Quy định GSP là một công cụ thương mại đơn phương nhằm xóa bỏ hoặc giảm thuế nhập khẩu vào EU đối với các sản phẩm từ các nước có thu nhập thấp dễ bị tổn thương, hỗ trợ xóa đói giảm nghèo, phát triển bền vững và sự tham gia của các nước này vào nền kinh tế toàn cầu.

Đề xuất của Ủy ban châu Âu khiến GSP của EU tập trung hơn vào việc giảm nghèo và tăng cơ hội xuất khẩu cho các nước có thu nhập thấp, nhằm mục đích khuyến khích tăng trưởng kinh tế bền vững ở các nước thu nhập thấp và cung cấp cơ hội tham gia mới vào các vấn đề môi trường và quản trị tốt.

Khung GSP mới tăng cường khả năng của EU trong việc sử dụng các ưu đãi thương mại để tạo ra các cơ hội kinh tế và thúc đẩy phát triển bền vững. Khuôn khổ hiện đại hóa cũng mở rộng cơ sở để rút lại các ưu đãi GSP của EU trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng và có hệ thống.

Ngoài các công ước về nhân quyền và lao động cốt lõi đã được đề cập, đề xuất GSP mới kết hợp các công ước về môi trường và quản trị tốt. Đề xuất mới cải thiện hơn nữa kế hoạch hiện tại bằng cách đảm bảo một quá trình chuyển đổi suôn sẻ cho tất cả các quốc gia sắp ra khỏi trạng thái nước kém phát triển (LDC) trong thập kỷ tới. Các nước này có thể đăng ký thỏa thuận khuyến khích đặc biệt về phát triển bền vững và quản trị tốt (GSP +) nếu họ cam kết tuân thủ các tiêu chuẩn bền vững mạnh mẽ và do đó có thể duy trì các ưu đãi thuế quan hào phóng để tiếp cận thị trường EU.

Đề xuất mới mở rộng danh sách các công ước quốc tế cần tuân thủ bằng cách bổ sung hai công cụ nhân quyền bổ sung về quyền của người khuyết tật và quyền của trẻ em, hai công ước về quyền lao động về thanh tra lao động và đối thoại ba bên, và một công ước quản trị về tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia. Chương trình mới cũng đề xuất thiết lập một khuôn khổ được xác định rõ ràng cho những nước thụ hưởng GSP + hiện tại để thích ứng với các yêu cầu mới, đưa ra một giai đoạn chuyển tiếp thích hợp và yêu cầu trình bày các kế hoạch thực hiện.

Đề xuất GSP mới giảm ngưỡng ưu đãi của sản phẩm (nghĩa là tạm thời dừng các ưu đãi thuế quan đối với các sản phẩm có tính cạnh tranh cao) xuống 10 điểm phần trăm để các nhà sản xuất công nghiệp hóa lớn để lại nhiều không gian hơn trong các ngành rất cạnh tranh. Đề xuất mới đặt ra ngưỡng chung ưu đãi ở mức 47% và ngưỡng dệt may là 37%, giảm so với mức 57% và 47,2% hiện có lần lượt để tạo thêm không gian cho các nước đang phát triển nghèo hơn.

Nghị viện châu Âu và Hội đồng châu Âu hiện sẽ thảo luận về đề xuất này. Quy định GSP hiện tại sẽ hết hạn vào ngày 31/12/2023. Sau khi được thông qua, quy định GSP mới sẽ áp dụng từ ngày 1/1/2024.