Ngày 3/9, tại Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Kinh tế ASEAN lần thứ 23 được tổ chức ở Jakarta, Indonesia, các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN đã chính thức khởi động đàm phán Hiệp định Khung Kinh tế Kỹ thuật số ASEAN (DEFA) – được coi là Hiệp định kinh tế kỹ thuật số toàn khu vực lớn đầu tiên trên thế giới.

Hội nghị cũng thông qua Khung đàm phán DEFA, trong đó sẽ hướng dẫn các cuộc đàm phán của DEFA bằng cách thực hiện các mục tiêu và nguyên tắc đàm phán, xem xét các lĩnh vực sẽ được đàm phán và đặt ra quy trình và khung thời gian đàm phán.

Việc khởi động các cuộc đàm phán ASEAN DEFA diễn ra sau khi nghiên cứu DEFA ASEAN được thông qua tại Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN (AEM) lần thứ 55 tại Semarang, Indonesia vào ngày 19/8 vừa qua. Nghiên cứu đã xác định 9 yếu tố cốt lõi, bao gồm thương mại kỹ thuật số, thương mại điện tử xuyên biên giới, an ninh mạng, ID kỹ thuật số, thanh toán kỹ thuật số, luồng dữ liệu xuyên biên giới và các chủ đề mới nổi dự kiến sẽ được đề cập trong các cuộc đàm phán của DEFA.

Bộ trưởng Điều phối Kinh tế Indonesia Airlangga Hartarto với vai trò Chủ tịch Hội đồng AEC 2023 cho biết, khu vực sẽ nỗ lực hướng tới hoàn thành các cuộc đàm phán DEFA của ASEAN vào năm 2025 và cam kết tạo ra một hệ sinh thái kỹ thuật số bền vững và toàn diện.

Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn đã nhấn mạnh rằng việc khởi động đàm phán DEFA nổi bật là một trong những thành tựu đáng chú ý nhất trong năm ASEAN 2023. DEFA mạnh mẽ, tiên tiến và hướng tới tương lai dự kiến sẽ bổ sung tới 2 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế kỹ thuật số khu vực vào năm 2030, củng cố tính năng động và khả năng cạnh tranh của khu vực trong nền kinh tế toàn cầu.

Ủy ban đàm phán DEFA ASEAN (NC) do Thái Lan làm chủ tịch và bao gồm các nhà đàm phán chính từ 10 quốc gia thành viên ASEAN. ASEAN DEFA NC có trách nhiệm chung trong việc đàm phán các điều khoản DEFA dựa trên các nguyên tắc, quy trình và mốc thời gian được xác định trong Khung đàm phán DEFA của ASEAN.

Cuộc họp đầu tiên của ASEAN DEFA NC dự kiến diễn ra vào cuối năm 2023. Các cuộc họp tiếp theo sẽ được tiến hành vào năm 2024 và 2025, nhằm kết thúc các cuộc đàm phán DEFA ASEAN vào năm 2025.

Với hiệp định DEFA, thương mại trực tuyến giữa các quốc gia ở Đông Nam Á sẽ trở nên nhanh hơn và thuận tiện hơn khi ASEAN bắt đầu xây dựng một khuôn khổ mới có thể mở ra tiềm năng trị giá 2 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế kỹ thuật số vào năm 2030. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại kỹ thuật số xuyên biên giới liền mạch hơn.

Khuôn khổ này sẽ giúp hoạt động kinh doanh trong khu vực trở nên dễ dàng hơn bằng cách cải thiện các quy tắc trong các lĩnh vực chính như tạo thuận lợi cho thương mại kỹ thuật số và thanh toán.

Theo nghiên cứu do Nhóm tư vấn Boston thực hiện, hiệp định này dự kiến sẽ tăng gấp đôi nền kinh tế kỹ thuật số khu vực từ 1 nghìn tỷ USD lên 2 nghìn tỷ USD vào năm 2030. DEFA có tiềm năng thúc đẩy tham vọng kỹ thuật số của khu vực và thúc đẩy tiến bộ kinh tế xã hội. Nó sẽ cho phép ASEAN tiếp tục dân chủ hóa quyền truy cập vào công nghệ kỹ thuật số tiên tiến thông qua đám mây cho tất cả mọi người - từ các công ty khởi nghiệp đang phát triển nhanh đến các doanh nghiệp lớn và các cơ quan chính phủ hàng đầu.

Các nền kinh tế đa dạng trong khu vực có thể khai thác tiềm năng lớn hơn thông qua hợp tác kinh tế kỹ thuật số tích hợp hơn. Các hệ thống kinh tế kỹ thuật số có khả năng tương tác, các luồng dữ liệu xuyên biên giới và thương mại kỹ thuật số đều rất cần thiết để xây dựng một môi trường kỹ thuật số đáng tin cậy, có thể thúc đẩy tăng trưởng trên khắp các nền kinh tế Đông Nam Á.

Tại cuộc họp ngày 3/9, ASEAN cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện việc thực hiện bằng cách đổi mới các quy trình của cộng đồng kinh tế để đảm bảo khu vực có một tương lai thành công và kiên cường.

ASEAN đã tán thành một thỏa thuận mà các bộ trưởng kinh tế đã đưa ra trước đó về an ninh năng lượng bền vững thông qua khả năng kết nối. Nền kinh tế kỹ thuật số, cũng như các vấn đề khác, sẽ nằm trong số các chủ đề mà các nhà lãnh đạo ASEAN sẽ thảo luận tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43 và các cuộc họp liên quan.