Việc sử dụng rộng rãi kháng sinh trong chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản ở Việt Nam làm gia tăng sự hiện diện của các vi khuẩn kháng thuốc trong gia súc, gia cầm, thủy sản và sản phẩm động vật. Việc bán thuốc kháng sinh không theo đơn, trộn kháng sinh vào thức ăn cho gia súc, gia cầm, thủy sản mà không có sự giám sát về chuyên môn cho thấy, thuốc kháng sinh được sử dụng thiếu trách nhiệm ở Việt Nam, đây là vấn đề đáng lo ngại.

Do vậy, kế hoạch hành động quốc gia này sẽ góp phần giảm thiểu các nguy cơ kháng thuốc cho cộng đồng liên quan tới việc sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản.

Kế hoạch hành động quốc gia có 5 mục tiêu cụ thể. Thứ nhất là rà soát, sửa đổi và thi hành các quy định và chính sách liên quan tới kháng kháng sinh và sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi và thủy sản. Thứ hai là nâng cao nhận thức về sử dụng kháng sinh và nguy cơ hình thành kháng khánh sinh. Thứ ba là thực hiện tốt việc khám, chữa bệnh, sản xuất thức ăn chăn nuôi và thủy sản. Thứ tư là giám sát việc sử dụng kháng sinh, kháng sinh tồn dư và kháng kháng sinh trong chăn nuôi, thủy sản. Cuối cùng là tạo điều kiện cho các hoạt động hợp tác liên ngành về quản lý kháng kháng sinh.

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám, để triển khai hiệu quả kế hoạch này, Bộ NN&PTNT coi trọng sự hợp tác với Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Bộ Tài Nguyên và Môi trường và UBND các tỉnh. Đồng thời, chúng tôi kêu gọi sự hợp tác quốc tế, các viện nghiên cứu… nhằm giảm thiểu sử dụng kháng sinh và ngăn ngừa các mối đe dọa kháng kháng sinh.

Thuốc kháng sinh có thể giết chết hoặc làm ức chế sự phát triển của vi sinh vật như: vi khuẩn, nấm hoặc động vật nguyên sinh. Kháng sinh là công cụ hữu hiệu để kiểm soát các bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, hiệu quả của thuốc kháng sinh đã bị cản trở bởi các cơ chế kháng thuốc giữa các chủng vi khuẩn có nguồn gốc từ người, động vật, thực phẩm và môi trường. Việc nhiễm khuẩn kháng thuốc có thể khiến điều trị bệnh thất bại, bệnh trở nên nặng hơn, thậm chí có thể tử vong.

Ông Jong Ha Bea - Trưởng đại diện Tổ chức Lương thực và nông nghiệp Liên hiệp quốc (FAO) - cho biết, kháng kháng sinh ảnh hưởng tới sức khỏe và sinh kế của người dân Việt Nam, đe dọa tới sự bền vững của sản xuất nông nghiệp, thực phẩm và môi trường. Người chăn nuôi, bác sỹ thú y và người bán thuốc cần chia sẻ trách nhiệm bằng cách sử dụng kháng sinh có trách nhiệm hơn, tìm ra các giải pháp thay thế để duy trì sức khỏe và năng suất chăn nuôi bằng các biện phán an toàn sinh học.

Ông Craig Hart - Phó Giám đốc Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tại Việt Nam - nhận định, kế hoạch này là bước đi quan trọng nhưng sự thành công của nó phụ thuộc vào việc tuân thủ và thực thi pháp luật. Các hành động phải dựa trên bằng chứng và thông lệ quốc tế. Kế hoạch được hỗ trợ tài chính từ USAID, hỗ trợ kỹ thuật từ Tổ chức Lương thực và nông nghiệp Liên hiệp quốc.