Song hành cùng sự đổi thay và phát triển của ngành Công Thương, lực lượng Quản lý thị trường đã không ngừng lớn mạnh cả về quy mô và chất lượng hoạt động, tạo nhiều dấu ấn đậm nét, được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, ngành Công Thương và người dân ghi nhận. Hơn 65 năm hình thành và phát triển, lực lượng quản lý thị trường (QLTT) luôn là lực lượng tiên phong, nòng cốt, vững mạnh, lấy chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Sắc lệnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 14/5/1951 về việc đổi tên Bộ Kinh tế thành Bộ Công Thương là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của ngành Công Thương Việt Nam. Trong tiến trình phát triển ấy, trước nhu cầu bức thiết cần có một lực lượng ổn định thị trường, bảo vệ và phát triển nền sản xuất trong nước, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, ngày 3/7/1957, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định số 290/TTG thành lập Ban Quản lý thị trường Trung ương và các Ban quản lý thị trường tại các tỉnh, thành phố và khu tự trị trong cả nước. Đây là mốc son quan trọng đánh dấu sự hình thành và bắt đầu quá trình phát triển của lực lượng quản lý thị trường ngày nay.

Dưới sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Bộ Công Thương, trong hơn 65 năm qua, lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã thể hiện rõ vai trò chủ công trên mặt trận kiểm tra, kiểm soát thị trường, góp phần thực hiện thành công mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội trong từng thời kỳ, ổn định thị trường, chống các hoạt động buôn lậu, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, chống gian lận thương mại và các hành vi kinh doanh trái phép khác, bảo vệ sản xuất trong nước, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Trong thư chúc mừng 65 năm ngày truyền thống lực lượng quản lý thị trường, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên ghi nhận, lực lượng Quản lý thị trường đã không ngừng lớn mạnh cả về quy mô và chất lượng hoạt động, trở thành lực lượng chuyên trách, thống nhất từ Trung ương đến địa phương, với hơn 6.000 công chức và người lao động. Đặc biệt, sau khi được tổ chức, hoạt động theo mô hình mới, lực lượng Quản lý thị trường đã không ngừng nỗ lực, vươn lên và đạt được những thành tích nổi bật trong công tác phòng, chống buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ, góp phần lành mạnh hóa thị trường, bảo vệ người tiêu dùng và các doanh nghiệp chân chính...

Thực tế đã chứng minh, với việc tổ chức theo ngành dọc đã giúp chỉ đạo từ Tổng cục xuyên suốt, tạo thuận lợi cho các đơn vị phối hợp hành động kịp thời, làm nên những thành công “chưa từng có” của lực lượng, khi đánh trúng vào đường dây, ổ nhóm lớn, hoặc địa bàn đặc biệt mà trước đây chưa bao giờ đến. Chính vì thế, sau gần 5 năm hoạt động theo mô hình dọc thống nhất từ Trung ương tới địa phương (từ tháng 10/2018 đến tháng 4/2023), lực lượng QLTT cả nước đã xử lý trên 20.600 vụ việc, phạt tiền vi phạm hành chính khoảng 163 tỷ đồng. Nhiều sự vụ có dấu hiệu hình sự đã được chuyển cơ quan công an để tiếp tục điều tra, xử lý…

Đặc biệt, lực lượng QLTT còn thể hiện vai trò tiên phong trong trận chiến chống đại dịch Covid-19 khi vừa kiểm tra, kiểm soát thị trường, vừa tham gia túc trực để điều phối các mặt hàng phòng chống dịch tới tay người tiêu dùng với mức giá hợp lý. Lực lượng QLTT cũng là cơ quan đầu tiên đưa ra cảnh báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về nạn thu gom khẩu trang, găng tay y tế đã qua sử dụng để tái chế, bán ra thị trường; ngăn chặn thành công nhiều vụ vi phạm về kinh doanh xăng dầu thời gian gần đây. Đây là những nỗ lực không nhỏ của toàn lực lượng Quản lý thị trường trong điều kiện Covid-19 kéo dài, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại trong và sau dịch bệnh diễn biến phức tạp.

Có thể nói, trong giai đoạn vừa qua, lực lượng QLTT không chỉ thể hiện được vai trò chủ công trên mặt trận kiểm tra, kiểm soát thị trường mà có thể hiện được vai trò tiên phong trong công tác xây dựng Đảng, bảo vệ chính trị nội bộ, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng đấu tranh không khoan nhượng trước các hành vi sai trái, trước các luận điệu xuyên tạc, phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch.

Tăng cường bảo vệ chính trị nội bộ trong lực lượng QLTT

Đảng ta xác định: Bảo vệ chính trị nội bộ chính là bảo vệ Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, bảo vệ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; bảo vệ đội ngũ cán bộ, đảng viên, chiến sĩ về mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, bảo đảm cho cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, có phẩm chất, năng lực, uy tín ngang tầm nhiệm vụ, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao; thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Chính vì thế, bảo vệ chính trị nội bộ không chỉ là một trong những nội dung quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh mà còn có ý nghĩa sống còn đối với sinh mệnh của Đảng, sự sống còn của chế độ và lợi ích quốc gia-dân tộc.

Đại hội XIII của Đảng đã xác định bài học kinh nghiệm về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng là “làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ, kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ...”. Đồng thời, xác định “tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ, chú trọng nắm vấn đề chính trị hiện nay. Chủ động đấu tranh, phòng ngừa có hiệu quả với hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, tổ chức phản động, phần tử cơ hội, bất mãn chính trị, nhất là các thông tin xấu, độc trên mạng xã hội. Kiên quyết đấu tranh xử lý nghiêm những cán bộ có động cơ sai trái, tư tưởng cục bộ, bè phái, “lợi ích nhóm”, những cán bộ, đảng viên, những người lợi dụng phương tiện thông tin đại chúng, internet, mạng xã hội để xuyên tạc, kích động, gây mất đoàn kết nội bộ”.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ cơ quan Tổng cục QLTT cũng xác định: Tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ; các biện pháp bảo vệ bí mật, bảo đảm an ninh, an toàn hoạt động của Đảng, Nhà nước. Chủ động phòng ngừa, ngăn chặn các hoạt động xâm nhập, cài cắm, móc nối, phá hoại nội bộ của các thế lực thù địch, góp phần xây dựng Lực lượng QLTT vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để xây dựng lực lượng QLTT chính quy, chuyên nghiệp và hiện đại.

Cùng với đó, Đảng bộ cơ quan Tổng cục QLTT cũng xác định rõ phương châm của công tác bảo vệ chính trị nội bộ là chủ động phòng ngừa là chính, kịp thời phát hiện, xử lý dứt điểm những vi phạm của cán bộ, đảng viên, công chức QLTT; thận trọng đánh giá, khách quan khi giải quyết các vấn đề chính trị nội bộ. Qua đó, giải đáp được các câu hỏi: Hiện tại người cán bộ, đảng viên, công chức QLTT như thế nào, có đủ tiêu chí, tiêu chuẩn chính trị, phẩm chất đạo đức, năng lực, trình độ, có đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới hay không? Xác định rõ phương châm hành động nên thời gian qua, các cấp ủy, chi ủy của toàn lực lượng QLTT đều đảm bảo thực hiện tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ; nắm chắc tình hình, rà soát, thẩm tra vấn đề lịch sử chính trị và chính trị hiện nay trong công tác bổ nhiệm, luân chuyển, điều động, đề bạt cán bộ, phục vụ kịp thời, hiệu quả công tác nhân sự, đáp ứng được yêu cầu cao về công tác chuyên môn, nghiệp vụ và tư tưởng chính trị.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác bảo vệ chính trị nội bộ của lực lượng QLTT thời gian qua vẫn còn một số hạn chế nhất định cần phải tiếp tục giải quyết tốt hơn, nhất là khắc phục sự bị động, lúng túng trong rà soát, thẩm tra, xác minh, thẩm định, kết luận về tiêu chuẩn chính trị của một số đối tượng; nắm và quản lý tình hình chính trị nội bộ sâu sát, kịp thời hơn. Thực hiện các quy định về bảo vệ bí mật nhà nước của một số cơ quan, đơn vị, cá nhân cần nghiêm túc hơn, không để xảy ra sơ hở, mất cảnh giác, kể cả ở cơ quan, đơn vị, vị trí trọng yếu, cơ mật. Cùng với đó, phải phối hợp thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chính trị nội bộ ở một số cấp ủy, tổ chức đảng thường xuyên, chặt chẽ hơn, nhất là trong bối cảnh tình hình chính trị thế giới và khu vực đang tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường, tác động và ảnh hưởng tiêu cực đến cán bộ, đảng viên, công chức QLTT và nhân dân. Điều này đặt ra cho chúng ta những giải pháp cấp bách và lâu dài trong công tác bảo vệ chính trị nội bộ, thích ứng với tình hình mới, bối cảnh mới. Theo đó, công tác bảo vệ chính trị nội bộ của lực lượng QLTT thời gian tới cần tập trung vào nhóm vấn đề cấp bách sau:

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai đồng bộ, toàn diện các giải pháp, biện pháp cụ thể, khả thi để nâng cao hơn nữa trình độ nhận thức, hiểu biết về vị trí, vai trò, nội dung, yêu cầu, nhiệm vụ của công tác bảo vệ chính trị nội bộ cho cán bộ, đảng viên, công chức QLTT; Kết hợp chặt chẽ giữa công tác bảo vệ chính trị nội bộ với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; xây dựng lực lượng QLTT vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó; không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.

Thứ hai, chấp hành nghiêm và thực hiện đầy đủ, hiệu quả các quy định của Đảng, Nhà nước, về công tác bảo vệ chính trị nội bộ, công tác cán bộ, nhất là các quy định về bảo mật, không để lộ, lọt, mất thông tin; không viết bài, đưa tin, phát ngôn sai quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, gây dư luận xấu trong xã hội và trong toàn lực lượng; thực hiện nghiêm Quy định số 126-QĐ/TW ngày 28/2/2018 của Bộ Chính trị về công tác bảo vệ chính trị nội bộ; Quy định số 37-QĐ/TW ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về quy định những điều đảng viên không được làm. Thực hiện tốt các phương châm trong công tác bảo vệ chính trị nội bộ nhằm không bỏ sót những người có năng lực, trình độ trong quá trình thực hiện công tác bảo vệ chính trị nội bộ.

Thứ ba, thường xuyên thực hiện tốt công tác nắm tình hình, rà soát chính trị nội bộ. Kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và có biện pháp sử dụng, quản lý cán bộ, đảng viên, công chức phù hợp đối với những trường hợp có vấn đề chính trị. Thực hiện tốt hơn nữa việc kê khai bổ sung lý lịch đảng viên, kiểm tra thẻ đảng, hộ chiếu, các giấy tờ liên quan đến cán bộ, đảng viên, công chức QLTT; Chủ động phối hợp với các cơ quan có liên quan trong công tác bảo vệ chính trị nội bộ. Nâng cao hơn nữa vai trò của cơ quan, cán bộ chuyên trách, kiêm nhiệm làm công tác bảo vệ chính trị nội bộ, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới

Những năm qua, Bộ Công Thương và Tổng cục QLTT luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai đồng bộ các giải pháp, cả về tổ chức, lực lượng, nội dung, hình thức, phương tiện để nâng cao hiệu quả đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong toàn ngành Công Thương, đặc biệt trong lĩnh vực QLTT. Trong đó, công tác giáo dục chính trị được đặt lên hàng đầu, góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên về chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính trị, của Đảng; những kiến thức cơ bản về văn hóa - xã hội, nhiệm vụ của toàn ngành, của lực lượng QLTT, đơn vị. Đồng thời, nhận diện rõ các quan điểm sai trái, âm mưu, thủ đoạn chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng của các thế lực thù địch.

Đảng ta là một Đảng cách mạng chân chính do Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu sáng lập, rèn luyện và lãnh đạo. Đảng ta có bản lĩnh chính trị vững vàng luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng của cách mạng, trung thành với lợi ích của giai cấp, dân tộc và nhân dân, Bản lĩnh của Đảng đã được rèn luyện, vượt qua nhiều thử thách, nhiều tình huống khó khăn, phức tạp, có lúc tưởng như “ngàn cân treo sợi tóc”, tưởng chừng như hiểm nghèo. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, trước những tác động của tình hình thế giới và trong nước, bản lĩnh chính trị của Đảng đứng trước nhiều thách thức, đòi hỏi mỗi cán bộ Đảng viên trong lực lượng QLTT phải không ngừng nâng cao, giữ gìn bản lĩnh chính trị của mình.

Do vậy, để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong lực lượng QLTT từ trung ương đến các địa phương, chúng ta cần cần quán triệt, triển khai hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, tập trung thực hiện tốt một số vấn đề sau:

Một là, tiếp tục nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, làm cho cán bộ, đảng viên, công chức QLTT nhận thức sâu sắc những nguyên lý cơ bản, giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của các cán bộ, công chức, đảng viên của lực lượng QLTT; Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện “Đề án về chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử giai đoạn 2021-2025”; nghiên cứu xây dựng “Chiến lược phát triển lực lượng Quản lý thị trường giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030” với quan điểm xuyên suốt xây dựng lực lượng QLTT chính quy, chuyên nghiệp và hiện đại.

Hai là, đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của nhà nước; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, của các Bộ, ngành, địa phương mà trong đó lực lượng Quản lý thị trường đóng vai trò nòng cốt, là lực lượng nòng cốt, chủ công, chuyên trách của Nhà nước trên mặt trận đấu tranh chống hàng nhái, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm SHTT.

Ba là, Phát triển lực lượng Quản lý thị trường lấy cải cách, hiện đại hóa làm cơ sở, tập trung đầu tư để hiện đại hóa công tác Quản lý thị trường. Kết hợp phát huy nội lực với sự hỗ trợ bên ngoài để phát triển nhanh, bền vững.

Bốn là, Tận dụng tối đa lợi thế của quốc gia trong thời kỳ hội nhập kinh tế, quốc tế, khai thác triệt để thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư để xây dựng lực lượng Quản lý thị trường hiện đại, chính quy, chuyên nghiệp, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả.

Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế đang diễn ra mạnh mẽ, mang lại những thời cơ, thuận lợi nhưng cũng có không ít khó khăn, thách thức đan xen, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trong các cuộc làm việc với Tổng cục QLTT luôn nhấn mạnh: Lực lượng Quản lý thị trường cần nhận thức rõ và đầy đủ hơn về vai trò, vị trí, chức năng, nhiệm vụ được giao; tiếp tục đổi mới tư duy, xây dựng phương pháp, tác phong làm việc khoa học, chuyên nghiệp, không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và rèn luyện đạo đức công vụ để hướng tới xây dựng lực lượng chính quy, chuyên nghiệp và hiện đại.

Với khí thế mới, tâm thế mới và trọng trách mới, thời gian tới, lực lượng Quản lý thị trường tiếp tục bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Bộ Công Thương, Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, cấp ủy và chính quyền địa phương. Chủ động, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng xây dựng phương án, kế hoạch và tổ chức kiểm tra, kiểm soát thị trường có trọng tâm, trọng điểm, kịp thời phát hiện, xử lý những vấn đề phát sinh nổi cộm trên thị trường. Toàn lực lượng QLTT tiếp tục lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hoạt động, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Bên cạnh các hoạt động chuyên môn, lực lượng QLTT cũng chú trọng công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng Đảng, coi đây là nhiệm vụ quan trọng, xuyên suốt trong toàn lực lượng QLTT.