FTA mở cơ hội hình thành chuỗi cung ứng

TP. Cần Thơ với vai trò là đầu mối, trung tâm sản xuất, xuất khẩu của Đồng bằng sông Cửu Long - khu vực có sản lượng, giá trị thủy sản và trái cây đứng đầu cả nước. Ngoài ra, hiện địa phương có hơn 90 doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản và trái cây, trái cây chế biến. Hàng hóa thủy sản, trái cây đã xuất khẩu đến trên 100 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Theo Sở Công Thương TP. Cần Thơ, việc nước ta ký kết các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã mở ra nhiều cơ hội. Trong đó, các FTA thế hệ mới với những cam kết sâu rộng và toàn diện về tự do thương mại hàng hóa và dịch vụ cùng những cam kết cắt giảm thuế quan ở mức độ sâu nhất theo lộ trình, đã đẩy mạnh tăng trưởng thương mại, đa dạng hóa thị trường và tạo ra những tác động tích cực trong việc thúc đẩy kim ngạch xuất khẩu của thành phố.

Các FTA tác động tích cực đến xuất khẩu hàng hoá của TP. Cần Thơ. Ảnh: CASEAMEX

Nhằm tận dụng cơ hội từ các FTA, Sở Công Thương TP. Cần Thơ cho biết, thời gian qua Cần Thơ đã đẩy mạnh đổi mới và nâng cao chất lượng công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật; theo dõi, đôn đốc, kiểm tra chặt chẽ tình hình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật và thể chế kinh tế phù hợp với các cam kết hội nhập quốc tế. Tăng cường liên kết, phát huy lợi thế và tăng tính cạnh tranh, giảm rủi ro trong hoạt động sản xuất và xuất khẩu.

Công tác cải cách hành chính cũng luôn được địa phương này chú trọng, đồng thời đẩy mạnh thực hiện hiệu quả các cam kết và bảo vệ lợi ích chính đáng của doanh nghiệp và người tiêu dùng. Theo dõi, cập nhật thông tin từ Bộ Công Thương, các Thương vụ tại nước ngoài, nhằm kịp thời chuyển tải thông tin cho các doanh nghiệp xuất khẩu, những thông tin cảnh báo về rào cản kỹ thuật, yêu cầu của các nước nhập khẩu, nhu cầu nhập khẩu, để doanh nghiệp nắm bắt thông tin thị trường điều chỉnh hoạt động sản xuất, kinh doanh phù hợp với nhu cầu của nước nhập khẩu.

Sở Công Thương tăng cường hướng dẫn doanh nghiệp kê khai thủ tục cấp Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) để tận dụng các ưu đãi thuế quan từ các FTA mà Việt Nam đã ký; thường xuyên cập nhật và triển khai các văn bản về hội nhập quốc tế đến doanh nghiệp trên địa bàn TP. Cần Thơ; tập huấn nhằm tuyên truyền các FTA do cho các sở, ngành, cộng đồng doanh nghiệp nhằm nâng cao năng lực hội nhập quốc tế, nhất là thông tin, tuyên truyền về các Hiệp định như CPTPP, EVFTA, UKVFTA,…

Tiếp tục chỉ đạo xây dựng, mở rộng các vùng sản xuất tập trung quy mô lớn, các sản phẩm chủ lực của thành phố, sản phẩm OCOP, kết hợp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP; phát triển hợp tác xã, liên kết chuỗi cung ứng thực phẩm nông lâm thủy sản an toàn, truy xuất nguồn gốc gắn với hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường nội địa và xuất khẩu.

Qua quá trình thực thi các FTA, Sở Công Thương TP. Cần Thơ đánh giá, việc chủ động giới thiệu, quảng bá hình ảnh, vị thế và tiềm năng, các chính sách, dự án mời gọi đầu tư góp phần thu hút nguồn vốn FDI của địa phương khả quan hơn. Đặc biệt ý thức của người nông dân về sản xuất theo quy trình kỹ thuật và theo nhu cầu thị trường từng bước được nâng lên; các nhà vườn tham gia mô hình có kỹ thuật canh tác cây ăn trái tốt, am hiểu và tuân thủ qui trình sản xuất theo hướng an toàn, góp phần nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm nông sản xuất khẩu.

Sở Công Thương TP. Cần Thơ cho biết, năm 2022, sản lượng xuất khẩu thủy sản của TP. Cần Thơ ước đạt 183,48 ngàn tấn, tăng 26,63% so với cùng kỳ; với kim ngạch ước đạt 600,07 triệu USD, tăng 36,46% so với cùng kỳ. Trong 8 tháng đầu năm 2023, sản lượng xuất khẩu ước đạt 110,96 ngàn tấn, với kim ngạch ước đạt 364,17 triệu USD, đạt 71,66% kế hoạch. Năm 2022, kim ngạch xuất khẩu trái cây và trái cây chế biến ước đạt 170,17 triệu USD, tăng 31,41% so với cùng kỳ. Trong 8 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 102,53 triệu USD, đạt 67,7% kế hoạch.

Đẩy mạnh quảng bá xúc tiến xuất khẩu mặt hàng chủ lực

Dù quá trình thực thi các FTA đã đem lại kết quả khả quan, tuy nhiên, Sở Công Thương TP. Cần Thơ chỉ rõ, đi liền với đó là không ít khó khăn, thách thức mà các doanh nghiệp thành phố gặp phải như: Áp lực cạnh tranh đối với hàng hóa trong nước do hàng hóa chất lượng cao từ các nước được mở rộng vào thị trường nước ta; doanh nghiệp thành phố phần lớn là doanh nghiệp nhỏ và vừa, chưa có khả năng đáp ứng các yêu cầu về tiêu chuẩn, chất lượng của các thị trường và các điều kiện ưu đãi thuế quan trong các FTA đã ký kết. Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu còn thiếu thông tin về các đối tác kinh tế lớn và các nước; hàng hóa xuất khẩu chủ yếu sang một số thị trường truyền thống...

Vì thế, thời gian tới, Cần Thơ sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai có hiệu quả các hoạt động tuyên truyền phổ biến thông tin về các FTA tới cộng đồng doanh nghiệp, dưới nhiều hình thức; hỗ trợ, thúc đẩy doanh nghiệp thành phố tham gia trực tiếp vào các mạng lưới phân phối hàng hóa tại thị trường nước ngoài. Tiếp tục nghiên cứu đề xuất Trung ương các cơ chế, chính sách để thu hút đầu tư trong và ngoài nước; thực hiện chính sách khuyến khích các mối liên kết giữa nông dân với các doanh nghiệp, thông tin thị trường tiêu thụ sản phẩm nhằm tiến tới sản xuất hàng hóa quy mô lớn.

Bên cạnh đó, địa phương sẽ tăng cường liên kết các hoạt động quảng bá xúc tiến thương mại giữa thành phố với các tỉnh, thành trong nước và đối tác quốc tế. Phối hợp với các đơn vị của Bộ Công Thương, hệ thống các Thương vụ, văn phòng xúc tiến thương mại, trung tâm giới thiệu sản phẩm tại nước ngoài nhằm hỗ trợ tích cực các doanh nghiệp mở rộng thị trường xuất khẩu, đưa sản phẩm, hàng hóa của Việt Nam đến với người tiêu dùng nước ngoài. Tăng cường hỗ trợ, quảng bá xúc tiến xuất khẩu cho các mặt hàng nông, thủy sản chủ lực, các ngành hàng có lợi thế, các sản phẩm đạt chứng nhận OCOP của thành phố.

TP. Cần Thơ đồng thời kiến nghị Bộ Công Thương tiếp tục thực hiện các giải pháp nhằm đa dạng hóa thị trường, tranh thủ cơ hội của từng thị trường, mặt hàng để đẩy mạnh xuất khẩu. Tăng cường tổ chức các hội nghị tập huấn, hướng dẫn doanh nghiệp tận dụng các FTA đã ký kết, đa dạng hóa thị trường; đặc biệt, tranh thủ bối cảnh các nước hạn chế xuất khẩu lương thực, có những định hướng giúp doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu các mặt hàng nông, thủy sản. Đẩy mạnh triển khai các hoạt động hỗ trợ xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu thông qua các kênh hệ thống thương vụ Việt Nam, thương mại điện tử xuyên quốc gia, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận chính sách mới của từng thị trường, tháo gỡ các rào cản để đa dạng hóa thị trường, thúc đẩy xuất khẩu.

Ngoài ra, TP. Cần Thơ cũng mong muốn được hỗ trợ mời gọi các nhà đầu tư tiềm năng đầu tư và khai thác Trung tâm logistics hạng II thuộc tiểu vùng kinh tế trung tâm vùng Đồng bằng sông Cửu Long tại TP. Cần Thơ và Trung tâm logistics hàng không gắn với Cảng hàng không quốc tế Cần Thơ. Quan tâm tổ chức các diễn dàn về logistics để thu hút các doanh nghiệp logistics đến đầu tư và phát triển dịch vụ logistics trên địa bàn thành phố; đẩy mạnh tìm kiếm, mở rộng thị trường để hỗ trợ các doanh nghiệp Đồng bằng sông Cửu Long, cũng như doanh nghiệp TP. Cần Thơ xuất khẩu các mặt hàng chủ lực như gạo, thủy sản, nông sản và nông sản thực phẩm chế biến, may mặc.