Các nghị sĩ nước này cho biết việc tạm thời giảm thuế nhập khẩu gạo xuống 10% là một “giải pháp khả thi” cho vấn đề giá gạo hiện nay. Quyết định này đang chờ Tổng thống Philippines phê duyệt khi Quốc hội không họp và chỉ còn ba tuần trước khi kỳ nghỉ kéo dài một tháng.

Các nghị sĩ nhìn chung ủng hộ việc đảm bảo tất cả các lựa chọn cần thiết để đáp ứng nhu cầu địa phương và giảm giá gạo tiêu dùng. Việc giảm thuế cũng sẽ không ảnh hưởng đến việc thực hiện Chương trình nâng cao năng lực cạnh tranh gạo vì khoản thu từ thuế quan trị giá 10 tỷ PHP cần thiết để tài trợ cho chương trình này đã được đáp ứng bởi các khoản thu năm nay.

Việc giảm thuế gạo cần đi kèm với các hoạt động thu mua lúa mạnh mẽ hơn của Cơ quan Lương thực Quốc gia (NFA) để đảm bảo rằng lượng nhập khẩu tăng vọt không làm giảm giá lúa tại ruộng. Tuy nhiên, giải pháp lâu dài và bền vững vẫn là sản xuất nhiều gạo hơn trong nước theo cách “chống chịu” trước rủi ro khí hậu.

Trên thực tế, chính quyền đã đạt được mức tăng trưởng 3% về thu hoạch lúa vào năm 2023. Philippines đã sẵn sàng cho một năm bội thu trong năm nay và cần giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu gạo để bảo vệ khỏi biến động thương mại gạo. Bộ trưởng Bộ tài chính Benjamin Diokno cho biết mặc dù các biện pháp kiểm soát giá, khi được hiệu chỉnh cẩn thận và thực hiện chặt chẽ, sẽ có hiệu quả trong thời gian ngắn, nhưng chúng cũng có những tác động bất lợi nếu được kéo dài trong thời gian dài hơn.

Tổng thống đã chỉ đạo nhóm kinh tế thực hiện các biện pháp nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của việc kiểm soát giá đối với các nhà bán lẻ gạo và nông dân, do đó cần áp dụng cách tiếp cận toàn diện để giúp đảm bảo nguồn cung gạo vẫn đủ ở mức giá giảm. Bộ tài chính cũng khuyến khích khu vực tư nhân nhập khẩu gạo kịp thời; triển khai đầy đủ làn đường siêu xanh cho phép sử dụng trao đổi dữ liệu điện tử để cho phép xử lý trước và thông quan các lô hàng của các nhà nhập khẩu đủ tiêu chuẩn hàng đầu; và hợp tác với các đơn vị nhượng quyền và điều hành đường bộ để tạm thời miễn tăng phí cầu đường đối với xe tải phục vụ hàng hóa nông nghiệp.

Bộ trưởng Tài chính Philippines cũng bày tỏ sự lạc quan rằng Tổng thống Ferdinand Marcos Jr sẽ phê duyệt đề xuất cắt giảm thuế đối với gạo nhập khẩu và biện pháp này có thể được thực hiện ngay trong tháng tới.

Các cơ quan kế hoạch tài chính và kinh tế đang đề xuất giảm thuế từ 0 đến 10%, từ mức 35% hiện tại, đối với nhập khẩu gạo khi chính phủ tìm cách giảm bớt áp lực lạm phát. Đất nước này là một trong những nước mua ngũ cốc lớn nhất thế giới. Giá gạo bán lẻ tiếp tục tăng trong tháng 8, đẩy lạm phát ở Philippines tăng cao, lần đầu tiên sau 7 tháng lên mức 5,3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bộ trưởng Kế hoạch Kinh tế Arsenio Balisacan cũng cho biết lạm phát là “mối quan tâm trước mắt nhất” của chính phủ và các nỗ lực đang được thực hiện để hạ thấp lạm phát. Nền kinh tế Philippines tăng trưởng 4,3% trong quý 2 so với cùng kỳ năm trước, tốc độ tăng trưởng chậm nhất trong gần 12 năm do lạm phát cao và lãi suất ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu dùng. Điều đó mang lại mức tăng trưởng nửa đầu năm lên 5,3%, thấp hơn mục tiêu 6,0% -7,0% của chính phủ trong năm. Tuy nhiên, chính phủ vẫn tự tin đạt được “ít nhất là điểm thấp hơn của phạm vi đó”.