Ngày 25/8, Canada tuyên bố sẽ áp thuế nhập khẩu 100% đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất, theo sau Mỹ và Liên minh châu Âu trong việc áp thuế vì lo ngại liên quan đến trợ cấp không công bằng.

Theo đó, Chính phủ Canada cho biết Canada đã áp thuế 6,1% đối với xe điện được sản xuất tại Trung Quốc và nhập khẩu vào Canada. Mức thuế 100% sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10. Nước này cũng sẽ áp thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc, có hiệu lực từ ngày 15/10. Theo Hiệp hội các nhà sản xuất thép Canada, Trung Quốc là quốc gia nhập khẩu thép lớn thứ ba vào Canada.

Bộ Tài chính Canada cho biết các ngành công nghiệp xe điện, thép và nhôm của Canada phải đối mặt với "sự cạnh tranh không lành mạnh" và các hoạt động thương mại từ Trung Quốc. Mỹ và EU đã đưa ra những cáo buộc tương tự. Canada cho biết các biện pháp mới nhằm "cân bằng sân chơi cho người lao động Canada" và cho phép các nhà sản xuất xe điện, thép và nhôm của Canada cạnh tranh trong nước và toàn cầu.

Canada áp thuế nhập khẩu 100% đối với xe điện Trung Quốc. Ảnh minh hoạ

Các bước này sẽ được xem xét lại sau một năm kể từ ngày có hiệu lực và có thể được gia hạn hoặc bổ sung bằng các biện pháp bổ sung. Điều này diễn ra khi chính quyền Biden vào tháng 5 đã công bố mức thuế 100% đối với xe điện của Trung Quốc. EU cũng đã áp dụng mức thuế cao hơn đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất vào tháng 7, mặc dù họ đã cắt giảm một số mức thuế đã lên kế hoạch đối với xe điện Tesla do Trung Quốc sản xuất cũng như các nhà sản xuất xe điện khác của Trung Quốc.

Vincent Chan, chiến lược gia về Trung Quốc tại Aletheia Capital, đã cho biết hôm 26/8 rằng thuế quan của Canada có thể gây tổn hại đến đà tăng trưởng xe điện của Trung Quốc nhưng "sẽ không hoàn toàn loại bỏ nó". Còn trong một tuyên bố đưa ra ngày 25/8, Đại sứ quán Trung Quốc tại Canada cho biết Trung Quốc phản đối động thái này, cho biết vi phạm các quy tắc của WTO và sẽ gây tổn hại đến hợp tác thương mại và kinh tế giữa Trung Quốc và Canada.

Nhà sản xuất xe điện Trung Quốc BYD đã mở nhà máy lắp ráp xe buýt đầu tiên tại Canada vào tháng 6/2019 và triển khai xe buýt điện tại Toronto. Tuy nhiên, các thương hiệu Trung Quốc vẫn chưa phải là một đối thủ lớn tại quốc gia này. Theo dữ liệu được Reuters trích dẫn, lượng ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc vào cảng lớn nhất Canada tại Vancouver đã tăng 460% so với cùng kỳ năm trước lên 44.356 chiếc vào năm 2023, khi Tesla bắt đầu vận chuyển xe điện được sản xuất tại nhà máy Thượng Hải của mình đến Canada.

Canada cũng sẽ tiến hành đánh giá các ngành công nghiệp khác có ý nghĩa quan trọng đối với đất nước như pin, chất bán dẫn và sản phẩm năng lượng mặt trời. Các nhà sản xuất ô tô Canada hoan nghênh kế hoạch này, mặc dù một số nhà hoạt động vì môi trường chỉ trích, lo ngại rằng việc áp thuế sẽ làm chậm quá trình tiếp nhận xe điện ở Canada bằng cách loại bỏ các lựa chọn rẻ hơn khỏi thị trường.

Canada cho biết họ có bằng chứng chứng minh Trung Quốc trợ cấp không công bằng cho ngành công nghiệp xe điện của mình và sản xuất quá mức xe để tràn ngập thị trường bằng những chiếc xe rẻ hơn gây ra sự cạnh tranh không lành mạnh.

Canada cũng lập luận rằng ngành công nghiệp của Trung Quốc không tuân thủ các tiêu chuẩn lao động và môi trường đầy đủ. Canada đã định giá cho việc trả lương công bằng cho người lao động của mình theo các tiêu chuẩn môi trường cao.

Những tiêu chuẩn này được đưa vào các thỏa thuận thương mại mà chính phủ này đã đàm phán nhiều lần. Và thương mại công bằng có nghĩa là tạo ra sân chơi bình đẳng cho các quy tắc thương mại công bằng. Các quy tắc thương mại công bằng có nghĩa là thương mại công bằng cho người lao động và bảo vệ môi trường.

Canada cũng đã đầu tư rất nhiều vào ngành công nghiệp xe điện, với 53 tỷ đô la tiền trợ cấp sản xuất và đầu tư vốn do chính quyền liên bang, Ontario và Quebec hứa hẹn vào 13 nhà máy sản xuất ô tô và pin mới. Trung Quốc cũng tuyên bố sẽ trả đũa Mỹ và châu Âu khi thuế quan của họ lần đầu tiên được công bố vào tháng 6. Nhưng nước này vẫn chưa có bất kỳ hành động nào liên quan đến Mỹ. Đối với châu Âu, họ đã công bố việc xem xét một số sản phẩm bao gồm sữa và thịt lợn.

Trước đây, Trung Quốc đã nhắm mục tiêu vào cải dầu và thịt lợn của Canada để trả đũa. Thuế quan đối với xe điện mà Mỹ áp dụng dự kiến ​​có hiệu lực vào ngày 1/8 nhưng đã bị trì hoãn cho đến ít nhất là tháng 9, trong khi thuế quan của Canada sẽ có hiệu lực vào ngày 1/10.

Canada cũng đang khởi động các cuộc tham vấn để xem xét việc bổ sung thuế quan đối với pin xe điện, bộ phận pin, khoáng sản quan trọng, pin mặt trời và chất bán dẫn. Mỹ cũng đã lên kế hoạch áp thuế đối với các sản phẩm đó, có hiệu lực từ năm 2024 đến năm 2026. Hiệp hội các nhà sản xuất phụ tùng ô tô đã vận động hành lang Canada và Mỹ về việc áp thuế quan trong gần một năm.

Trung Quốc là nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới, chiếm gần 60% tổng sản lượng toàn cầu. Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cho biết sáu triệu xe điện đã được sản xuất vào năm 2023. Khoảng 1,5 triệu xe đã được xuất khẩu. BYD, một trong những thương hiệu xe điện lớn nhất của Trung Quốc, đã bán được ba triệu xe điện vào năm ngoái. Tesla, từng là nhà sản xuất ô tô điện lớn nhất thế giới, đã bán được 1,8 triệu xe.

Chưa có thương hiệu Trung Quốc nào được bán tại Canada, chỉ một số xe Tesla được sản xuất tại nhà máy Thượng Hải của công ty sẽ bị ảnh hưởng bởi thuế quan ngay lập tức. Nhưng BYD đã thiết lập sự hiện diện của công ty tại Canada và đang tìm cách thâm nhập thị trường sớm nhất là vào năm 2025. Công ty này đã nhanh chóng có được chỗ đứng tại châu Âu và Úc và đang tìm hiểu một địa điểm sản xuất tại Mexico. Trong khi chi phí trung bình của một chiếc xe điện ở Canada là khoảng 70.000 đô la, BYD đã giới thiệu một chiếc vào năm ngoái, được gọi là Seagull với giá bán khoảng 13.000 đô la Canada.