Trong chuyến tông du, Đức Giáo hoàng Phanxicô sẽ ghé thăm Indonesia, quốc gia đông dân Hồi giáo nhất thế giới nhưng cũng là nơi có 8,6 triệu người Công giáo. Tiếp đó, ngài sẽ đến Papua New Guinea, Timor-Leste và Singapore. Trong số các điểm dừng này, chỉ có Timor-Leste là quốc gia với đa số dân theo Công giáo. Cùng với chuyến thăm Mông Cổ năm 2023, các điểm đến này cho thấy tầm quan trọng ngày càng lớn của Châu Á và Châu Đại Dương đối với Giáo hội Công giáo, khi số lượng tín đồ tại các khu vực này không ngừng tăng lên.

Chuyến tông du của Đức Giáo hoàng đến Châu Á - Thái Bình Dương là chuyến đi dài nhất trong 11 năm đương nhiệm của ngài. Ảnh: Vatican News

Chuyến tông du của các giáo hoàng "xưa nay" luôn mang tính chất sự kiện truyền thông đặc biệt

Trong mỗi chuyến tông du, luôn có sự hiện diện của các nhà báo, không chỉ để tường thuật mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông điệp của Giáo hội đến toàn thế giới. Ban đầu, sự tháp tùng này xuất phát từ việc Thành phố Vatican không có sân bay hay hãng hàng không riêng, nên các tòa soạn báo có các nhà báo đi cùng đã tài trợ cho các chuyến bay này. Tuy nhiên, theo thời gian, những chuyến đi của giáo hoàng đã trở thành sự kiện truyền thông quan trọng được Bộ Ngoại giao Vatican lên kế hoạch tỉ mỉ. Mọi thứ, từ tin tức, hình ảnh cho đến cách thức xuất hiện trên các phương tiện truyền thông, đều được sắp xếp cẩn thận để đảm bảo rằng thông điệp của Giáo hội được lan tỏa rộng rãi và hiệu quả nhất.

Theo Vatican News, điều này không chỉ áp dụng cho các sự kiện nhỏ lẻ, như chuyến thăm Mông Cổ năm 2023, một quốc gia nơi chỉ có một số ít người Công giáo sinh sống, mà còn cho những dịp trọng đại và có quy mô lớn.

Một ví dụ điển hình là vào năm 1995, khi Đức Gioan Phaolô II cử hành thánh lễ trước 4 triệu người tại Manila, Philippines, trong Đại hội Thanh niên Thế giới. Đây không chỉ là một trong những cuộc tụ họp lớn nhất trong lịch sử, mà còn là một trong những sự kiện tôn giáo quan trọng nhất, được thiết kế đặc biệt để thu hút sự chú ý của giới truyền thông toàn cầu. Sự kiện này đã minh chứng rõ ràng cho việc Giáo hội Công giáo không chỉ quan tâm đến việc truyền giảng đức tin, mà còn chú trọng đến cách thức truyền thông để thông điệp của họ có thể chạm tới hàng triệu con tim trên khắp thế giới.

Đức Gioan Phaolô II trong Thánh lễ Giáo hoàng năm 1995 tại Manila, Philippines. Ảnh: Vatican News

Những sự kiện này, dù lớn hay nhỏ, đều được tổ chức với mục tiêu không chỉ mang đến trải nghiệm tôn giáo cho những người tham gia trực tiếp, mà còn để lại ấn tượng sâu sắc qua các phương tiện truyền thông, tạo nên sự kết nối mạnh mẽ giữa Giáo hội và cộng đồng tín hữu toàn cầu.

Thông điệp sâu sắc từ những chuyến tông du của các giáo hoàng

Thông điệp từ những chuyến tông du của các giáo hoàng không chỉ là những lời dạy về đức tin mà còn phản ánh sâu sắc về sự thay đổi trong tầm nhìn và chiến lược của Giáo hội Công giáo qua các thời kỳ.

Đức Giáo hoàng Phaolô VI, người Ba Lan, là vị giáo hoàng đầu tiên hệ thống hóa khái niệm “các cuộc tông du”. Ngài coi mỗi chuyến đi "không chỉ là một cuộc hành trình thể xác mà còn là cơ hội để truyền tải thông điệp của Giáo hội". Theo đó, các chuyến tông du luôn phải bao gồm những cuộc gặp gỡ với các nhà lãnh đạo quốc gia, giới trẻ, cũng như đại diện của Do Thái giáo và các tôn giáo ngoài Kitô giáo. Đức Gioan Phaolô II, người kế vị, không chỉ duy trì mà còn mở rộng triết lý này, ông nỗ lực khẳng định tính ưu việt của chức vụ giáo hoàng, ngay cả "ở những nơi xa xôi nhất trên hành tinh".

Chuyến tông du đầu tiên của Đức Giáo hoàng Phaolô VI trong kỷ nguyên hiện đại, đầu năm 1964 tại Jerusalem. Ảnh: DW

Các giáo hoàng trước đây thường tập trung vào việc thăm viếng các quốc gia Công giáo lớn, nơi có đông đảo tín đồ. Nhưng với Đức Giáo hoàng Phanxicô, tầm nhìn lại hoàn toàn khác biệt. Ngài đã chọn những điểm đến nhỏ bé, thường là các quốc gia nằm ở những vùng “sâu và xa” của Giáo hội Công giáo. Qua đó, ngài không chỉ muốn nêu bật mà còn muốn đặt trọng tâm vào những vấn đề mà ngài coi là cấp bách trong thời đại hiện nay: "Chấp nhận người di cư, bảo vệ môi trường và xây dựng cầu nối với thế giới Hồi giáo".

Ngay từ khi bắt đầu triều đại của mình, Giáo hoàng Phanxicô đã nhấn mạnh mong muốn đưa quyền lực của Giáo hội ra khỏi Tòa thánh Vatican, đưa đức tin đến những vùng đất mà ngài gọi là “vùng sâu, vùng xa” của thế giới. Ngài không chỉ thay đổi “địa lý” của Giáo hội qua các chuyến tông du mà còn qua việc bổ nhiệm các hồng y mới. Những hồng y này, hầu hết đều dưới 80 tuổi, sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc chọn người kế nhiệm ngài.

Đáng chú ý, nhóm hồng y mới nhất đến từ các quốc gia như Guatemala, Indonesia và Morocco, phản ánh rõ nét sự mở rộng tầm ảnh hưởng của Giáo hội ra ngoài các nước phương Tây. Gần một nửa số hồng y hiện nay đến từ các quốc gia đang phát triển, cho thấy sự đa dạng và toàn cầu hóa của Giáo hội dưới triều đại Phanxicô.

Đức Giáo hoàng Phanxicô trên chuyến bay trở về từ Budapest đến Rome năm 2023, ngài đã tổ chức “cuộc họp báo trên máy bay”. Ảnh: DPA

Những chuyến tông du gần đây của Giáo hoàng Phanxicô, dù ngài đã 87 tuổi và phải di chuyển trên xe lăn vẫn mang đậm tinh thần của một vị lãnh đạo kiên cường. Việc ngài bay vòng quanh thế giới với những hạn chế của tuổi tác không chỉ là một minh chứng về sự dũng cảm mà còn là lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng ngay cả ở giai đoạn cuối của cuộc đời, con người vẫn có thể đóng góp ý nghĩa cho xã hội. Qua đó, Giáo hoàng Phanxicô không chỉ lan tỏa đức tin mà còn gửi đi một thông điệp về phẩm giá và giá trị của mọi giai đoạn trong cuộc sống, khẳng định rằng ai cũng có thể tạo ra sự khác biệt, bất kể tuổi tác hay hoàn cảnh.

Quân đội Úc sẽ hỗ trợ đưa Đức Giáo hoàng Phanxicô đến thăm giáo phận “vùng sâu, vùng xa”

Bộ trưởng Ngoại giao Papua New Guinea, ông Justin Tkatchenko vừa qua đã thông báo rằng: "Chính phủ Úc đã vui lòng chấp nhận lời kêu gọi hỗ trợ của chúng ta và sẽ cung cấp một máy bay của Lực lượng Phòng vệ để đưa Đức Giáo hoàng đến Vanimo và trở về Port Moresby." Quyết định này là một phần trong hiệp ước quốc phòng đã được ký kết giữa Úc và Papua New Guinea vào cuối năm 2023, cho thấy sự hợp tác chặt chẽ giữa hai quốc gia trong việc đảm bảo an ninh và hỗ trợ lẫn nhau.

Vanimo, một thị trấn nằm ở tỉnh Sepik cực Tây Bắc của Papua New Guinea, sẽ là điểm đến quan trọng trong chuyến tông du của Đức Thánh Cha vào ngày 8/9. Vào buổi trưa, Đức Giáo hoàng sẽ đến thăm giáo phận Vanimo, nơi ngài sẽ gặp gỡ các tín hữu và các nhà truyền giáo địa phương. Chuyến thăm này mang một ý nghĩa đặc biệt, không chỉ vì đây là một trong những khu vực hẻo lánh nhất mà Giáo hoàng từng đến, mà còn vì nó thể hiện mong muốn của ngài trong việc bao gồm các vùng “sâu và xa” của Giáo hội vào trong hành trình tông du của mình.

Theo DW, Đức Cha Francis Meli, Giám mục của Vanimo đã nhấn mạnh tầm quan trọng của chuyến thăm này khi gọi Vanimo là “vùng xa nhất mà một giáo hoàng từng đến". Ông cũng bày tỏ rằng, vì sự cách biệt về địa lý, rất có thể đây sẽ là lần đầu tiên và duy nhất một giáo hoàng đến thăm khu vực này. Chuyến thăm của Đức Thánh Cha Phanxicô không chỉ là một sự kiện tôn giáo đặc biệt đối với giáo phận Vanimo, mà còn là một dấu mốc lịch sử, thể hiện sự quan tâm và cam kết của Giáo hội đối với mọi tín hữu, dù ở những nơi xa xôi nhất.