Thuốc lá điện tử gây hại cho người tiêu dùng |
PGS.TS Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh – Bộ Y tế, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá cho biết, bên cạnh thuốc lá truyền thống, trên thị trường xuất hiện còn có thuốc lá điện tử và được quảng bá mạnh mẽ trên nhiều trang mạng internet về sự hấp dẫn và sành điệu khi sử dụng. Thậm chí các sản phẩm này còn được quảng cáo là có tác dụng cai nghiện thuốc lá truyền thống. Điều này gây những hiểu lầm về sự an toàn cho sức khoẻ khi sử dụng các sản phẩm này, đặc biệt là trong thanh thiếu niên.
Theo các nhà khoa học, thuốc lá điện tử có khả năng cung cấp cho người sử dụng nicotin mà không cần phải đốt thuốc lá. Nó hoạt động nhờ pin và tinh dầu thuốc lá điện tử. Loại tinh dầu này gồm chất lỏng nicotine được hòa tan trong nước và propylene glycol. Khi sử dụng, bộ cảm biến trong điếu thuốc sẽ hoạt động làm phần đầu của điếu thuốc nóng lên, đốt cháy lượng tinh dầu, tạo ra khói và một lượng nicotine sẽ được đưa vào phổi người dùng.
Tại Việt Nam thuốc lá điện tử cùng phụ kiện và nguyên liệu đi kèm chủ yếu nhập về từ một số châu Âu, Mỹ nhưng chủ yếu là của Trung Quốc. Cuối năm 2016, lực lượng chức năng thành phố Hà Nội đã tiến hành kiểm tra nhiều cửa hàng kinh doanh loại sản phẩm này nhưng tại thời điểm kiểm tra, các chủ cửa hàng không xuất trình được các giấy tờ chứng minh nguồn gốc.
Lực lượng Quản lý Thị trường kiểm tra 1 cửa hàng kinh doanh thuốc lá điện tử |
Nhiều chuyên gia cho rằng, thuốc lá điện tử nổi lên như một thú chơi mới của giới trẻ. Tuy nhiên, việc sử dụng hàng hóa mua bán trôi nổi rất nguy hiểm vì chất lượng sản phẩm không rõ nguồn gốc, không được kiểm định rất dễ có nguy cơ chứa các chất độc hại cho sức khỏe người sử dụng.
Về dung dịch (thường gọi là tinh dầu) để pha chế, BS. Vũ Văn Thành, Trưởng khoa Bệnh phổi tắc nghẽn (Bệnh viện Phổi TW) cho biết một số loại dung dịch dành cho thuốc lá điện tử ngoài nicotine còn được bổ sung các chất tạo khói, tạo mùi. Những chất này đều phải được kiểm soát và cấp phép sử dụng bởi các cơ quan có thẩm quyền tuy nhiên ở Việt Nam chưa có cơ quan nào nghiên cứu cụ thể và kiểm soát. Việc tự pha chế dung dịch dùng rất nguy hiểm, không ai có thể bảo đảm trong dung dịch đó có những thành phần gì, mức độ ảnh hưởng tới sức khỏe ra sao...
Mọi người thường lầm tưởng, hút thuốc lá điện tử ít nguy hại hơn và là phương thức để cai thuốc lá truyền thống nhưng thực tế không phải như vậy. Thuốc lá điện tử khi dùng nhiều sẽ gây nghiện tâm lý nhận thức và tạo thành thói quen khó bỏ.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo rằng thuốc lá điện tử không phải là một sản phẩm dành cho những người không hút thuốc. Nếu chưa bao giờ hút thuốc thì đừng thử nó vì ngoài nguy cơ bệnh tật còn rất tốn kém về kinh tế.
Ở thời điểm hiện tại, thuốc lá điện tử vẫn còn khá đắt, nhưng nếu nhu cầu sử dụng tăng lên, đến một lúc nào đó thuốc lá điện tử có giá rẻ, đặc biệt từ Trung Quốc, sẽ tràn ngập thị trường giống như nhiều sản phẩm khác, khi đó tinh dầu chưa kiểm định chất lượng sử dụng cho sản phẩm này cũng lớn dần lên; việc bán thuốc lá điện tử chỉ là phụ, còn việc bán tinh dầu và phụ kiện mới chính là mục đích lâu dài, nếu không có kế hoạch kiểm soát ngay từ bây giờ thì sẽ có lúc các cơ quan chức năng phải “đau đầu”.
Theo một số chuyên gia về thị trường, thuốc lá điện tử thuộc nhóm các mặt hàng hạn chế kinh doanh, cần quản lý chặt chẽ, tuy nhiên để thực hiện triệt để cần có sự phối hợp đồng bộ, thống nhất của nhiều cơ quan chức năng liên quan.