Thông tin về chính sách tín dụng ưu đãi thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) giai đoạn từ năm 2021 - 2030; giai đoạn 1 từ năm 2021 - 2025, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết: Trên cơ sở Quyết định 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 - 2030, NHNN đã phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) xây dựng hồ sơ Nghị định, gửi lấy ý kiến 25 cơ quan, đơn vị liên quan. Về cơ bản, các đơn vị nhất trí đối với nội dung Dự thảo. NHNN sẽ trình Chính phủ xem xét, ban hành Nghị định sau khi có ý kiến thẩm định bằng văn bản của Bộ Tư pháp.

Ông Nguyễn Lâm Thành - Phó Chủ tịch Hội đồng dân tộc của Quốc hội – nhấn mạnh đến việc xây dựng nội dung Nghị định mang tính khả thi cao, đảm bảo thực hiện hiệu quả trong thực tế

Cụ thể, Dự thảo Nghị định gồm 7 Chương và 38 Điều, quy định 5 chính sách tín dụng ưu đãi triển khai tại NHCSXH, gồm: Cho vay hỗ trợ đất ở, cho vay hỗ trợ nhà ở, cho vay hỗ trợ đất sản xuất, cho vay hỗ trợ chuyển đổi nghề và cho vay hỗ trợ đầu tư, phát triển vùng dược liệu quý.

Đối tượng vay vốn là hộ dân DTTS, hộ nghèo dân tộc Kinh sinh sống ở xã đặc biệt khó khăn, thôn đặc biệt khó khăn vùng DTTS&MN; doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh (cơ sở sản xuất kinh doanh) có sử dụng từ 50% tổng số lao động trở lên là người DTTS. Địa bàn thực hiện: Các xã, thôn vùng đồng bào DTTS&MN theo quy định của pháp luật về tiêu chí phân định vùng đồng bào DTTS và miền núi trong từng thời kỳ.

Trong đó, ưu tiên hộ nghèo DTTS thuộc danh sách các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù; hộ nghèo có phụ nữ là chủ hộ và là lao động duy nhất, trực tiếp nuôi dưỡng người thân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến độ tuổi lao động. Trường hợp khách hàng thuộc đối tượng được hưởng nhiều chính sách vay vốn ưu đãi cho cùng mục đích vay vốn đang thực hiện tại NHCSXH, áp dụng chính sách vay vốn có mức ưu đãi cao nhất.

Cho vay hỗ trợ nhà ở - 1 trong 5 chính sách sẽ được NHCSXH triển khai khi thực hiện Quyết định 1719

Để triển khai Nghị định đạt hiệu quả, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Trần Thị Hoa Ry cho rằng, phải nghiên cứu kỹ các đối tượng được thụ hưởng chính sách tín dụng ưu đãi, đặc biệt là hộ nghèo và cận nghèo. Địa bàn cho vay cần có sự cân nhắc, tính toán sao cho phù hợp. Việc cho vay đối với hộ nghèo thiếu đất ở và đất sản xuất, ngân hàng cần có chính sách đồng bộ để nâng mức cho vay để người dân có chỗ ở và công việc đảm bảo cuộc sống hàng ngày.

Cụ thể hơn, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quàng Văn Hương cho rằng: Tất cả các chính sách phải tập trung vào việc tạo sinh kế bền vững cho đồng bào DTTS&MN. Để thực hiện tốt vấn đề này, cần nâng mức cho vay là 50 triệu đồng/hộ đối với đất ở, nhà ở (gấp đôi mức đề xuất của Ủy ban Dân tộc tại Báo cáo nghiên cứu khả thi). Ngoài ra, cần rà soát những vấn đề bất cập phát sinh trong quá trình triển khai Nghị định.

Bên cạnh đó, một số đại biểu đề nghị: Chính sách tín dụng thực hiện Quyết định 1719 cần nằm trong tổng thể các chính sách tín dụng trong triển khai 3 chương trình MTQG; cần làm rõ bố trí nguồn vốn thực hiện; thống nhất khái niệm hộ DTTS nghèo, nội hàm của chuỗi giá trị trong dự thảo; một số tình huống phát sinh trong chia tách hộ gia đình; chính sách cho vay hỗ trợ đất ở và hỗ trợ nhà ở phải được triển khai đồng thời; nâng mức hỗ trợ cho vay phù hợp với thực tế; xem xét đề xuất bổ sung đối tượng hộ cận nghèo...

Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Nguyễn Lâm Thành đề nghị: Để có thêm nguồn lực hỗ trợ người dân, cần có sự liên kết các doanh nghiệp, tổ chức sản xuất tham gia. Trong cách tiếp cận, tập trung nhiều hơn cho các nội dung hỗ trợ mang tính gián tiếp, đặc biệt liên quan đến sản xuất nông nghiệp, sản phẩm OCOP, thúc đẩy để tạo mô hình sản xuất lớn và gắn sản xuất với thị trường, tiêu thụ. Mục tiêu cuối cùng là sản xuất hàng hóa gắn với thu nhập của người dân, từng bước hạn chế tối đa các rủi ro trong sản xuất.

Song song với đó, để bảo đảm tính khả thi của Nghị định, Phó Chủ tịch Nguyễn Lâm Thành yêu cầu làm rõ hơn các đối tượng áp dụng của chính sách; nghiên cứu, điều chỉnh và bổ sung nguyên tắc cho vay vốn. Qua kết quả các đoàn giám sát của Hội đồng Dân tộc, cần nghiên cứu nâng định mức hỗ trợ, cho vay để phù hợp hơn với tình hình thực tế của đồng bào. Trên tinh thần đó, Phó Chủ tịch Nguyễn Lâm Thành đề nghị NHNN nghiên cứu kỹ, tiếp thu các ý kiến của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội để xây dựng nội dung phù hợp, mang tính khả thi cao, đảm bảo thực hiện hiệu quả chính sách trong thực tế.