Nhiều năm nay, người có uy tín ở các huyện miền núi Nghệ An là lực lượng nòng cốt trong việc vận động, “cầm tay chỉ việc” giúp nhân dân phát triển kinh tế, xóa bỏ hủ tục, xây dựng đời sống văn hóa... Họ là những hạt nhân tích cực giúp bà con thoát nghèo, mang “luồng gió mới” đến từng địa phương.

Tiên phong “đuổi” nghèo

Pà Khốm là một bản người Mông nằm tít tắp trên núi cao ở xã Tri Lễ, huyện Quế Phong (Nghệ An). Đến bản Pà Khốm, chúng tôi nghe bà con nhắc nhiều đến ông Lỳ Nọ Pó (60 tuổi) dân tộc Mông - là người có uy tín, gương mẫu, là tấm gương sáng trong phát triển kinh tế, giảm nghèo ở địa phương.

Ông Lý Nọ Pó ở bản Pà Khốm, xã Tri Lễ, huyện Quế Phong bên đàn trâu bò hàng chục con

“Cách đây nhiều năm, nhà ta không đủ ăn đâu, nên quanh năm thiếu đói. Ta vay mượn tiền mua trâu, bò giống về nuôi rồi nhân đàn dần. Giờ thì kinh tế ổn rồi, mỗi năm thu nhập chừng hơn 100 triệu đồng đấy...”, ông Pó cho hay. Hỏi về gia tài hiện tại, ông Pó áng chừng: "Cũng đến hơn 100 con trâu, bò, ngựa, dê. Nhà ta còn có hơn 1ha lúa rẫy, 4ha vườn rừng trồng cỏ chăn nuôi. Giờ thì không lo đói nữa...".

Đằng sau một lão nông làm kinh tế giỏi - ông Pó còn là người có uy tín của bản Pà Khốm. Theo như suy nghĩ của ông Pó, muốn dân bản tin theo, mình phải làm trước. Chỉ khi thấy có hiệu quả, mới thuyết phục được người dân. Và, ông Pó đã thuyết phục, vận động người dân thi đua phát triển kinh tế để “đuổi” nghèo bằng chính tấm gương giàu nghị lực của bản thân. Nay ở Pà Khốm, đã có nhiều hộ người Mông học theo để chăn nuôi trâu bò vỗ béo, trồng chanh leo, trồng đào, khoai sọ…

Cũng giống như ông Lỳ Nọ Pó, ông Hà Văn Tùng ở bản Thung Khạng, xã Châu Bình, huyện Quỳ Châu (tỉnh Nghệ An) - là Bí thư chi bộ người Thái được biết đến như là tấm gương đi đầu trong mọi hoạt động, nhất là trong phát triển kinh tế, thay đổi tập quán canh tác, chuyển biến tích cực nhận thức của nhân dân trong phát triển kinh tế.

Homestay của hộ gia đình ở bản Mường Lống 1, xã Mường Lống, huyện Kỳ Sơn.

Ông Tùng kể: “Với mong muốn giúp bà con trong bản thoát nghèo bền vững và vươn lên làm giàu, tôi đã làm trước để bà con tin. Tôi đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi bằng mô hình trồng keo kết hợp chăn nuôi lợn, gà, trâu. Nay nhà tôi đã có hơn 12ha keo, 15 con trâu, 10 con lợn và hàng trăm con gia cầm”.

Mình còn trẻ, có thể làm được nhiều hơn nên không thể trông chờ cấp trên, phải vươn lên thì mới thay đổi được kinh tế của gia đình. Mình được dân bản tín nhiệm bầu làm bí thư chi bộ, nên không dám phụ lòng tin của bà con, thành ra cứ phải cố gắng thôi. Sau khi tuyên truyền, vận động cho những đảng viên trong Chi bộ làm trước; những đảng viên khác cũng hưởng ứng, làm theo và từ đó xuất hiện nhiều mô hình kinh tế có hiệu quả, ông Tùng chia sẻ.

Phát huy vai trò người có uy tín

Ông Vừ Tồng Pó - người có uy tín ở bản Mường Lống 1, xã Mường Lống, huyện Kỳ Sơn (Nghệ An), luôn đi đầu trong các hoạt động của bản, đặc biệt rất trăn trở với phát triển những thế mạnh của địa phương.

Không chỉ làm kinh tế giỏi, ông Vừ Tồng Pó còn là người uy tín tích cực trong mọi hoạt động, phong trào của bản, của xã. Chính ông Pó đã truyền đam mê, truyền nghề làm giàu cho sinh viên mới tốt nghiệp Lầu Bá Tu. Và cũng chính ông Pó đã vận động thành lập Hợp tác xã nông nghiệp và du lịch cộng đồng xã Mường Lống do Lầu Bá Tu làm chủ tịch hội đồng quản trị.

Ông Vừ Tồng Pó ở bản Mường Lống 1, xã Mường Lống, huyện Kỳ Sơn bên trang trại nuôi gà của gia đình mình

Ông Pó nói: “Sợ nhất là làm người có uy tín mà nói không ai nghe, nên mình càng phải cố gắng. Nhiều người ở bản mình đã không di cư tự do nữa, không đốt rừng làm rẫy nữa… mà tập trung phát triển các mô hình chăn nuôi trâu bò vỗ béo, nuôi gà đen bản địa cho thu nhập cao để ổn định cuộc sống, xoá nghèo, làm giàu…”

Giống gà đen bản địa được ông Vừ Tồng Pó chọn khởi nghiệp. Ban đầu, ông Pó vay mượn tiền mua máy ấp trứng, tu sửa chuồng và khử trùng chuồng trại; vợ chồng ông cũng tự trồng ngô để lấy thức ăn cho gà. Riêng từ đàn gà đã cho gia đình ông Pó có thu nhập từ 250 - 300 triệu/năm. Ngoài ra, ông Pó còn phát triển kinh tế trang trại, trồng hơn 2ha cỏ voi, chăn nuôi đàn trâu, bò vỗ béo, mỗi năm thu nhập thêm từ 60 - 80 triệu đồng. Cũng chính ông Pó mạnh dạn làm homestay thu hút khách du lịch đến với cổng trời Mường Lống.

Về bản Na Tổng, xã Tam Thái (huyện Tương Dương) nhiều người không khỏi ngạc nhiên về sự thay đổi nhanh chóng nơi đây. Từ một bản nghèo khó, người dân quanh năm chỉ biết phát nương làm rẫy. Nay, Na Tổng đã mang một diện mạo mới khi trong bản có nhiều hộ đã vươn lên thoát nghèo, xuất hiện các mô hình kinh tế cho thu nhập cao. Để có được thành quả này, dân bản đều thầm biết ơn ông Nguyễn Trọng Tân – người có uy tín đã tích cực vận động nhân dân tham gia phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.

Hiện, bản Na Tổng đã hình thành mô hình trồng rau sạch 2,7ha với 20 hộ tham gia; tăng quy mô và tổng đàn chăn nuôi lợn thịt; áp dụng kỹ thuật vào sản xuất 2 vụ lúa hơn 100ha đem lại năng suất cao, chất lượng gạo ngon. Đặc biệt, từ việc vận động của ông Tân mà nhân dân đã có mô hình trồng sắn cao sản bước đầu cho năng suất cao; mô hình trồng ổi, thanh long, mô hình ươm cá giống, nuôi vỗ béo trâu, bò, lợn… cho bà con thu nhập từ 80-90 triệu đồng/hộ/năm; góp phần vào công tác xóa đói, giảm nghèo ở địa phương.

Bản Nhân Tài, xã Cẩm Sơn, huyện Anh Sơn hiện có 212 hộ, 810 nhân khẩu, trong đó gần 70% là đồng bào dân tộc Thái. Là người uy tín của bản, ông Lô Văn Kiểm luôn xác định việc gì có lợi cho dân thì làm, bản thân và gia đình phải gương mẫu thực hiện trước thì bà con trong bản mới làm theo. Ngoài ra ông cũng thường xuyên tới từng hộ gia đình trong bản để tuyên truyền, vận động nhân dân thay đổi nếp nghĩ, cách làm ăn, áp dụng khoa học kỹ thuật vào trồng trọt chăn nuôi, đưa cây con giống mới vào sản xuất.

Theo ông Kiểm, nhiều năm qua, bản Nhân Tài đã có sự đổi thay về mọi mặt. Từ một bản nghèo nhưng đến nay thu nhập bình quân đạt 38 triệu đồng/người/năm, bộ mặt bản làng khởi sắc, đời sống người dân khấm khá, văn minh hơn.

Trong công tác xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội, nhiều người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số là chỗ dựa quan trọng của cấp ủy, chính quyền các cấp trong việc tuyên truyền, vận động đồng bào thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, tham gia phát triển kinh tế - xã hội. Người có uy tín đã gương mẫu trong tham gia phát triển kinh tế; đồng thời tích cực tuyên truyền bà con áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chăn nuôi, xây dựng thành công mô hình kinh tế trang trại, gia trại chăn nuôi kết hợp trồng rừng, mô hình du lịch sinh thái, mô hình trồng cây ăn quả, cây dược liệu... với thu nhập cao.

Các ông Lỳ Nọ Pó, Hà Văn Tùng, Vừ Tồng Pó, Nguyễn Trọng Tân hay Lô Văn Kiểm là những cá nhân điển hình trong số hàng nghìn người có uy tín tiêu biểu trong việc phát triển kinh tế. Tấm gương của họ chính là bằng chứng cho sự nỗ lực vươn lên thoát khỏi đói nghèo để đồng bào tin tưởng, nghe và làm theo.