Từ ngày 5/7, Liên minh châu Âu chính thức áp dụng mức thuế lên tới 37,6% đối với xe điện nhập khẩu sản xuất tại Trung Quốc, làm gia tăng căng thẳng với Bắc Kinh trong vụ kiện thương mại lớn nhất ở Brussels.

Tuy nhiên, có khoảng thời gian 4 tháng mà thuế quan chỉ là tạm thời và các cuộc đàm phán chuyên sâu dự kiến ​​sẽ tiếp tục giữa hai bên khi Bắc Kinh đe dọa trả đũa trên diện rộng. Các mức thuế tạm thời từ 17,4% đến 37,6% không ghi ngày lùi của Ủy ban Châu Âu được xây dựng để ngăn chặn điều mà chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã nói là làn sóng xe điện giá rẻ được sản xuất bằng trợ cấp của nhà nước đang đe dọa.

Mức thuế này được trình bày trong một tài liệu dài 208 trang được công bố ngày 4/7, gần giống như mức thuế được Ủy ban công bố vào ngày 12/6. Chủ tịch Ủy ban châu Âu đã thực hiện các điều chỉnh sau khi các công ty xác định được những lỗi tính toán nhỏ trong lần tiết lộ ban đầu.

EU chính thức áp thuế lên tới 37,6% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc

Bắc Kinh cho biết sau đó sẽ thực hiện "tất cả các biện pháp cần thiết" để bảo vệ lợi ích của Trung Quốc, có thể bao gồm thuế trả đũa đối với hàng xuất khẩu sang Trung Quốc đối với các sản phẩm như rượu cognac hoặc thịt lợn. Cao ủy thương mại EU Valdis Dombrovskis cho biết không có cơ sở để Trung Quốc trả đũa. Mục tiêu của EU là đảm bảo sự cạnh tranh công bằng và một sân chơi bình đẳng. Cuộc điều tra chống trợ cấp của EU còn gần 4 tháng nữa mới diễn ra.

Cuối cùng, Ủy ban châu Âu, cơ quan điều hành của EU, có thể đề xuất các nhiệm vụ dứt khoát, thường áp dụng trong 5 năm, theo đó các thành viên EU sẽ bỏ phiếu. Các cuộc đàm phán với Trung Quốc đang diễn ra và thực sự nếu xuất hiện một giải pháp cùng có lợi, cũng có thể tìm cách không áp dụng thuế quan vào cuối ngày. Bộ thương mại Trung Quốc ngày 4/7 cho biết cả hai bên cho đến nay đã tổ chức nhiều vòng đàm phán kỹ thuật về thuế quan đối với vấn đề này.

Các bên châu Âu và Trung Quốc sẽ đi theo cùng một hướng, thúc đẩy quá trình tham vấn càng sớm càng tốt. EU cho biết BYD phải đối mặt với mức thuế 17,4%, Geely 19,9% và SAIC 37,6%. Đây là mức thuế cao hơn mức thuế 10% tiêu chuẩn của EU đối với ô tô nhập khẩu. Các công ty được coi là đã hợp tác trong cuộc điều tra chống trợ cấp, bao gồm các nhà sản xuất ô tô phương Tây Tesla và BMW, sẽ phải chịu mức thuế 20,8% và những công ty không hợp tác ở mức 37,6%.

Các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc sẽ phải quyết định xem nên giảm thuế hay tăng giá để trang trải hàng tỷ đô la chi phí mới ở biên giới châu Âu. Những người phản đối thuế quan cho rằng chi phí xe điện tăng đối với người tiêu dùng châu Âu sẽ làm suy yếu mục tiêu trung hòa carbon của EU vào năm 2050. Các thương hiệu Trung Quốc MG và Nio ngày 4/7 đã đề xuất rằng họ có thể tăng giá ở châu Âu vào cuối năm nay. Tesla cho biết vào tháng trước họ có kế hoạch tăng giá Model 3. Triển vọng về thuế có thể thúc đẩy các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đầu tư vào các nhà máy ở châu Âu, mặc dù chi phí lao động và sản xuất cao hơn ở Trung Quốc.

Ngày 4/7, Xpeng đã trở thành nhà sản xuất xe điện mới nhất cân nhắc việc thiết lập cơ sở sản xuất trong khu vực để tránh thuế quan. Nhà sản xuất ô tô lớn nhất châu Âu Volkswagen đã nhanh chóng chỉ trích thông báo của EU, cho rằng những tác động tiêu cực của quyết định này lớn hơn bất kỳ lợi ích nào đối với châu Âu và đặc biệt là ngành công nghiệp ô tô Đức.

Các giám đốc điều hành ngành ô tô đã cảnh báo chống lại thuế quan vì lo ngại các biện pháp đáp trả có thể ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của ô tô tại Trung Quốc, nơi họ đang phải vật lộn để theo kịp số lượng đối thủ nội địa ngày càng tăng. Các nhà sản xuất ô tô Đức đã kiếm được 1/3 doanh số bán hàng của họ vào năm ngoái tại Trung Quốc. Ủy ban ước tính thị phần của các thương hiệu Trung Quốc tại thị trường EU đã tăng lên 8% từ mức dưới 1% vào năm 2019 và có thể đạt 15% vào năm 2025. Ủy ban cho biết giá thường thấp hơn 20% so với các mẫu xe do EU sản xuất.

Các nhà hoạch định chính sách châu Âu muốn tránh lặp lại những gì đã xảy ra với các tấm pin mặt trời cách đây một thập kỷ, khi EU thực hiện các hành động hạn chế để hạn chế nhập khẩu từ Trung Quốc và nhiều nhà sản xuất châu Âu sụp đổ. EU đã mở cuộc điều tra chống trợ cấp đối với xe điện của Trung Quốc vào tháng 10 năm ngoái. Vấn đề này sẽ được đưa ra cho các thành viên EU trong một cuộc bỏ phiếu tư vấn trong những tuần tới, cuộc thử nghiệm chính thức đầu tiên về sự ủng hộ trong trường hợp của Ủy ban, đây là trường hợp thương mại đầu tiên thuộc loại này.

Mặc dù Ủy ban đã bắt đầu cuộc điều tra mà không có khiếu nại trong ngành, nhưng các thành viên đang lưỡng lự về việc có nên ủng hộ các mức thuế bổ sung hay không, điều này nêu bật thách thức của Brussels trong việc nhận được sự hỗ trợ cho vụ việc. Hiệp hội Xe khách Trung Quốc cho biết thuế quan sẽ có tác động khiêm tốn đối với phần lớn các công ty Trung Quốc. Mức thuế này thấp hơn nhiều so với mức thuế 100% mà Washington dự định áp dụng đối với hàng nhập khẩu xe điện của Trung Quốc từ tháng 8.