Tại họp báo, đại diện Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đã giới thiệu quá trình xây dựng tiêu chuẩn cơ sở và nhấn mạnh một số điểm quan trọng trong hướng dẫn khảo nghiệm thuốc bảo vệ thực vật phun bằng UAV bao gồm, phạm vi áp dụng, yêu cầu cơ bản về an toàn sử dụng UAV, bố trí, thiết kế và điều tra thí nghiệm trên đồng ruộng đối với khảo nghiệm đánh giá hiệu lực sinh học, thời gian cách ly…

Toàn cảnh Họp báo

Việc ứng dụng thiết bị bay không người lái vào nông nghiệp là xu hướng hiện nay tại nhiều quốc gia trên thế giới. Tiêu chuẩn cơ sở lần này có thể coi là văn bản đầu tiên hướng dẫn đăng ký và triển khai việc ứng dụng thiết bị bay không người lái (UAV hay Drone) trong lĩnh vực nông nghiệp và bảo vệ thực vật.

Đây cũng là cơ sở pháp lý chính thức cho việc đăng ký các sản phẩm thuốc bảo vệ thực vật sử dụng trên Drone/UAV đồng thời tạo tiền đề cho việc mở rộng và áp dụng rộng rãi các công nghệ phun mới tại Việt Nam nâng cao mức độ hiệu quả, an toàn cho người sử dụng và chất lượng nông sản. Việc ban hành tiêu chuẩn cơ sở cũng dựa trên kết quả của việc tiến hành các mô hình thử nghiệm, qua trình nghiên cứu và đánh giá kỹ lưỡng cũng như tham vấn với nhiều bên có liên quan.

Trong 2 năm 2021 - 2022, Cục Bảo vệ thực vật đã phối hợp cùng các tổ chức đủ điều kiện khảo nghiệm, các đơn vị cung cấp thiết bị bay trong nước, các công ty thành viên của CropLife Việt Nam và một số công ty thuộc Hiệp hội VIPA tiến hành một số các mô hình thử nghiệm phun thuốc bằng Drone.

Việc thử nghiệm này được tiến hành trên 7 nhóm cây trồng chính với 8 dạng thuốc bảo vệ thực vật để phòng trừ 15 loại sinh vật gây hại tại nhiều địa bàn sản xuất nông nghiệp khác nhau trên cả nước.

Kết quả cho thấy tiềm năng ứng dụng công nghệ bay không người lái để phun thuốc bảo vệ thực vật phòng trừ một số dịch hại là rất lớn, đặc biệt trên các cây trồng như lúa, ngô, cây ăn quả với mức độ phòng trừ tương đương hoặc cao hơn so với phun thông thường.

Bên cạnh đó, việc áp dụng công nghệ Drone/UAV cũng giúp tiết kiệm đáng kể lượng nước thuốc sử dụng và công lao động. Nông dân tham gia khảo nghiệm nghiệm cũng ghi nhận rằng họ tiếp xúc với thuốc bảo vệ thực vật ít hơn so với phun thông thường.

Dựa trên kết quả khảo nghiệm, Cục Bảo vệ thực vật đã tiến hành xây dựng dự thảo tiêu chuẩn cơ sở về khảo nghiệm thuốc bảo vệ thực vật bằng UAV.

Nhiều cuộc họp cũng như hội thảo đã được tổ chức trong năm 2022 vừa qua để lấy ý kiến góp ý của các tổ chức, cá nhân, các Hiệp hội, các chuyên gia quốc tế. Ghi nhận các ý kiến đóng góp từ các đơn vị và chuyên gia, tiêu chuẩn cơ sở đã được chỉnh sửa dựa trên điều kiện thực tế tại Việt Nam và hoàn thiện vào tháng 10 năm 2022 để trình duyệt và công bố vào đầu năm 2023.

Tuy nhiên, ông Huỳnh Tất Đạt - Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) - cho biết, để đăng ký thiết bị bay trong phạm vi sử dụng phải qua Bộ Quốc phòng. Khi triển khai ở địa phương phải xin phép cơ quan an ninh - Bộ Công an, tránh trường hợp bị quay phim, chụp hình. Đồng thời, muốn nhập khẩu thì phải qua Bộ Khoa học Công nghệ.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có trách nhiệm xây dựng tiêu chuẩn nhằm quản lý phương thức sử dụng vật tư nông nghiệp bằng thiết bị bay, quản lý yêu cầu kỹ thuật, hiệu quả, rủi ro vật tư với người sử dụng, các mặt hàng nông sản. Trong khi đó, ông Mai Anh Tuấn, Công ty CP Sao Tháng Tám, cho hay mỗi một thiết bị máy bay không người lái có chi phí dao động từ 200 - 600 triệu đồng.

Đối với người vận hành sử dụng thiết bị bay thì cần mất thời gian 6 - 8 tháng, đảm bảo phun đúng thời điểm, phun sáng sớm, sau mưa. Chỉ tính riêng tại Trung Quốc, số lượng drone sử dụng trong nông nghiệp ước tính trong giai đoạn 2016 – 2017 là khoảng 13.000 thiết bị bay; tới năm 2021 con số này đã lên hơn 160.000 (tăng hơn 10 lần) với tổng diện tích ứng dụng ước tính là gần 87 triệu ha.

Sự thay đổi này còn được thúc đẩy nhanh chóng bởi các nước trong khu vực châu Á khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ - những nơi mà việc sử dụng Drone đã mang lại nhiều cơ hội tiềm năng trong việc giải quyết các áp lực gia tăng về an ninh lương thực do tình trạng thiếu hụt lực lượng lao động, xu hướng già hoá dân số và quá trình đô thị hoá nhanh chóng.

Cụ thể trong lĩnh vực bảo vệ thực vật, ứng dụng Drone để phun thuốc bảo vệ thực vật đang trở nên ngày càng phổ biến nhờ những ưu điểm nổi bật về hiệu quả, độ chính xác, tiết kiệm chi phí công lao động, giảm lượng nước thuốc sử dụng, công suất cao, bảo vệ sức khỏe cho nông dân khi tiếp xúc với thuốc bảo vệ thực vật.