Cụ thể, văn bản số 897 phát hành ngày 22/2, EPTC cho hay căn cứ ủy quyền thực hiện hợp đồng mua bán điện và chỉ đạo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Công ty Mua bán điện thông báo từ 0h ngày 5/3/2022, EVN sẽ dừng khai thác phần công suất chưa có cơ chế giá điện của Nhà máy điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam 450MW.

Như vậy, EVN sẽ cắt giảm 172,12 MW của nhà máy, công suất phát tối đa của Nhà máy điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam 450 MW chỉ còn 277,88 MW. Điều này sẽ gây thiệt hại rất lớn đến nhà đầu tư.

Nhà máy Điện Mặt trời Thuận Nam và TBA 500kV

Trước đó, trong hơn một năm qua, phần công suất 172,12 MW đã phát lên lưới, được EVN ghi nhận chỉ số song chưa được thanh toán tiền bán điện do phần công suất này vượt “room” 2.000 MW được hưởng giá bán điện mặt trời ưu đãi cho riêng tỉnh Ninh Thuận theo quyết định số 13.

Trước đó, UBND tỉnh Ninh Thuận, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Ninh Thuận đã liên tiếp có các văn bản kiến nghị tháo gỡ vướng mắc cho nhà đầu tư khi đã bỏ ra hơn 12.000 tỉ đồng để xây dựng dự án điện mặt trời 450 MW, trong đó trạm biến áp 500kV và đường dây truyền tải trị giá gần 2.000 tỉ đồng được nhà đầu tư bỏ kinh phí đầu tư, bàn giao lại cho EVN quản lý, vận hành với giá 0 đồng.

Gần đây nhất, ngày 14/1, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản thông báo kết luận của Phó thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại cuộc họp liên quan đến việc bàn giao lưới điện 500 kV Thuận Nam - Vĩnh Tân. Trong đó, Phó Thủ tướng giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các bộ, cơ quan liên quan hướng dẫn EVN làm việc với nhà đầu tư về việc bàn giao, tiếp nhận, quản lý tài sản lưới điện truyền tải điện 500 kV Thuận Nam - Vĩnh Tân do nhà đầu tư đề xuất bàn giao không tính chi phí (bàn giao 0 đồng), bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật. Về giá điện với phần công suất nguồn điện mặt trời đã đưa vào vận hành trong năm 2020 trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận nhưng không đáp ứng yêu cầu áp dụng giá điện tại quyết định 13, Phó thủ tướng giao Bộ Công thương khẩn trương chỉ đạo EVN nghiên cứu, đề xuất theo hướng đấu thầu/đấu giá công khai minh bạch.

Nhà máy Điện gió Ea Nam Đaklak

Đối với việc vận hành phần phát điện phần công suất nguồn điện mặt trời đã đưa vào vận hành trong năm 2020 trên địa bàn Ninh Thuận hiện chưa có giá điện, Phó thủ tướng giao Bộ Công thương chỉ đạo EVN có phương án vận hành hợp lý theo quy định chung của ngành điện, đồng thời khẩn trương nghiên cứu, xác định giá điện với phần công suất này.

Ông Nguyễn Tâm Tiến - Tổng giám đốc Trung Nam cho hay do ưu tiên hoàn thành trạm biến áp và đường dây truyền tải 500kV đúng tiến độ nên nhà máy điện mặt trời 450 MW đã không thể hoàn thành sớm toàn bộ dự án nằm trong “room” công suất 2.000 MW này. Nếu bị cắt giảm gần 40% công suất, ông Tiến cho hay doanh nghiệp sẽ rất khó khăn, tác động lớn đến bài toán tài chính của dự án.

Theo quyết định số 13 của Chính phủ, các dự án điện mặt trời tại Ninh Thuận đã có trong quy hoạch phát triển điện lực các cấp và có ngày vận hành thương mại (COD) trước ngày 1/1/2021 với tổng công suất tích lũy không quá 2.000MW được hưởng mức giá bán điện ưu đãi là 9,35 cent/kWh trong thời gian 20 năm kể từ ngày vận hành thương mại.

Tuy nhiên, kết thúc năm 2020, số lượng dự án điện mặt trời trang trại tại tỉnh này đã vượt qua con số 2.000 MW, trong số đó có một phần của dự án điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam.

Quyết định số 13 về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam đã hết hiệu lực sau ngày 31/12/2020 và đến nay chưa có quyết định mới thay thế, do đó các dự án điện mặt trời vượt công suất 2.000 MW tại Ninh Thuận cũng như những dự án điện mặt trời quy mô lớn vận hành sau ngày 1/1/2021 tại các tỉnh khác vẫn chưa có mức giá mới để được EVN thanh toán tiền bán điện.

Mới đây, EVN đã có văn bản đề nghị Thủ tướng và Bộ Công Thương cho phép dừng khai thác phần công suất chưa có giá mua bán điện của các nhà máy điện mặt trời Trung Nam, Thiên Tân 1.2 và Thiên Tân 1.3 tại tỉnh Ninh Thuận nằm ngoài 2.000 MW cho đến khi có cơ chế giá điện mới.

Mặt khác, trong thông báo kết luận của Văn phòng Chính phủ ngày 26/2, về ý kiến của Phó Thủ tướng Lê Văn Thành tại cuộc họp hoàn thiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia 2021-2030, tầm nhìn đến 2045 (quy hoạch điện VIII), Phó Thủ tướng yêu cầu Quy hoạch VIII giảm tiếp công suất điện mặt trời.