rà soát chính sách thương mại (TPR). WTO đã thống nhất về một loạt các mốc quan trọng để hệ thống công nghệ thông tin có thể hoạt động đầy đủ trong thời gian sớm nhất có thể.

Ngoài ra, họ đã thành lập một nhóm đặc nhiệm toàn diện do các thành viên lãnh đạo sẽ hợp tác chặt chẽ với Ban thư ký WTO về hệ thống công nghệ thông tin và sẽ hỗ trợ cho các phái đoàn đang đối mặt với những thách thức về năng lực. Sau khi hoạt động đầy đủ, hệ thống công nghệ thông tin sẽ giúp các thành viên quản lý quy trình Hỏi & Đáp dễ dàng hơn, đồng thời giúp các nhà hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu, khu vực tư nhân và các bên liên quan khác truy cập và tìm kiếm nguồn thông tin phong phú do TPR tạo ra.

Các thành viên cũng đồng ý hạn chế số lượng câu hỏi có thể đặt ra trong TPR. Biện pháp này được đưa ra nhằm đáp ứng số lượng câu hỏi ngày càng tăng nhanh chóng mà một số nền kinh tế thương mại lớn nhất nhận được (hơn 2.000 câu hỏi trong một số trường hợp). Hầu hết các thành viên đều ủng hộ việc giới thiệu giới hạn chỉ định là 75 câu hỏi cho mỗi thành viên và mỗi TPR.

Tài liệu kết quả cũng bao gồm các khuyến nghị của các thành viên về việc củng cố các báo cáo TPR do Ban Thư ký WTO soạn thảo. Lưu ý rằng báo cáo của Ban thư ký là một phần cơ bản của hoạt động TPR và đánh giá cao chất lượng và tính khách quan, các thành viên đã đưa ra một loạt yêu cầu tới Ban thư ký để cải thiện quy trình này, bao gồm chuẩn bị các báo cáo ngắn gọn hơn tập trung vào các thay đổi chính sách thương mại gần đây và các vấn đề nổi bật từ TPR trước đây của một thành viên và bao gồm thông tin về các thông báo đã gửi và chưa xử lý.

Ngoài ra, báo cáo của Ban Thư ký sẽ đề cập đến các vấn đề liên quan đến những phát triển mới liên quan đến thương mại của các thành viên được rà soát. Các thành viên nhấn mạnh sự độc lập và đánh giá chuyên môn của Ban Thư ký trong việc soạn thảo và xác định phạm vi báo cáo của mình là những yếu tố chính của quá trình rà soát ngang hàng đa phương hiệu quả và hiệu quả, đặc biệt là trong thời điểm những rạn nứt địa chính trị gia tăng và những thách thức toàn cầu ngày càng gia tăng.

Về giám sát thương mại, các thành viên nhất trí rằng TPRB cần đóng vai trò lớn hơn như một diễn đàn để chia sẻ thông tin về các chính sách và thông lệ thương mại, đặc biệt là trong thời kỳ khủng hoảng toàn cầu. Các thành viên nêu bật vai trò duy nhất của TPRB trong việc thảo luận về phạm vi của các chính sách và thông lệ thương mại cũng như ý nghĩa hệ thống của các chính sách và thông lệ thương mại. WTO cũng nhất trí rằng lần Đánh giá TPRM tiếp theo sẽ diễn ra không muộn hơn năm 2027.