Tết Chôl Chnăm Thmây của đồng bào dân tộc Khmer, được tổ chức tại Làng Văn hoá - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) nhằm quảng bá, giới thiệu với đồng bào, du khách trong và ngoài nước về nét đẹp lễ hội truyền thống, không khí đón Tết cổ truyền của dân tộc Khmer Nam bộ.

Nghi thức tắm tượng Phật không thể thiếu trong Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer

Được biết, Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer thường được tổ chức hàng năm vào các ngày 13, 14, 15 tháng 4 Dương lịch. Tết của đồng bào Khmer thực hiện vào tháng Chét hoặc Pisak theo lịch Khmer, cũng là dịp nông nhàn, rảnh rỗi trong năm, đây cũng là dịp vui chơi, đi lại hỏi thăm nhau để thắt chặt tình đoàn kết trong cộng đồng dân tộc Khmer.

Có dịp về Làng Văn hoá vào những ngày này, có thể dễ dàng cảm nhận không khi rộn ràng, nô nức của bà con phật tử cũng như các vị chư tăng đón Tết Chôl Chnăm Thmây thật đầm ấm, vui tươi và hạnh phúc. Trong ba ngày diễn ra Tết Chôl Chnăm Thmây bà con phật tử trong trang phục truyền thống sắm sửa các vật phẩm: Hoa bánh trái, đèn cúng dường cùng các vị chư tăng thực hiện các nghi thức tín ngưỡng.

Trong đó, ngày thứ nhất (ngày vào nhà mới), bà con mang nhang đèn lễ vật, đi đến chùa để dâng lễ các vị sư và được nghe các vị chúc tụng năm mới. Nghi thức rước thần Kapila quanh chính điện 3 vòng để làm lễ mừng năm mới. Sau đó làm lễ Tam Bảo cùng các chư tăng tụng kinh cầu an năm mới thực hiện trong chánh điện.

Ngày thứ hai diễn ra lễ Thngay Von-boch, bà con dâng cát sạch lên các vị sư và đắp thành nhiều ngọn núi nhỏ biểu tượng cho trung tâm vũ trụ. Tục đắp núi cát có ý nghĩa ngăn trở điều xấu, nhắc nhở mọi người tích phúc, đức ngày một cao lớn như núi và lan dần khắp bốn phương, tám hướng.

Ngày thứ ba gọi là Thngay Lơnsăk (ngày thêm tuổi), ngày chính của Tết, với ý nghĩa bày tỏ lòng tưởng nhớ và biết ơn Đức Phật, chúc mừng cha mẹ ông bà, dâng bánh trái các nhà sự để tạ ơn.

Có thể thấy, Tết Chôl Chnăm Thmây có ý nghĩa rất quan trọng đối với đồng bào Khmer vì đây vừa là ngày mở đầu năm mới, mở đầu thời vụ mới, cũng là ngày hạnh phúc tươi vui trong năm. Tết còn là cơ hội để đồng bào và du khách hiểu hơn về cội nguồn dân tộc, nhằm góp phần lưu giữ, bồi đắp những nét đẹp truyền thống của nền văn hoá dân tộc Khmer.

Đây cũng là dịp để mọi người gặp gỡ nhau chia phúc, chúc mừng, thăm hỏi, bàn bạc, trao đổi kinh nghiệp chuyện tương lai, để đồng bào dân tộc Khmer gửi gắm ước mơ hạnh phúc, ý thức hướng thiện và lòng báo ân với tổ tiên, ông bà, cha mẹ của mình trong năm.