Chủ động nắm bắt cơ hội vàng

Với chủ đề “Trái cây Việt Nam - Bốn mùa thơm ngon”, Lễ hội trái cây Việt Nam tại thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc, diễn ra trong hai ngày 29 và 30/9. Sự kiện do Bộ Công Thương đồng phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức.

Chủ động xúc tiến thương mại, đưa trái cây Việt tại thị trường tỷ dân. (Ảnh: N.H)

Đây là lần đầu tiên một lễ hội trái cây tầm cỡ được tổ chức tại nước ngoài, với sự tham gia của đông đảo các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu nông sản lớn của Việt Nam, cũng như các hiệp hội chuyên ngành nông sản, nhà nhập khẩu, cung tiêu của Trung Quốc.

Lễ hội sẽ được tổ chức tại Trung tâm phân phối nông sản Tân Phát Địa, quận Phong Đài, thành phố Bắc Kinh. Đây là chợ đầu mối hoa quả lớn nhất Bắc Kinh, phân phối tất cả các loại trái cây của thế giới nhập khẩu chính ngạch vào thị trường Trung Quốc.

Trung tâm Tân Phát Địa không chỉ phục vụ nhu cầu của hơn 22 triệu người dân thủ đô Bắc Kinh mà còn cả các địa phương lân cận như tỉnh Hồ Bắc, thành phố Thiên Tân… Trung tâm cũng quy tụ nhiều doanh nghiệp đầu mối phân phối hoa quả uy tín và có sức tiêu thụ lớn của Trung Quốc, được trang bị cơ sở vật chất hạ tầng kho lạnh, thiết bị vận chuyển và bảo quản hiện đại các loại trái cây tươi.

Không gian chính của lễ hội là khu gian hàng với 12 đảo, trưng bày sản phẩm theo chuyên đề các loại trái cây và khoai lang đã được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Ngoài ra, 1 đảo khác sẽ là sản phẩm tổng hợp để các doanh nghiệp Việt Nam trưng bày, giới thiệu và phục vụ khách tham quan trải nghiệm sản phẩm.

Lễ hội là một trong những sự kiện xúc tiến thương mại quan trọng nhằm thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng củ, quả tươi và sản phẩm chế biến từ củ, quả đã được phép xuất khẩu chính ngạch vào thị trường Trung Quốc.

Cũng liên quan đến mặt hàng trái cây, ngày 27/9, tại Quảng Châu (Trung Quốc), trong khuôn khổ chương trình xúc tiến thương mại tại Triển lãm Công nghiệp Trái cây và Rau quả quốc tế Quảng Châu, Trung Quốc, dưới sự giới thiệu của Hiệp hội Dừa Việt Nam, Công ty Cổ phần Xuất Nhập Khẩu Bến Tre (Betrimex) - đại diện cho ngành dừa Việt Nam ký kết các biên bản ghi nhớ chiến lược với các tổ chức, hiệp hội đầu ngành về trái cây và dừa của Trung Quốc. Đây là bước ngoặt quan trọng, mở ra cơ hội to lớn cho dừa tươi Việt Nam chinh phục thị trường tỷ dân.

Sự kiện này không chỉ khẳng định vai trò tiên phong và tinh thần chủ động của Betrimex trong việc thúc đẩy xuất khẩu dừa tươi, mà còn thể hiện sự quyết tâm của doanh nghiệp trong việc nắm bắt cơ hội vàng, hơn một tháng sau khi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc chính thức ký kết 3 Nghị định thư quan trọng về xuất khẩu nông sản sang thị trường Trung Quốc, trong đó có dừa tươi.

Theo thỏa thuận hợp tác chiến lược, Betrimex sẽ là đối tác độc quyền của Thương hội nhập khẩu trái cây Giang Nam - Quảng Châu trong việc cung ứng và nhập khẩu dừa tươi vào thị trường Quảng Châu, Trung Quốc.

Hai bên cam kết hợp tác chặt chẽ để đảm bảo nguồn cung ổn định và chất lượng sản phẩm đạt chuẩn xuất khẩu. Đồng thời, cả hai cùng phối hợp triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá và truyền thông nhằm nâng cao nhận diện thương hiệu và mở rộng thị phần cho sản phẩm dừa tươi Việt Nam không chỉ tại Quảng Châu mà còn trên toàn thị trường Trung Quốc.

Tận dụng tối đa hiệu quả từ các FTA được ký kết

Tính đến nay, Việt Nam đã ký kết 17 Nghị định thư xuất khẩu nông sản sang thị trường Trung Quốc. Riêng mặt hàng trái cây, Việt Nam đã ký kết 13 Nghị định thư gồm các mặt hàng: Sầu riêng, sầu riêng đông lạnh, thanh long, nhãn, chôm chôm, xoài, mít, dưa hấu, chuối, măng cụt, vải, chanh dây, dừa tươi.

Nhiều năm qua, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam. Tổng kim ngạch thương mại hai chiều của Việt Nam và Trung Quốc chiếm khoảng 1/4 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với thế giới. Ở chiều ngược lại, Việt Nam là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc với thế giới, đồng thời là đối tác lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN.

Quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc phát triển tốt đẹp thời gian qua. Đặc biệt trong chuyến thăm của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đến Trung Quốc hồi tháng 8/2024, 3 Nghị định thư về kiểm dịch sầu riêng đông lạnh, dừa tươi và cá sấu đã được hai bên ký kết.

Trong nhóm các mặt hàng chủ lực của Việt Nam xuất khẩu sang nước bạn, rau quả là nhóm đang tăng trưởng nóng. Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, 9 tháng năm 2024, xuất khẩu rau quả đạt gần 5,7 tỷ USD. Đây là con số cao kỷ lục, trong đó, riêng mặt hàng sầu riêng thu về 2,5 tỷ USD. Các loại trái cây khác như thanh long, chuối, mít và xoài cũng đóng góp đáng kể vào tăng trưởng xuất khẩu.

Trong số 10 thị trường chính nhập khẩu rau quả Việt Nam, Trung Quốc tiếp tục là thị trường lớn nhất với kim ngạch nhập khẩu 8 tháng đầu năm đạt hơn 3 tỷ USD, tăng 36% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhiều sản phẩm và thương hiệu rau quả có chỗ đứng vững chắc tại Trung Quốc, được người tiêu dùng ưa chuộng như sầu riêng, nhãn, chuối...

Dù được đánh giá cao về chất lượng, sản lượng, trong thời gian qua trái cây Việt Nam phần nhiều còn xuất khẩu qua đường biên mậu, tiểu ngạch và trực tiếp vào các tỉnh phía Nam Trung Quốc có biên giới tiếp giáp với Việt Nam như Quảng Tây, Vân Nam là chính.

Do đó, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các bộ, ngành liên quan đặt mục tiêu đẩy mạnh xuất khẩu trái cây Việt Nam sang chính ngạch kết hợp với quảng bá về hình ảnh và thương hiệu. Đây là phương pháp phát triển xuất khẩu bền vững và thu được giá trị cao hơn, đi sâu hơn nữa vào thị trường Trung Quốc.

Theo ông Lê Thanh Hòa - Phó Cục trưởng Cục Chất lượng Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), việc tổ chức Lễ hội trái cây Việt Nam tại thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc sẽ là cơ hội tốt để các nhà sản xuất, cung ứng của Việt Nam giới thiệu, quảng bá thương hiệu, hình ảnh sản phẩm trái cây tiêu biểu, cũng như tìm kiếm khách hàng, tăng cường hoạt động giao thương.

"Sự kiện này sẽ là cơ sở, là kinh nghiệm tổ chức các lễ hội chuyên ngành thường xuyên hơn trong tương lai, không chỉ ở Bắc Kinh mà còn ở các tỉnh, thành phố ở phía Bắc Trung Quốc, tạo tiền đề cho việc kết nối, mở rộng xuất khẩu trái cây Việt Nam sang thị Trung Quốc cũng như các quốc gia lân cận như: Liên bang Nga, Mông Cổ, Nhật Bản, Hàn Quốc...", ông Lê Thanh Hòa nói.

Hiện nay, Việt Nam và Trung Quốc đã có chung nhiều khung khổ hợp tác như FTA ASEAN – Trung Quốc, Hiệp định CPTPPP. Tuy nhiên, dường như doanh nghiệp Trung Quốc tận dụng các khung khổ này tốt hơn phía Việt Nam, thể hiện ở chỗ kim ngạch xuất khẩu từ Trung Quốc sang Việt Nam tốt hơn từ Việt Nam sang Trung Quốc.

Để đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa nói chung, nông lâm thủy sản nói riêng sang thị trường Trung Quốc, TS. Lê Quốc Phương – nguyên Phó Giám đốc Trung tâm thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương) – cho rằng, Trung Quốc hiện nay không còn là thị trường dễ tính. Đây cũng là thị trường tiềm năng, nhiều quốc gia cùng muốn chiếm lĩnh chứ không riêng gì Việt Nam.

Bên cạnh công tác xúc tiến thương mại, TS. Lê Quốc Phương khuyến nghị doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp xuất khẩu nông sản phải xác định sản xuất ra các sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, truy xuất được nguồn gốc, đảm bảo yêu cầu của nước sở tại. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cũng cần nỗ lực đàm phán để mở cửa thêm cho một số mặt hàng nông sản được xuất khẩu chính ngạch vào thị trường. Chỉ xuất khẩu chính ngạch, doanh nghiệp mới “chính danh” bước vào thị trường, hạn chế tối đa rủi ro.