Cây na trồng trên mảnh đất huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La từ những năm 1990. Trước đây ở Mai Sơn, cây na chỉ có vài hộ trồng, nhưng nhờ hiệu quả kinh tế mà cây na mang lại, diện tích trồng na đã không ngừng mở rộng. Nhờ thu nhập từ cây na mà đời sống của người dân nơi đây được nâng lên, đói nghèo và lạc hậu từng bước bị đẩy lùi, nhiều hộ dân đã có của ăn của để, vươn lên làm giàu.

Nông dân huyện Mai Sơn vươn lên làm giàu nhờ cây na

Từ năm 2004, cây na bắt đầu phát triển mạnh trên địa bàn huyện Mai Sơn và được khẳng định là loại cây ăn quả thích hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của địa phương. Sản phẩm quả na Mai Sơn mang đặc điểm đặc trưng là vỏ mềm, màu xanh, thịt màu trắng lại ít hạt, vị ngọt sắc, mùi thơm đặc biệt, mà không phải địa phương nào cũng có, được rất nhiều người dùng trong nước ưa chuộng; đem lại hiệu quả kinh tế cao, nhiều hộ gia đình trồng na có thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Hiện nay, na được xem là một trong những cây trồng có giá trị kinh tế cao, được nhiều nông dân huyện Mai Sơn lựa chọn làm cây trồng chính để phát triển kinh tế gia đình. Toàn huyện có trên 440 ha na, sản lượng quả hàng năm đạt hơn 3.000 tấn. Hiện nay, huyện Mai Sơn đang có gần 200 ha na được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP nên chất lượng ngày càng được nâng cao so với trước.

Na được người dân chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật nên quả to và ngon

Bà Nguyễn Thị Mức thị trấn Hát Lót, huyện Mai Sơn (Sơn La) một trong những hộ nông dân vươn lên làm giảu nhờ trồng cây na chia sẻ: Trước đây, gia đình tôi cũng như nhiều hộ gia đình khác cuộc sống khó khăn lắm, chỉ trồng cây ngô, cây sắn trên nương. Nhận thấy cây na phù hợp để phát triển kinh tế, sau khi được học hỏi nhiều mô hình được địa phương tuyên truyền, gia đình tôi đã mạnh dạn chuyển sang trồng na. Nhờ trồng na, cuộc sống của gia đình khấm khá hơn.

Hiện nay gia đình bà Mức trồng trên 3 ha với hơn 600 gốc na, chăm sóc đúng quy trình, thực hiện khắt khe các bước chăm bón. Nhờ vậy sản phẩm na của gia đình bà được thương lái đến thu mua tận vườn. Một phần gia đình bà có hợp đồng bao tiêu với một số siêu thị, cửa hàng nông sản sạch tại các thành phố lớn như Hà Nội, Hải phòng. Vườn na của gia đình bà cho năng suất từ 8-10 tấn/ha, với giá từ 40.000 - 50.000 đồng/kg, trừ chi phí gia đình thu về gần 400 triệu đồng.

Với ông Tân Văn Dân, một trong những hộ có nhiều năm kinh nghiệm trồng na tại huyện Mai Sơn cho biết, cây na đã được trồng ở Mai Sơn từ lâu, nhưng phát triển mạnh thì hơn chục năm nay từ khi huyện có chủ trương chuyển đổi trồng cây nông nghiệp sang trồng cây công nghiệp, cây ăn quả có hiệu quả kinh tế cao. Những hộ đầu tư trồng vài ha trồng cây na thu nhập bình quân cũng được một vài trăm triện đồng/ năm.

HTX Mé Lếch khai thác những giống na mới đem lại hiệu quả kinh tế

Để phát huy tiềm năng, lợi thế sẵn có, huyện Mai Sơn đã tập trung tuyên truyền vận động thành lập các hợp tác xã (HTX) trồng na, thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ đối với hợp tác xã về vốn, khoa học kỹ thuật, kiểm định chất lượng và xây dựng thương hiệu. Trong đó nổi lên là HTX Mé Lếch, xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La được thành lập năm 2018, với 20 thành viên chủ yếu là trồng na. Hiện HTX Mé Lếch có hơn 100 ha cây na, trong đó có 60 ha na dai, 30 ha na Thái. Các thành viên hợp tác xã tập trung chuyên canh theo tiêu chuẩn sản xuất nông nghiệp sạch, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP và hướng hữu cơ. Với việc không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, Hợp tác xã Mé Lếch còn tích cực tìm, khai thác những giống na mới như giống na sầu riêng cho năng suất, chất lượng cao hơn về trồng và hứa hẹn đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Gia đình chị Đỗ Thị Hoa là một hộ thành viên tiêu biểu của HTX Mé Lếch, huyện Mai Sơn tâm sự, gia đình tôi đã trồng cây na dai gần 20 năm nay trên mảnh đất đồi 5.000 m2. Từ khi vào HTX nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật, theo quy trình VietGAP và hữu cơ nên cây na của gia đình rất khoẻ, quả na to và ngon. Đến vụ thu hái, gia đình chị không còn vất vả tìm kiếm đầu ra mà các thương lái, chủ các cửa hàng trái cây sạch tự tìm đến thu mua. Trung bình mỗi năm vườn na của gia đình chị đạt từ 6 đến 7 tấn quả, trừ chi phí cho thu nhập được vải trăm triệu đồng.

Hiện nay, na được xem là một trong những cây trồng có giá trị kinh tế cao, được nhiều nông dân ở lựa chọn làm cây trồng chính để phát triển kinh tế gia đình. Năm nay nhờ các hộ trồng na ở huyện Mai Sơn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong chăm sóc, thụ phấn, bón phân đúng quy trình kỹ thuật… nên na cho năng suất ổn định lại được giá nên người nông dân Mai Sơn rất phấn khởi.